Opis zaprezentowanych wykresów:
Rysunek 1 przedstawia nam, zawarty w tablicy 1, szereg dynamiczny ujęty w formie wykresu liniowego w układzie współrzędnych XY, gdzie na osi odciętych (x) są zaznaczone warianty cechy czasu, tj. okresy czasu, poszczególne lata, a na osi rzędnych (y) zaznaczone są liczebności cząstkowe odpowiadające poszczególnym wariantom cechy, tj. ilość wyprodukowanych płaszczy. Szereg dynamiczny jest więc przedstawiony graficznie metodą prezentacji w układzie współrzędnych.
W analogiczny do powyższego sposób, na rysunku 2, mamy pokazany szereg dynamiczny zawarty w tablicy 2 i przedstawiony graficznie metodą powierzchniową z wykorzystaniem prostokątów. Ponadto, celem porównania zjawisk i zobrazowania skali, pokazano obliczenia, wyniki których posłużyły do wykreślenia wysokości poszczególnych prostokątów. Dla lepszego oraz czytelniejszego odzwierciedlenia proporcji pomiędzy tymi figurami, przyjęto równe podstawy wykreślonych prostokątów.
Wnioski:
Obydwie, zaprezentowane powyżej, graficzne metody prezentacji danych statystycznych są, wg mojej oceny, dobrane w sposób optymalny. Zarówno metoda wykresu liniowego, jak też metoda powierzchniowa, obrazuje nam przebieg badanego zjawiska w czasie w sposób bardziej dokładny i przejrzystszy w stosunku do innych, poznanych metod. W przypadku metody powierzchniowej z wykorzystaniem prostokątów różnice między polami tych figur są znacznie bardziej widoczne niż w przypadku różnic między polami innych figur.
Jedynie porównywalną do ww. metod i możliwą do wykorzystania w prezentacji jest metoda liniowa. Prosta w wykonaniu, na pierwszy rzut oka widać kształtowanie się wielkości zjawiska, jednakże wymaga ona podania wszystkich niezbędnych opisów (wariantów cechy) wraz z wielkościami (liczebnościami cząstkowymi) danego zjawiska.
W metodzie powierzchniowej wykres kołowy lub wykres kilku kół jest mniej czytelny. Różnice wariantów cechy rozpoznajemy po kolorach lub wielkościach kół, jednakże przy zbliżonych liczebnościach cząstkowych różnice zacierają się i konieczne staje się podanie wartości liczebności cząstkowych w legendzie. Ponadto, celem odczytania danych wartości, konieczny jest ręczny pomiar, co rodzi dodatkowe błędy.
Metoda prezentacji graficznej z wykorzystaniem histogramu jest nieadekwatna do przedstawionych w pracy szeregów statystycznych. Histogram bowiem stosuje się do prezentacji materiału statystycznego z szeregów statystycznych z cechą mierzalną ale ze zmiennością ciągłą.
Metody: obrazkowa, ilościowa oraz wiedeńska, mimo że należą do najbardziej atrakcyjnych metod, to podstawową ich wadą jest trudność i czasochłonność wykonania. Wadą jest również zacieranie się różnic przy porównywalnych wartościach, a w przypadku bardzo dużych różnic pomiędzy poszczególnymi wartościami rysunek staje się trudniejszy w odczytaniu. Ponadto, dla metod ilościowej i wiedeńskiej, konieczne jest zastosowanie legendy.
Kartogramy natomiast stosowane są do prezentacji materiału statystycznego zawartego w szeregach geograficznych. Powiązanie dużej ilości tekstu, liczb, symboli, punktów, figur oraz konieczność prawidłowego sporządzenia legendy potęgują trudność w jego wykonaniu.
Wobec powyższego wykresy sporządzane w układzie współrzędnych najlepiej nadają się do prezentowania kształtowania się poziomu określonego zjawiska na skutek upływu czasu. Ponadto na jednym wykresie można przedstawić kształtowanie się poziomu różnych zjawisk.
4