Dieta cukrzycowa
Wymaga dyscypliny, konsekwencji oraz zmiany dotychczasowych nawyków żywieniowych. Nie musi jednak być monotonna i pozbawiona smakołyków. Uwierz nam - nowe menu będzie smaczne i polubi je także twoja rodzina.
Wszelkie ścisłe zalecenia dietetyczne zawsze zależeć będą od towarzyszących cukrzycy chorób oraz stopnia otyłości. Pamiętaj też koniecznie, że każda dieta musi pokryć zapotrzebowanie organizmu na energię i składniki odżywcze, witaminy oraz sole mineralne. Najpierw jednak musisz zrzucić zbędne kilogramy. Jeśli cierpisz na znaczną otyłość, w pierwszej fazie leczenia posiłki nie mogą mieć więcej niż 1000 -1200 kcal. Po uzyskaniu satysfakcjonującej wagi ich kaloryczność może wzrosnąć do 1600 -1800 kcal.
Mówi się, że cukrzyca typu II jest chorobą cywilizacyjną. To znaczy, że oprócz predyspozycji genetycznych sprzyjają jej złe nawyki żywieniowe, brak ruchu i nerwowy tryb życia. W wieku dojrzałym cukrzyca nie zawsze jest związana z brakiem insuliny hormonu niezbędnego do zaopatrywania komórek w glukozę. Z czasem tracą one zdolność reagowania na insulinę i nie wychwytują krążącego we krwi cukru. "Przecukrzona" krew podstępnie niszczy nerki, serce, wątrobę, naczynia krwionośne, a nawet system nerwowy. Na szczęście, dzięki zmianie trybu życia i diety, z cukrzycą można skutecznie walczyć.
Lepszy złożony niż prosty
Mowa oczywiście o cukrach. Proste podnoszą gwałtownie poziom glukozy we krwi, a złożone uwalniają ją stopniowo. Dlatego musisz nie tylko liczyć kalorie, ale też tak planować posiłki, by nie przekraczać zalecanej dawki węglowodanów i zwracać uwagę na ich rodzaj. Unikaj cukrów prostych, czyli na przykład fruktozy, znajdujących się we wszystkich produktach, które mają w składzie cukier, a także w słodkich owocach (zwłaszcza suszonych). Do słodzenia napojów używaj wyłącznie słodzików. Źródłem "dobrych" dla twojego organizmu cukrów złożonych jest skrobia zawarta m.in. w ziarnach zbóż, warzywach i mało słodkich owocach. Bez ograniczeń możesz umieszczać w diecie zielone i czerwone warzywa niskowęglowodanowe: kapustę, kalafior, ogórki, szpinak, sałatę, pomidory, rzodkiewki i paprykę.
Nie za dużo, nie za mało
Przyjmuje się, że dopuszczalny poziom węglowodanów w diecie cukrzyka powinien wahać się w granicach 140 - 400 g na dobę. Im osoba młodsza i bardziej aktywna fizycznie, tym granica ta jest wyższa. Nie możesz jednak jeść zbyt małej ilości węglowodanów. Organizm w odruchu samoobrony sam zacznie wytwarzać je z białek i tłuszczu. Przy okazji, niestety, produkuje też związki ketonowe, które mogą doprowadzić do śpiączki. Dzieje się tak czasem po wstrzyknięciu przez chorego zbyt dużej dawki insuliny, co powoduje gwałtowny spadek poziomu glukozy we krwi. Z tego powodu zaleca się, by chorzy insulinozależni mieli zawsze przy sobie coś słodkiego, czym będą mogli wyrównać niedobór cukru.
Tłuszcze pod kontrolą
W dobrze zbilansowanej diecie dla każdego z nas tłuszcze nie powinny przekraczać 20 - 30 proc. wartości kalorycznej pożywienia. W menu diabetyków szczególne znaczenie ma jakość tłuszczu; zwierzęce zawierają cholesterol i kwasy nasycone, przyczyniające się do rozwoju miażdżycy - schorzenia, na które cykrzycy są szczególnie narażeni. Dlatego smalec, słoninę i masło z diety trzeba wyeliminować. Podobnie jak wszystkie ciasta z kremami i tłuste lody.
Białko tak, ale chude
Od tego, ile jesz tłuszczów, zależy ilość zjadanego mięsa. Tylko białko zwierzęce zawiera komplet aminokwasów niezbędnych do jego przyswojenia. W pożywieniu nie powinno zabraknąć też białka roślinnego (nie więcej niż 140 g dziennie). Jeśli masz chore nerki, musi go być mniej od podanej tu wartości, ale o ograniczeniu decyduje wyłącznie lekarz. Wybieraj chude gatunki mięs i wędlin, ryby, mleko (tylko odtłuszczone), serki raczej białe niż żółte i nie przesadzaj z liczbą zjadanych jajek.
Z kalkulatorem w ręku
Dieta cukrzycowa pokrywa się z zaleceniami zdrowego żywienia. Wymaga tylko większej dyscypliny, bo konsekwencje jej nieprzestrzegania są poważniejsze niż w przypadku ludzi zdrowych. Uwierz nam, to może być kuchnia dla całej rodziny. Musisz tylko pamiętać, by jeść pięć razy dziennie i w każdym posiłku zachować podobną zawartość węglowodanów. W planowaniu menu pomogą ci stosowane w książkach kucharskich dla diabetyków tabele wymienników, czyli produktów mających tą samą zawartość węglowodanów, białek i tłuszczów. W przypadku mięsa, ryb i zielonych warzyw liczymy tylko wartość kaloryczną (nie mają węglowodanów).