JEDNOSTKA MATCZYNO-ŁOŻYSKOWO-PŁODOWA
Komponent matczyny;
Komponent łożyskowy:
-część matczyna
-część płodowa
Komponent płodowy.
PERFUZJA MACICY
500-700ml krwi/min , to jest 10-20% pojemności minutowej :
-80% - przestrzeń międzykosmkowa
-20% - myometrium.
PRZEPŁYW MACICZNY
UBF = (MAP - UVP) / UVR
UVP = ok.10mmHg
MAP-UVP (ciśnienie perfuzyjne macicy) = ok.70mmHg
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PERFUZJĘ MACICZNO-ŁOŻYSKOWĄ(1)
Pozycja ciała;
MAP;
Zmiany napięcia macicy;
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej u matki;
Stymulacja adrenergiczna u matki;
Stany patologiczne:
-PIH
-ciąża przenoszona;
Działanie leków.
WPŁYW ANESTETYKÓW DOŻYLNYCH
Thiopental ( 4 mg/kg ): - obniżenie o 20% przepływu macicznego; - szczyt stężenia u płodu po 90-120s.; - najniższe stężenie u płodu między 4 a 8 minutą; - po 8 min. wtórna redystrybucja do płodu.
PRZEPŁYW PĘPOWINOWO-ŁOŻYSKOWY
Ok.250ml krwi/min, to jest 40-50 % pojemności minutowej:
- 80% - przepływ przez kosmki
- 20% - przeciek.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PRZEPŁYW PĘPOWINOWO-ŁOŻYSKOWY
Mechaniczny wpływ na naczynia pępowinowe;
Zmiany napięcia naczyń (płód dojrzały):
-katecholaminy
-zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
-działanie leków;
Zmiany ciśnienia międzykosmkowego (~UVP);
Zmiany w układzie neuroendokrynnym płodu.
PRZECHODZENIE SUBSTANCJI PRZEZ ŁOŻYSKO odbywa się drogą:
Dyfyzji biernej ( większość leków );
Dyfuzji ułatwionej ( glukoza, niektóre leki );
Transportu aktywnego ( aminokwasy, wapń, niektóre leki ).
PRAWO FICKA
Q/t = K x A x ( Cm - Cf )/ D
TRANSFER LEKÓW PRZEZ ŁOŻYSKO zależy od :
Przepływu krwi przez łożysko;
Gradientu stężeń wolnej, niezjonizowanej frakcji leku po obu stronach bariery łożyskowej:
-stopień związania leku z białkami
-stała dysocjacji leku
-pH krwi matki i płodu;
Przepuszczalności łożyska :
- powierzchnia, grubość łożyska
- właściwości fizyczno-chemiczne leku
( lipofilność, masa cząsteczkowa ).
RODZAJE TRANSFERU
Substancje lipofilne - transfer zależny od przepływu ;
Substancje hydrofilne ( spolaryzowane ) - transfer zależny od przepuszczalności.
RÓWNANIE HENDERSONA-HASSELBALCHA
pH = pK + log{[zasada]/[kation]}
STOPIEŃ ZWIĄZANIA LEKÓW Z BIAŁKAMI
Prilokaina - 56%
Lidokaina - 65%
Etidokaina - 94%
Bupiwakaina - 95%
Ropiwakaina - 95%
STAŁA DYSOCJACJI (pK)
Lidokaina-7,9
Etidokaina-7,7
Mepiwakaina-7,7
Bupiwakaina-8,1
Prilokaina-7,9
GRADIENT PŁODOWO-MATCZYNY (UV/MV) STĘŻEŃ LEKÓW
Prilokaina - 1,0-1,5
Ropiwakaina - 0,3-0,4
Lidokaina - 0,5-0,7
Mepiwakaina - 0,5-0,7
Bupiwakaina - 0,25-0,4
Etidokaina - 0,2-0,3
Thiopental - 0,4-2,0
Propofol - 0,7
Midazolam - 0,15
Atrakurium - 0,07-0,11
D-tubokuraryna - 0,12
Rokuronium - 0,16
Wekuronium - 0,11
Pankuronium - 0,19-0,22
Praktycznie nie przechodzą przez barierę łożyskową :
- insulina
- heparyna standardowa
- heparyny niskocząsteczkowe (?)
- suksametonium (?).