BIZNES PLAN - FORTUNA, A

POLITECHNIKA POZNAŃSKA

ZARZĄDZANIE PRODUKCJĄ 2

PROJEKT BIZNES PLAN

Pod kierunkiem mgr inż. Krzysztofa Żywickiego

Wykonały:

Barbara Golka

Magdalena Babica

Anna Błaszczyk

Kamila Czub

Wydział: WBM i Z

Kierunek: Z i IP

Grupa: ZJ

Poznań 2004

S P I S T R E Ś C I
A. Streszczenie………………………………………………………………………………………….	4
1. Cel sporządzania biznes planu i opis spodziewanych korzyści……………………………………...	4
2. Wysokość środków finansowych potrzebnych do osiągnięcia celu…………………………………..	4
3. Krótki opis produktu i rynku………………………………………………………………………….	5
4. Zestawienie najważniejszych elementów planów finansowych (sprzedaż, zysk w okresie 3 - 5 lat)…………………………………………………………………...	6
B. Profil i zakres działania firmy……………………………………………………………………...	6
1. Forma prawna firmy…………………………………………………………………………………..	6
2. Rodzaj działalności……………………………………………………………………………………	6
3. Charakterystyka kadry zarządzającej…………………………………………………………………	7
4. Dewiza i cel firmy…………………………………………………………………………………….	7
C. Plan techniczno - organizacyjny…………………………………………………………………...	8
1. Opis wyrobu…………………………………………………………………………………………..	8
2. Procesy produkcyjne wyrobów wykonywanych w przedsiębiorstwie……………………………......	8
3. Zapotrzebowanie i zaopatrzenie w materiały, podzespoły……………………………………………	12
4. Struktura organizacyjna projektowanego systemu produkcyjnego…………………………………...	13
5. Plan nowego przedsiębiorstwa. Plan zagospodarowania hali produkcyjnej, w której realizowany będzie proces produkcyjny lub usługowy…………………………………….	16
6. Struktura kosztów produkcji………………………………………………………………………….	17
6.1. Koszty materiałów bezpośrednich…………………………………………………………………..	17
6.2 Koszty robocizny bezpośredniej…………………………………………………………………….	17
6.3. Inne koszty bezpośrednie…………………………………………………………………………...	17
6.4 Pozostałe koszty operacyjne…………………………………………………………………………	17
6.5 Koszty amortyzacji…………………………………………………………………………………..	18
6.6 Koszty eksploatacyjne……………………………………………………………………………….	18
7. Zdolności produkcyjne i plan produkcji ( program dla 5 lat)…………………………………………	27
7.1. Zdolności produkcyjne……………………………………………………………………………...	27
7.2. Plan produkcji………………………………………………………………………………………	28
8. Wytyczne realizacyjne - harmonogram prac…………………………………………………………	29
D. Plan marketingowy (analiza i ocena rynku)………………………………………………………	31
1. Rynek, na którym działa firma (lokalizacja, wielkość)……………………………………………….	31
2. Konkurenci (bezpośredni, potencjalni)……………………………………………………………….	31
3. Potencjalni klienci…………………………………………………………………………………….	32
4. Plan sprzedaży………………………………………………………………………………………...	34
4.1. Kalkulacja przychodów ze sprzedaży netto………………………………………………………...	34
4.2. Przychody ze sprzedaży brutto……………………………………………………………………...	35
5. Zasady dystrybucji……………………………………………………………………………………	35
5.1. Formy sprzedaży……………………………………………………………………………………	35
5.2. Specjalne warunki sprzedaży……………………………………………………………………….	36
6. Działania marketingowe………………………………………………………………………………	36
E. Plan finansowy (okres czasowy - 5 lat)…………………………………………………………….	36
1. Dane wejściowe……………………………………………………………………………………….	36
1.1. Nakłady inwestycyjne………………………………………………………………………………	36
1.2. Źródła i koszty finansowania projektu……………………………………………………………...	41
1.3. Struktura kosztów produkcji - patrz punkt C6…………………………………………………….	41
1.4. Przychody ze sprzedaży - patrz punkt D4…………………………………………………………	41
2. Analizy finansowe…………………………………………………………………………………….	41
2.1. Rachunek wyników - patrz punkt D4………………………………………………………………	41
2.2. Bilans……………………………………………………………………………………………….	41
2.3.Przepływy pieniężne…………………………………………………………………………………	43
2.4. Analiza progu rentowności………………………………………………………………………….	44
2.5. Ocena efektywności inwestycji……………………………………………………………………..	46
F. Wnioski i podsumowanie……………………………………………………………………………	48
SPIS TABEL…………………………………………………………………………………………….	49
SPIS SCHEMATÓW……………………………………………………………………………………	50
SPIS WYKRESÓW……………………………………………………………………………………..	50
ZAŁĄCZNIK……………………………………………………………………………………………	51

A. Streszczenie

1. Cel sporządzania biznes planu i opis spodziewanych korzyści.

Niniejszy biznes plan skonstruowano w celu pokazania sekwencji działań, jakie planuje podjąć firma FORTUNA Sp. Z.O.O. , aby zaistnieć na rynku wyrobów cukierniczych oraz określić sposoby i warunki finansowania jej działalności.

Struktura programu działania na lata 2005-2009, który zamierza zrealizować Spółka FORTUNA, składa się z następujących elementów:

przedmiot działalności i jego ogólna charakterystyka;
plan techniczno-organizacyjny;
plan marketingowy;
plan finansowy;
wnioski i podsumowanie;
załączniki.

Rozpoczęcie działalności gospodarczej planowane jest na dzień 1 marzec 2005. Przewidywana jest początkowo działalność produkcyjna i handlowa na terenie Polski środkowo - zachodniej. Roczna szacowana wartość sprzedawanych wyrobów czekoladowych i wyrobów w czekoladzie - 4 mln zł. Planuje się hurtowni oraz podpisanie umów z dystrybutorami.

2. Wysokość środków finansowych potrzebnych do osiągnięcia celu.

Tabela 1. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy w poszczególnych latach.

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy	Okres realizacji przedsięwzięcia
		2005	2006	2007	2008	2009
		229,42	232,83	250,94	259,84	269,44

Wszystkie wartości w tys. zł

Tabela 2. Nakłady inwestycyjne na majątek trwały w poszczególnych latach.

Nakłady inwestycyjne na majątek trwały	Okres realizacji przedsięwzięcia
		2005	2006	2007	2008	2009
		557,49	0,00	0,00	0,00	0,00

Wszystkie wartości w tys. zł

Szczegółowe informacje na ten temat - patrz punkt C 6 oraz E 1.

3. Krótki opis produktu i rynku.

Do najważniejszych produktów spółki należą:

- wyroby czekoladowe:

* czekolady nadziewane

* czekolady pełne

- wyroby w czekoladzie:

* cukierki

* wafle

* galaretki

* ptasie mleczko

- bombonierki

- kremy czekoladowe

- wyroby bez cukru typu „light”

Branża cukiernicza jest mało czuła na spowolnienie gospodarcze, z jakim mamy do czynienia zarówno w Polsce, jak i Europie Zachodniej. Prognozę rozwoju tego segmentu rynku należy ocenić jako bardzo atrakcyjną - dowodem na to jest również duże zainteresowanie naszym rynkiem zagranicznych firm cukierniczych. Branża cukiernicza jest obecnie stabilna. Podstawowym zagrożeniem jest znaczna nadpodaż produkcji. Największe polskie firmy posiadają większe moce produkcyjne od generowanej sprzedaży. Jednakże zainteresowanie wyrobami czekoladowymi w naszym kraju jest znaczące i branża cukiernicza ma spore szanse dalszego rozwoju. Taka korzystna sytuacja dla przemysłu cukierniczego stworzyła się po 1990 roku, kiedy spółki wprowadziły nowe systemy zarządzania i nowe technologie produkcji. Na wzrost produkcji słodyczy w naszym kraju wpłynęła też dostępność surowców, ale najważniejszym czynnikiem, mimo wszystko, był wzrost spożycia wyrobów cukierniczych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomimo to spożycie słodyczy w Polsce nadal znajduje się na stosunkowo niskim poziomie. Statystyczny Polak w ciągu roku spożywa średnio około 4,6 kg wyrobów cukierniczych. Dla porównania, w Danii konsumpcja słodyczy wynosi 16,7 kg/osobę/rok (jeden z większych konsumentów wyrobów cukierniczych); a w Hiszpanii, Japonii - 3,8 kg/osobę/rok. Największym powodzeniem cieszy się czekolada, której spożycie ciągle rośnie (źródło danych: Newsweek Polska).

4. Zestawienie najważniejszych elementów planów finansowych

(sprzedaż, zysk w okresie 3 - 5 lat).

Tabela 3.

	2005	2006	2007	2008	2009
Przychody netto ze sprzedanych produktów	1047558,30	1061724,00	1125115,00	1157077,00	1191944,00
Koszt sprzedanych produktów	320319,00	321026,00	341595,00	353146,00	352852,00
Zysk/strata brutto na sprzedaży	727239,30	740698,00	783520,00	803931,00	839092,00
Koszty sprzedaży	98000,00	99000,00	102000,00	107000,00	114000,00
Koszty ogólnego zarządu	634 173,28	596 733,28	600 483,28	599 083,28	601 003,28
Zysk/strata na sprzedaży	-4 933,98	44 964,72	81 036,72	97 847,72	124 088,72
Zysk/strata z działalności operacyjnej	-4 933,98	44 964,72	81 036,72	97 847,72	124 088,72
Koszty finansowe	46500	40500	34500	28500	22500
Zysk/strata z działalności gospodarczej	-51433,98	4464,72	46536,72	69347,72	101588,72
Zysk/strata brutto	-51433,98	4464,72	46536,72	69347,72	101588,72
Podatek dochodowy	0	1205,47	12564,91	18723,88	27428,95
Zysk/strata netto	-51433,98	3259,25	33971,81	50623,84	74159,77

B. Profil i zakres działania firmy.

1. Forma prawna firmy.

Firma FORTUNA działa jako spółka z o.o. Przyjęta forma spółki pozwala na zgromadzenie odpowiedniego kapitału dzięki wkładom wniesionym przez udziałowców. Zapewnia również większe bezpieczeństwo, gdyż udziałowcy za powstałe zobowiązania odpowiadają do wysokości wniesionych przez siebie wkładów. Kapitał zakładowy dzieli się na 2 825 udziałów, każdy o wartości 100 zł.

2. Rodzaj działalności.

Przedsiębiorstwo zajmuje się branżą cukierniczą przemysłu spożywczego. Przedsiębiorstwo produkuje oraz sprzedaje słodycze i wyroby cukiernicze.

3. Charakterystyka kadry zarządzającej.

Firma FORTUNA Sp. Z.O.O. ma swoją siedzibę przy ulicy Glinianej 15a w Poznaniu.

Władze Spółki stanowią: Walne Zgromadzenie

Rada Nadzorcza

Zarząd w składzie:

Prezes Zarządu: Barbara Golka
Wiceprezes Zarządu: Magdalena Babica
Członkowie Zarządu: Anna Błaszczyk

Kamila Czub

Kapitał zakładowy spółki wynosi 282,5 tys. zł. 199,4 tys. zł zostało wniesione przez Barbarę Golka w formie pieniężnej, reszta w formie rzeczowej w postaci gruntów wniesionych przez Magdalenę Babicę oraz budynków, komputerów i innych urządzeń biurowych wniesionych przez Annę Błaszczyk oraz Kamilę Czub. Wszystkie wkłady zostały wniesione przed objęciem udziałów przez udziałowców.

Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Spółkę jej udziałowcy posiadający co najmniej 5% udziałów w kapitale zakładowym to:

Barbara Golka posiada 65,28% udziałów w kapitale zakładowym;
Magdalena Babica posiada 18,65% udziałów w kapitale zakładowym;
Anna Błaszczyk posiada 10,12% udziałów w kapitale zakładowym;
Kamila Czub posiada 5,47% udziałów w kapitale zakładowym;

4. Dewiza i cel firmy.

Dewizą firmy jest to, aby skutecznie konkurować na rynku cukierniczym. Naszym celem jest śledzenie oczekiwań klientów w stosunku do jakości i rodzaju produktów, wprowadzając nowe wyroby oraz modernizując już istniejące chcemy podnosić atrakcyjność oferty i rozszerzać gamę asortymentową oraz przeprowadzać planowane inwestycje ukierunkowane na poprawę jakości wyrobów oraz obniżkę kosztów produkcji. Ponadto Spółka zamierza stworzyć nowe miejsca pracy (przewidywane zatrudnienie to - w początkowym okresie działalności ok. 60 osób, a docelowo 80 osób).

Konkludując celem Spółki jest dostarczanie wyrobów i usług zapewniających satysfakcję klientom oraz zadowolenie naszych partnerów, udziałowców i lokalnej społeczności.

C. Plan techniczno - organizacyjny.

1. Opis wyrobu.

- wyroby czekoladowe:

* czekolady nadziewane

* czekolady pełne

- wyroby w czekoladzie:

* cukierki

* wafle

* galaretki

* ptasie mleczko

- bombonierki

- kremy czekoladowe

- wyroby bez cukru typu „light”

Duży asortyment produkcji pozwala skierować ofertę do klientów w każdym wieku - dorosłych, młodzieży, dzieci lub też osób starszych. Produkty bez cukru typu „light” bez obaw mogą być spożywane przez osoby cierpiące na cukrzycę lub też dbające o linię.

Cechy decydujące o konkurencyjności produktu to niepowtarzalny, wyborny smak, który zadowoli nawet najbardziej wymagającego klienta, najwyższa jakość produktów oraz atrakcyjne opakowanie i cena.

2. Procesy produkcyjne wyrobów wykonywanych w przedsiębiorstwie:

Produkcja wyrobów odbywa się w dwóch halach produkcyjnych. Kolejne etapy procesu produkcji realizowane są przy użyciu maszyn i urządzeń obsługiwanych przez pracowników bezpośrednio produkcyjnych przypisanych do konkretnych zadań przy maszynach. Proces produkcji zaczyna się od zakupu surowców, a kończy na pakowaniu wyrobów. Zapakowane produkty są następnie magazynowane albo bezpośrednio wysyłane do swoich odbiorców. Szczegółowe etapy produkcji wybranych wyrobów przedstawiają poniższe schematy.

Schemat 1. Produkcja czekolad.

Schemat 2. Produkcja mas czekoladowych.

Schemat 3.Produkcja wyrobów w czekoladzie.

Schemat 1. Produkcja czekolad.

0x08 graphic

W produkcji czekolad pełnych część przygotowywania nadzień, dozowania i nalewania spodów jest pomijana.

Schemat 2. Produkcja mas czekoladowych.

0x08 graphic

Masy czekoladowe wykorzystywane w dalszej produkcji nie wymagają dwóch ostatnich etapów.

Schemat 3. Produkcja wyrobów w czekoladzie

0x08 graphic

Urządzenia technologiczne niezbędne w procesie produkcyjnym:

* Mieszalnik uniwersalny do karmelu

* Przeciągarka do karmelu

* Wyparka próżniowa do gotowania marmolad i zagęszczania mleka

* Konsza płaska

* Temperówka ślimakowa

* Walczak próżniowy do produkcji czekolady piankowej

* Ubijarka planetarna

* Oblewarka

* Pakowaczka

* Urządzenie do torebkowania cukierków

* Automat do zawijania czekolady w tabliczkach

Procesy pomocnicze niezbędne do prawidłowej realizacji procesu produkcyjnego:

- magazynowanie: obejmuje magazyn surowców oraz magazyn wyrobów gotowych, niezbędne urządzenia to: pojemniki, palety, kontenery, regały

- transport: obejmuje transport wewnętrzny i zewnętrzny, niezbędne urządzenia to: wózek widłowy, samochód o ład. 4,5 t

- utrzymanie produkcji: obejmuje utrzymanie gotowości maszyn i urządzeń, zasilanie zakładu energią cieplną, elektryczną, sprężonym powietrzem, wodą, gazem oraz określenie zapotrzebowania na narzędzia, pomoce i przyrządy, gospodarka narzędziowa.

3. Zapotrzebowanie i zaopatrzenie w materiały, podzespoły.

- materiały i surowce używane w procesie produkcji:

* Cukier biały

* Cukier rafinowany

* Kwas cytrynowy

* Syropy ziemniaczane

* Karmel spożywczy

* Mleko w proszku

* Serwatka w proszku

* Mleko zagęszczone

* Tłuszcz cukierniczy

* Oleje

* Pulpy owocowe

* Przeciery owocowe

* Jaja kurze

* Żółtka w proszku

* Białka w proszku

* Spirytus

* Likiery

* Rum

* Ziarno kakaowe

Dokonano analizy rynku dostawców wyżej wymienionych surowców niezbędnych po produkcji. Na podstawie analizy dokonano kwalifikacji dostawców. Wybór najlepszych dostawców gwarantuje pozyskanie do produkcji surowców najwyższej jakości oraz otrzymywanie terminowych i zgodnych ilościowo dostaw.

4. Struktura organizacyjna projektowanego systemu produkcyjnego.

Schemat 4. Struktura organizacyjna projektowanego systemu produkcyjnego.

0x08 graphic

0x01 graphic

0x08 graphic

WALNE ZGROMADZENIE

Składa się z wspólników/założycieli spółki. Niektórzy spośród nich pełnią rolę dyrektorów w poszczególnych pionach struktury.

RADA NADZORCZA

Rola Rady Nadzorczej jest opisana w statucie spółki. Określa główne kierunki działalności i dokonuje stałego nadzoru działalności Zarządu. Wyraża zgodę na podejmowanie decyzji zobowiązujących Spółkę do sum wyższych niż przewidziane w statucie. Udziela zgody na określenie budżetu oraz bada bilanse i rachunki. Jej zadanie związane jest także z mianowaniem członków Zarządu.

ZARZĄD

To organ zarządzający, zapisany w statucie i odpowiedzialny za proponowanie i wprowadzanie w życie działań określonych przez Radę Nadzorczą.

Zarządowi przewodniczy Prezes Zarządu, który ma za zadanie reprezentować spółkę wobec instytucji publicznych - zapewnia oficjalne kontakty z instytucjami zewnętrznymi.

PEŁNOMOCNIK DS. JAKOŚCI

Zajmuje się przygotowaniem polityki jakości przedsiębiorstwa, prowadzenia i aktualizacji księgi jakości i procedur z nim związanych

PREZES

Zarządza „FORTUNĄ”, zachowując zgodność polityki i struktury z założeniami produkcyjnymi i handlowymi. Przedstawia Radzie Nadzorczej plany i budżety oraz odpowiada za ich realizację, prowadzi jednocześnie niezbędne czynności zmierzające do osiągania ustalonych celów i nadzoruje je. Zapewnia także, wprowadzenie i nadzorowanie systemu Zapewnienia Jakości.

SEKRETARIAT

Organizuje prace Prezesa, prowadzi centralny rejestr korespondencji przychodzącej i wychodzącej.

PION SPRZEDAŻY I MARKETINGU

Pion zajmuje się sprzedażą wyrobów poprzez sieć dystrybucji i punktów detalicznych. Główne ich zadania to:

- tworzenie sieci dystrybucji w celu sprzedaży produktów

- osiąganie celów ustalonych w budżecie poprzez ustalanie cen produktów ( przy zachowaniu marży zgodnej z celami rentowności), określanie zapotrzebowania i aktualnego popytu

- utrzymanie kontaktów z klientami w fazie określania wymagań dot. Produktu, możliwości realizacji i opłacalności dostaw

- prowadzenia działań handlowych ( oferty, zamówienia, potwierdzenia, warianty, cenniki) w sposób umożliwiający punktualną i systematyczną kontrolę kontaktów z klientami

- prowadzi badania rynków i przygotowuje propozycję gamy produktów dla zaspokojenia zdefiniowanych potrzeb rynku oraz w oparciu o oferowane wyroby określa zasady ich promocji

PION TECHNIKI I PRODUKCJI

Pion ten kieruje procesem produkcji a podlegający mu dział techniczny ma za zadanie zapewnienie odpowiedniego poziomu jakości/ilości instalacji technicznych i technologicznych biorących udział w procesie produkcyjnym.

Dział sterowania jakością odpowiada za realizacje, dokonuje kontroli dostaw, produkcji, jakości wyrobów gotowych, kontroli jakości narzędzi oraz prowadzi analizę poziomu jakości.

PION FINANSOWO - ADMINISTRACYJNY

Pion ten ma za zadanie prawidłowo wprowadzać procesy administracji, sprawozdawczości i kontroli. Formułuje plany, ustala budżety i zapewnia kontrolę zarządzania za pomocą systemu okresowej sprawozdawczości.

Podlegający mu dział kadr ma za zadanie zoptymalizowanie zarządzanie zasobami ludzkimi zgodnie z założeniami rozwoju przedsiębiorstwa. Ich rola sprowadza się do:

- określenia potrzeb dotyczących ilości oraz kwalifikacji pracowników

- zarządzania stosunkiem pracy

- przedstawienie propozycji i wprowadzenia efektywnych systemów wynagradzania pracowników

- przeprowadzanie analiz potrzeb szkoleniowych, zapewnienia planowania i wykonywania programów szkoleń

- podawanie do wiadomości oraz aktualizacja norm w zakresie higieny i bezpieczeństwa pracy

Informacje dotyczące przewidywanego zatrudnienia oraz wynagradzania pracowników - patrz punkt C 6.2 Tabela 5.

5. Plan nowego przedsiębiorstwa. Plan zagospodarowania hali produkcyjnej, w której

realizowany będzie proces produkcyjny lub usługowy.

Zakład produkcyjny zajmuje łącznie powierzchnię 2 ha. Na tym obszarze znajdują się dwie hale produkcyjne, magazyn surowców, magazyn wyrobów gotowych, narzędziownia oraz budynek biurowy. Obie hale produkcyjne są ze sobą połączone i możliwe jest przechodzenie z jednego do drugiego budynku. Transport między halami produkcyjnymi a magazynami zapewniać będą wózki widłowe. Cały teren strzeżony jest całodobowo przez pracowników ochrony i stróża. Przestrzenne rozmieszczenie budynków oraz rozmieszczenie maszyn w halach produkcyjnych przedstawiono na poniższym schemacie.

Schemat 5. Schemat przestrzennego rozmieszczenia obiektów

0x08 graphic

Legenda:

1 - Mieszalnik uniwersalny do karmelu 2 - Przeciągarka do karmelu	6 - Walczak próżniowy do produkcji czekolady piankowej
3 - Wyparka próżniowa do gotowania marmolad i zagęszczania mleka	7 - Ubijarka planetarna
		8 - Oblewarka
4 - Konsza płaska	9 - Pakowaczka 10 - Urządzenie do torebkowania cukierków

6. Struktura kosztów produkcji.

6.1. Koszty materiałów bezpośrednich.

Zestawienie kosztów materiałów bezpośrednich przedstawia Tabela 4. Zestawienie to wskazuje wartość zużytych poszczególnych materiałów wykorzystywanych bezpośrednio w produkcji. Na tę wielkość wpływają norma zużycia surowca przypadająca na jeden produkt, cena zakupu tego surowca oraz wielkość produkcji określonych wyrobów. Zestawienie obejmuje okres pięciu lat dodatkowo dzieląc pierwszy rok na kwartały. Jednostkowa norma zużycia poszczególnych materiałów określona jest na podstawie technologii wytwarzania określonych produktów oraz ich składu. Natomiast jednostkowa cena zakupu to cena, po jakiej nabyto materiały bezpośrednio od producentów albo od hurtowników.

6.2 Koszty robocizny bezpośredniej.

Zestawienie kosztów robocizny bezpośredniej przedstawia Tabela 5. Zestawienie to obejmuje koszt zatrudnienia pracowników bezpośrednio biorących udział w procesach produkcyjnych. Wielkość tych kosztów w poszczególnych latach i na poszczególnych stanowiskach zależy od liczby pracowników na tych stanowiskach oraz ich miesięcznych wynagrodzeń brutto. Wynagrodzenia miesięczne brutto to płace miesięczne brutto z 35% narzutami. Różnice w wysokościach wynagrodzeń pracowników bezpośrednio produkcyjnych wynikają z rodzaju obsługiwanej maszyny, stopnia skomplikowania jej obsługi oraz wielkości potrzebnego wysiłku fizycznego.

6.3. Inne koszty bezpośrednie.

Zestawienie pozostałych kosztów bezpośrednich zawiera Tabela 6. Zestawienie to obejmuje jedną pozycję i pokazuje wielkość koszu energii zużytej przez maszyny i urządzenia produkcyjne w kolejnych latach. Koszt ten oszacowano na podstawie faktur dostarczonych przez zakład energetyczny oraz technicznych parametrów maszyn określających zużycie przez nie energii elektrycznej.

6.4 Pozostałe koszty operacyjne.

Zestawienie kosztów wydziałowych (ogólno produkcyjnych) oraz kosztów ogólno wydziałowych zawierają odpowiednio Tabela 7 i Tabela 8. Zestawienie to wskazuje poszczególne pozycje kosztowe oraz wielkości tych kosztów w poszczególnych latach z podziałem kwartalnym w roku pierwszym. Pozostałe zużycie energii w halach produkcyjnych to zużycie związane z oświetleniem hal. Koszt ten ustalany jest na podstawie faktur wystawionych przez zakład energetyczny. Ogrzewanie hal produkcyjnych ustalane jest na podstawie faktur z elektrociepłowni. Remonty i konserwacja maszyn produkcyjnych dotyczą zarówno napraw i modernizacji okresowych jak również nieprzewidzianych, losowo zachodzących awarii. Koszty te obejmują zużycie środków na remonty i konserwację. Zużycie energii w pomieszczeniach biurowych, magazynach i narzędziowni dotyczy oświetlenia tych pomieszczeń. Koszt ten ustalany jest na podstawie faktur wystawionych przez zakład energetyczny. Koszty ogrzewania wyżej wymienionych obiektów ustalane są na podstawie faktur z elektrociepłowni. Wynagrodzenia kierowników działów oraz podległych im pracowników to ich miesięczne płace wraz z 35% narzutami. Różnice w wynagrodzeniach kierowników wynikają z pełnionych funkcji, ważności podejmowanych decyzji oraz ewentualnych konsekwencji tych decyzji. Oprócz tego dochodzą wynagrodzenia pracowników ochrony, kierowców samochodów dostawczych, wózków widłowych, sprzątaczek i stróżów. Uwzględnić należy też opłaty telekomunikacyjne na podstawie faktur od operatora oraz podróże służbowe, krajowe, na które przeznacza się 100zł/1 osobę/1 dzień.

6.5 Koszty amortyzacji.

Zestawienie kosztów amortyzacji przedstawia Tabela 9. Posłużono się tutaj metodą amortyzacji liniowej, która zakłada jednakowe stawki amortyzacyjne w poszczególnych latach. Stawki amortyzacyjne, a tym samym kwoty, jakie należy wpisać w koszty uzyskania przychodu zostały ustalone w oparciu o wartość poszczególnych środków trwałych i odpowiednie stopy amortyzacyjne określone przepisami prawa.

6.6 Koszty eksploatacyjne.

Zestawienie kosztów eksploatacyjnych przedstawia Tabela 10. Zestawienie to stanowi łączne oszacowanie kosztów, jakie przedsiębiorstwo musi ponieść, aby realizować swoją działalność podstawową.

Tabela 4. Zestawienie kosztów materiałów bezpośrednich

Lp.	Wyszczególnienie	Jedn. norma zużycia [kg]	Jedn. cena zakupu [zł/kg]	I kw. 2005		II kw. 2005		III kw. 2005		IV kw. 2005		2006		2007		2008		2009
Lp.	Wyszczególnienie	Jedn. norma zużycia [kg]	Jedn. cena zakupu [zł/kg]					Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]	Ilość [tys. szt.]	Wart. [zł.]
1.	Cukier biały	0,05	2,50	21	2625	23	2875	22	2750	25	3125	94	11750	96	12000	97	12125	98	12250
2.	Cukier rafinowany	0,01	1,50	21	315	23	345	22	330	25	375	94	1410	96	1440	97	1455	98	1470
3.	Kwas cytrynowy	0,005	2,90	8	116	9	131	9	131	10	145	37	537	39	566	40	580	40	580
4.	Syropy ziemniaczane	0,003	2,30	2	14	3	21	3	21	4	28	12	83	13	90	12	83	14	97
5.	Karmel spożywczy	0,006	3,20	18	346	17	326	19	365	20	384	75	1440	78	1498	79	1517	81	1555
6.	Mleko w proszku	0,03	6,80	21	4284	23	4692	22	4488	25	5100	94	19176	96	19584	97	19788	98	19992
7.	Serwatka w proszku	0,01	3,70	18	666	17	629	19	703	20	740	75	2775	78	2886	79	2923	81	2997
8.	Mleko zagęszczone	0,03	5,60	21	3528	23	3864	22	3696	25	4200	94	15792	96	16128	97	16296	98	16464
9.	Tłuszcz cukierniczy	0,007	3,90	18	491	17	464	19	519	20	546	75	2048	78	2129	79	2157	81	2211
10.	Oleje	0,005	6,10	2	61	3	92	3	92	4	122	12	366	13	397	12	366	14	427
11.	Pulpy owocowe	0,07	5,30	16	5936	15	5565	15	5565	15	5565	62	23002	64	23744	63	23373	62	23002
12.	Przeciery owocowe	0,04	6,00	14	3360	13	3120	12	2880	11	2640	50	12000	52	12480	52	12480	55	13200
13.	Jaja kurze	0,005	9,30	21	977	23	1070	22	1023	25	1163	94	4371	96	4464	97	4511	98	4557
14.	Żółtka w proszku	0,003	13,60	18	734	17	694	19	775	20	816	75	3060	78	3182	79	3223	81	3305
15.	Białka w proszku	0,002	12,55	16	402	15	377	15	377	15	377	62	1556	64	1606	63	1581	62	1556
16.	Spirytus	0,001	20,00	2	40	3	60	3	60	4	80	12	240	13	260	12	240	14	280
17.	Likiery	0,001	85,00	2	170	3	255	3	255	4	340	12	1020	13	1105	12	1020	15	1275
18.	Rum	0,001	90,00	3	270	4	360	5	450	7	630	20	1800	22	1980	24	2160	25	2250
19.	Ziarno kakaowe	0,04	5,30	18	3816	17	3604	19	4028	20	4240	75	15900	78	16536	79	16748	82	17384

Tabela 5. Zestawienie kosztów robocizny bezpośredniej

Lp	Wyszczególnienie	2005			2006			2007			2008			2009
Lp	Wyszczególnienie			Liczba zatr.	Wynagr. mies. brutto [zł]	Wart. [zł]	Liczba zatr.	Wynagr. mies. brutto [zł]	Wart. [zł]	Liczba zatr.	Wynagr. mies. brutto [zł]	Wart. [zł]	Liczba zatr.	Wynagr. mies. brutto [zł]	Wart. [zł]	Liczba zatr.	Wyna. mies. brutto [zł]	Wart [zł]
1.	Os. obsługująca mieszalnik do karmelu	6	1180	7080	6	1180	7080	8	1200	9600	8	1200	9600	8	1210	9680
2.	Os. obsługująca przeciągarkę do karmelu	4	1120	4480	4	1120	4480	4	1140	4560	6	1140	6840	6	1150	6900
3.	Os. obsługująca wyparkę próżniową	6	1260	7560	6	1260	7560	8	1280	10240	8	1280	10240	8	1290	10320
4.	Os. obsługująca konsze płaską	4	1090	4360	4	1090	4360	4	1110	4440	6	1110	6 660	6	1120	6720
5.	Os. obsługująca temperówkę ślimakową	2	1200	2400	2	1200	2400	4	1220	4880	4	1220	4880	4	1230	4920
6.	Os. obsługująca walczak próżniowy	2	1270	2540	2	1270	2540	2	1290	2580	4	1290	5160	4	1300	5200
7.	Os. obsługująca ubijarkę planetarną	4	1250	5000	4	1250	5000	8	1270	10160	8	1270	10160	8	1280	10240
8.	Os. obsługująca oblewarkę	4	1340	5360	4	1340	5360	4	1360	5440	6	1360	8 160	6	1370	8220
9.	Os. obsługująca pakowaczkę	6	1020	6120	6	1020	6120	8	1040	8320	8	1040	8320	8	1050	8400

Tabela 6. Inne koszty bezpośrednie

Lp.	Wyszczególnienie kosztów	Wartość [zł]
Lp.	Wyszczególnienie kosztów			2005	2006	2007	2008	2009
1.	Energia zużyta przez maszyny i urządzenia produkcyjne	48 500	48 600	48 400	47 900	48 800

Tabela 7. Zestawienie kosztów wydziałowych

Lp.	Wyszczególnienie kosztów	W a r t o ś ć [zł]
Lp.	Wyszczególnienie kosztów			I kw. 2005	II kw. 2005	III kw. 2005	IV kw. 2005	2006	2007	2008	2009
1.	Pozostałe zużycie energii w halach produkcyjnych	6 400	6 800	6 300	6 500	26 000	26 400	26 900	26 800
2.	Ogrzewanie hal produkcyjnych	15 300	10 400	1 100	16 100	41 200	41 500	41 900	40 400
3.	Wynagrodzenie kierownika produkcji	7 500	7 500	7 800	7 800	30 600	30 900	31 100	31 300
4.	Remonty bieżące i konserwacja maszyn produkcyjnych	3 200	2 900	3 000	2 500	11 400	12 100	12 700	10 100

Tabela 8. Zestawienie kosztów ogólnozakładowych

Lp.	Wyszczególnienie kosztów	W a r t o ś ć [zł]
Lp.	Wyszczególnienie kosztów			I kw. 2005	II kw. 2005	III kw. 2005	IV kw. 2005	2006	2007	2008	2009
1.	Zużycie energii w pomieszczeniach biurowych	3 000	2 800	2 200	3 100	12 400	12 500	12 500	12 700
2.	Zużycie energii w magazynach	2 600	2 400	2 300	2 700	10 100	10 200	10 200	10 400
3.	Zużycie energii w narzędziowni	1 500	1 300	1 100	1 600	5 400	5 500	5 500	5 700
4.	Ogrzewanie pomieszczeń biurowych	6 000	5 300	1 100	6 200	18 700	18 900	18 500	18 900
5.	Ogrzewanie pomieszczeń magazynowych	7 500	7 000	1 200	7 700	23 400	23 600	23 100	23 600
6.	Ogrzewanie narzędziowni	5 500	4 800	1 000	5 600	16 000	16 300	15 800	16 300
7.	Wynagrodz. kierownika ekon.-fin.	7 000	7 000	7 100	7 100	28 200	28 300	28 300	28 300
8.	Wynagrodz. prac. obsługi księgowej	3 200	3 200	3 300	3 300	13 000	13 100	13 100	13 100
9.	Wynagrodz. informatyków	4 500	4 500	4 600	4 600	18 200	18 300	18 300	18 300
10.	Wynagrodz. prac. działu ekonomicznego	3 800	3 800	3 900	3 900	15 400	15 500	15 500	15 500
11.	Wynagrodz. kierownika ds. pracowników i administracji	4 800	4 800	4 900	4 900	19 400	19 500	19 500	19 500
12.	Wynagrodz. prac. działu kadr, płac i szkolenia zawodowego	3 600	3 600	3 700	3 700	14 600	14 700	14 700	14 700
13.	Wynagrodz. prac. odpowiedzialnych za konserwację, remonty i modernizację	3 300	3 300	3 400	3 400	14 400	14 500	14 500	14 500
14.	Wynagrodz. prac. ds. sprzedaży i marketingu	3 300	3 300	3 400	3 400	14 400	14 500	14 500	14 500
15.	Wynagrodz. kier. ds. sprzedaży i marketingu	4 600	4 600	4 700	4 700	18 600	18 700	18 700	18 700
16.	Wynagrodz. kier. zaopatrzenia i gosp. materiałowej	6 300	6 300	6 400	6 400	25 400	25 500	25 500	25 500
17.	Wynagrodz. prac. działu zaopatrzenia i gosp. materiałowej	4 500	4 500	4 600	4 600	18 200	18 300	18 300	18 300
18.	Wynagrodz. sekretarek	2 400	2 400	2 450	2 450	9 700	9 800	9 800	9 800
19.	Wynagrodz. sprzątaczek	2 100	2 100	2 150	2 150	8 500	8 550	8 550	8 550
20.	Wynagrodz. stróżów	2 400	2 400	2 450	2 450	9 700	9 800	9 800	9 800
21.	Wynagrodz. członków zarządu	12 000	12 000	12 500	12 500	49 000	49 500	49 500	49 500
22.	Wynagrodz. magazynierów surowców	3 900	3 900	4 000	4 000	15 800	15 900	15 900	15 900
23.	Wynagrodz. magazynierów wyrobów gotowych	3 900	3 900	4 000	4 000	15 800	15 900	15 900	15 900
24.	Wynagrodz. kontrolerów jakości	4 200	4 200	4 300	4 300	17 000	17 100	17 100	17 100
25.	Wynagrodz. prac. ochrony	3 800	3 800	3 900	3 900	15 400	15 500	15 500	15 500
26.	Wynagrodz. specjalisty od bezp., higieny i warunków pracy	3 900	3 900	4 000	4 000	15 800	15 900	15 900	15 900
27.	Wynagrodz. radców prawnych	4 200	4 200	4 300	4 300	17 000	17 100	17 100	17 100
28.	Wynagrodz. kierowców samochodów dostawczych	4 100	4 100	4 200	4 200	16 600	16 700	16 700	16 700
29.	Wynagrodz. kierowców wózków widłowych	3 900	3 900	4 000	4 000	15 800	15 900	15 900	15 900
30.	Zużycie materiałów biurowych	600	600	600	600	2 400	2 400	2 400	2 400
31.	Naprawa sprzętu biurowego	500	500	500	500	2 000	2 000	2 000	2 000
32.	Opłaty telekomunikacyjne	3 000	3 000	3 000	3 000	12 000	12 000	12 000	12 000
33.	Podróże służbowe	9 800	9 500	9 500	9 300	38 100	38 200	38 200	38 200
34.	Ubezpieczenie zapasów	750	750	750	750	3 000	3 000	3 000	3 000

Tabela 9. Koszty amortyzacji

Lp.	Pozycja majątku	Ilość szt.	Wart. brutto	Stawka miesięczna	Kwota amortyzacji
										2005				2006	2007	2008	2009
										I kw.	II kw.	III kw.	IV kw.	2006	2007	2008	2009
1.	Hala produkcyjna	2	50 000	105,00	630,00	630,00	630,00	630,00	2520,00	2520,00	2520,00	2520,00
2.	Narzędziownia	1	25 000	52,50	157,50	157,50	157,50	157,50	630,00	630,00	630,00	630,00
3.	Magazyn surowców	1	25 000	52,50	157,50	157,50	157,50	157,50	630,00	630,00	630,00	630,00
4.	Magazyn wyrobów gotowych	1	25 000	52,50	157,50	157,50	157,50	157,50	630,00	630,00	630,00	630,00
5.	Biuro	1	30 000	39,00	117,00	117,00	117,00	117,00	468,00	468,00	468,00	468,00
6.	Mieszalnik uniwersalny do karmelu	3	7 000	81,90	737,10	737,10	737,10	737,10	2948,40	2948,40	2948,40	2948,40
7.	Przeciągarka do karmelu	2	6 000	70,20	421,20	421,20	421,20	421,20	1684,80	1684,80	1684,80	1684,80
8.	Wyparka próżniowa do gotowania marmolad i zagęszczania mleka	3	6 000	70,20	631,80	631,80	631,80	631,80	2527,20	2527,20	2527,20	2527,20
9.	Konsza płaska	2	5 000	58,50	351,00	351,00	351,00	351,00	1404,00	1404,00	1404,00	1404,00
10.	Temperówka ślimakowa	1	7 000	81,90	245,70	245,70	245,70	245,70	982,80	982,80	982,80	982,80
11.	Walczak próżniowy do produkcji czekolady piankowej	1	10 000	117,00	351,00	351,00	351,00	351,00	1404,00	1404,00	1404,00	1404,00
12.	Ubijarka planetarna	2	12 000	140,40	842,40	842,40	842,40	842,40	3369,60	3369,60	3369,60	3369,60
13.	Oblewarka	2	8 000	93,60	561,60	561,60	561,60	561,60	2246,40	2246,40	2246,40	2246,40
14.	Pakowaczka	3	5 000	58,50	526,50	526,50	526,50	526,50	2106,00	2106,00	2106,00	2106,00
15.	Urządzenie do torebkowania cukierków	2	3 600	42,12	252,72	252,72	252,72	252,72	1010,88	1010,88	1010,88	1010,88
16.	Automat do zawijania czekolady w tabliczkach	2	4 000	46,80	280,80	280,80	280,80	280,80	1123,20	1123,20	1123,20	1123,20
17.	Wózek widłowy	2	20 000	234,00	1404,00	1404,00	1404,00	1404,00	5616,00	5616,00	5616,00	5616,00
18.	Samochód o ład. 4,5 t	2	40 000	668,00	4008,00	4008,00	4008,00	4008,00	16032,00	16032,00	16032,00	15872,00
19.	Komputer	5	2 500	208,33	12500,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
20.	Drukarka	5	350	29,17	1750,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
21.	Fax	2	300	25,00	600,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
22.	Aparat telefoniczny	10	300	25,00	3000,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
23.	Waga	8	500	41,67	4000,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
24.	Przenośnik	4	800	66,67	3200,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
25.	Biurko	12	120	10,00	1440,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
26.	Paleta	50	50	4,17	2500,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
27.	Regał biurowy	5	300	25,00	1500,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
28.	Regał przemysłowy	20	200	16,67	4000,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
29.	Krzesło obrotowe	20	80	6,67	1600,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
30.	Fotel	15	120	10,00	1800,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
31.	Kosz na śmiecie	30	20	1,67	600,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
32.	Wieszak na ubrania	15	30	2,50	450,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
33.	Lustro	5	50	4,17	250,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
34.	Zlewozmywak	5	300	25,00	1500,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
35.	Bateria	5	150	12,50	750,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
36.	Lampa	30	40	3,33	1200,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
37.	Żyrandol	6	300	25,00	1800,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00

Tabela 10. Zestawienie kosztów eksploatacyjnych

Lp.	Wyszczególnienie	Okres realizacji przedsięwzięcia
Lp.	Wyszczególnienie			2005	2006	2007	2008	2009
1.	Koszty materiałów bezpośrednich	115 819	118 326	122 075	122626	124 852
2.	Koszty robocizny bezpośredniej	44900	44 900	60 220	70 020	70 600
3.	Inne koszty bezpośrednie	48 500	48 600	48 400	47 900	48 800
4.	Koszty bezpośrednie razem	209219	211 826	230 695	240 546	244 252
5.	Koszty ogólnoprodukcyjne bez amortyzacji (k. wydziałowe)	111 100	109 200	110 900	112 600	108 600
6.	Fabryczny koszt wytworzenia	320 319	321 026	341 595	353 146	352 852
7.	Koszty zarządzania bez amortyzacji (k. ogólnozakładowe)	542 400	549 400	553 150	551 750	553 750
8.	Koszty sprzedaży	98 000	99 000	102 000	107 000	114 000
9.	Koszty operacyjne	960 719	969 426	996 745	1 011 896	1 020 602
10.	Koszty amortyzacji	91 773,28	47 333,28	47 333,28	47 333,28	47 253,28
11.	Koszty finansowe	46 500	40 500	34 500	28 500	22 500
12.	Koszty razem	1 098 992,28	1 057 259,28	1 078 578,28	1 087 729,28	1 090 355,28

7. Zdolności produkcyjne i plan produkcji ( program dla 5 lat)

7.1. Zdolności produkcyjne.

Tabela 11. Zdolności produkcyjne w pierwszym roku (rozbicie na kwartały).

Lp.	Wyszczególnienie	I	II	III	IV
Lp.	Wyszczególnienie			ilość	ilość	ilość	ilość
1.	Czekolada pełna [szt.]	66000	70000	71000	72000
2.	Czekolada nadziewana [szt.]	42000	42000	42000	42000
3.	Cukierki w czekoladzie [kg]	3900	4050	4050	4470
4.	Wafle w czekoladzie [kg]	2700	3000	3000	3150
5.	Galaretki [kg]	900	900	1050	1200
6.	Ptasie mleczko [kg]	1200	1350	1500	1500
7.	Bombonierki [szt.]	1900	1900	1900	1900

Tabela 12. Zdolności produkcyjne latach kolejnych.

Lp.	Wyszczególnienie	2006	2007	2008	2009
Lp.	Wyszczególnienie			ilość	ilość	ilość	ilość
1.	Czekolada pełna [szt.]	270000	306000	312000	312000
2.	Czekolada nadziewana [szt.]	210000	210000	216000	216000
3.	Cukierki w czekoladzie [kg]	16000	18000	18000	19680
4.	Wafle w czekoladzie [kg]	14000	13800	13800	14400
5.	Galaretki [kg]	2700	2700	3300	3900
6.	Ptasie mleczko [kg]	3900	4500	5100	45100
7.	Bombonierki [szt.]	17000	14900	14900	14900

7.2. Plan produkcji.

Tabela 13. Plan produkcji. w pierwszym roku (rozbicie na kwartały).

Lp.	Wyszczególnienie	I	II	III	IV
Lp.	Wyszczególnienie			ilość	ilość	ilość	ilość
1.	Czekolada pełna [szt.]	64000	67000	68000	69000
2.	Czekolada nadziewana [szt.]	39000	39000	39000	39000
3.	Cukierki w czekoladzie [kg]	3600	3750	3750	4170
4.	Wafle w czekoladzie [kg]	2400	2700	2700	2850
5.	Galaretki [kg]	600	600	750	900
6.	Ptasie mleczko [kg]	900	1050	1200	1200
7.	Bombonierki [szt.]	1600	1600	1600	1600

Tabela 14. Plan produkcji w latach kolejnych.

Lp.	Wyszczególnienie	2006	2007	2008	2009
Lp.	Wyszczególnienie			ilość	ilość	ilość	ilość
1.	Czekolada pełna [szt.]	240000	276000	282000	282000
2.	Czekolada nadziewana [szt.]	180000	180000	186000	186000
3.	Cukierki w czekoladzie [kg]	13000	15000	15000	16680
4.	Wafle w czekoladzie [kg]	11000	10800	10800	11400
5.	Galaretki [kg]	2400	2400	3000	3600
6.	Ptasie mleczko [kg]	3600	4200	4800	4800
7.	Bombonierki [szt.]	14000	11900	11900	11900

8. Wytyczne realizacyjne - harmonogram prac.

Zestawienie czynności procesu inwestycyjnego przedstawia kolejne etapy działania mającego doprowadzić do uruchomienia produkcji i rozpoczęcia działalności przedsiębiorstwa. Pierwszym etapem jest przygotowanie hal produkcyjnych do zainstalowania linii technologicznej oraz opracowanie i uzgodnienie projektu technicznego przez specjalistów od spraw technicznych i technologa. Kiedy już projekt techniczny zostanie wykonany należy przeprowadzić rozmowy z dostawcami maszyn ujętych w projekcie. Przeanalizowano kilka ofert producentów i ostatecznie podpisano umowę z firmą IBIS z Poznania. O wyborze tego producenta zadecydowała dobra jakość urządzeń cieszących się dobrą opinią na rynku, ich przystępna cena oraz zapewniony ich bezpłatny transport. Szkoleniami pracowników zajmować się będzie Dział personalny, a za opracowanie planu marketingowego odpowiedzialny będzie Dział sprzedaży i marketingu. Ten też dział zajmować się będzie negocjowaniem i podpisywaniem umów na dostawę wyrobów oraz opracuje plan kampanii reklamowej. Zrealizowanie wszystkich wymienionych czynności pozwala na uruchomienie zakładu

Tabela 15. Zestawienie kolejnych czynności procesu inwestycyjnego

Lp.	Czynność	Przewidywany czas trwania	Uwagi
1.	przygotowanie pomieszczeń hali produkcyjnej do montażu linii technologicznej	28 dni	Realizacja czynności 1 i 2 rozpoczęta równocześnie
2.	opracowanie i uzgodnienie projektu technicznego	14 dni	Realizacja czynności 1 i 2 rozpoczęta równocześnie
3.	przeprowadzenie rozmów z dostawcami maszyn technologicznych i wybór najlepszej oferty	19 dni
4.	podpisanie umowy	1 dzień
5.	zorganizowanie dostawy i montaż linii technologicznej	13 dni
6.	zorganizowanie grupy produkcyjnej i przeprowadzenie szkoleń	30 dni
7.	opracowanie planu marketingowego i planów pochodnych	18 dni
8.	podpisanie umów na dostawę wyrobów	2 dni
9.	rozpoczęcie kampanii reklamowej	1 dzień	Realizacja czynności 9 i 10 rozpoczęta równocześnie
10.	uruchomienie produkcji w fazie rozruchu	24 dni	Realizacja czynności 9 i 10 rozpoczęta równocześnie
11.	uruchomienie Zakładu	1 dzień

Schemat 6. Harmonogram procesu inwestycyjnego. (harmonogram będzie wydrukowany na kartce A3 - przyp. aut.)

0x01 graphic

D. Plan marketingowy (analiza i ocena rynku).

1. Rynek, na którym działa firma (lokalizacja, wielkość).

Firma FORTUNA Sp. Z.O.O. zamierza rozpocząć działanie na terenie środkowo - zachodniej Polski.

2. Konkurenci (bezpośredni, potencjalni).

Na rynku polskim obecnie jest oferowana szeroka gama wyrobów cukierniczych, o różnych kształtach, nazwach, kolorach. W zależności od technologii wytwarzania ceny kształtują się od 20zł/kg do nawet 100 zł/kg, jeżeli technologia produkcji wymaga tradycyjnych, ręcznych prac. Poniższa tabela przedstawia nazwy przedsiębiorstw będących konkurentami na rynku cukierniczym.

Tabela 16. Aktualni konkurenci rynkowi.

*Nazwa przedsiębiorstwa*	*udział w rynku*	*ceny produkt*ów	*jakość produkt*ów	*asortyment*

					NESTLE Przedsiębiorstwo wielobranżowe	bardzo mały	bardzo niskie	średnia	mały

					PSZCZÓŁKA. Fabryka Cukierków	duży	średnie	dobra	średni

					SPPS SOLIDARNOŚĆ Spółka z o.o.	bardzo duży	wysokie	bardzo dobra	bardzo duży

					BARON Spółdzielnia Inwalidów	mały	niskie	średnia	mały

					ZPC PIAST Spółka z o.o.	średni	niskie	dobra	duży

					KAFIMA. Przedsiębiorstwo wielobranżowe	mały	średnie	średnia	średni

					PPH SMAKOŁYK	średni	wysokie	dobra	średni

Na podstawie tabeli wynika, że liderem na tym rynku jest firma Solidarność, która razem z Fabryką Cukierków Pszczółka posiadają największy udział w rynku. To właśnie te przedsiębiorstwa będą głównymi konkurentami dla spółki FORTUNA.

3. Potencjalni klienci.

Analiza popytu

Celem dokonania analizy popytu na wyroby cukiernicze, a w szczególności czekoladowe przeprowadzono badania w oparciu o specjalnie przygotowaną ankietę. Zaangażowano 100 losowo wybranych osób, którzy mieli odpowiedzieć na 5 pytań. W pytaniu 1 poproszono o określenie częstości zakupów wyrobów czekoladowych. Pytanie 2 ma udzielić informacji odnośnie rodzaju najczęściej kupowanych wyrobów czekoladowych. W 3 pytaniu respondenci mieli określić czynnik, który wpływa na zakup tego a nie innego produktu. W kolejnym punkcie pytano o płeć respondentów, aby odkryć kto częściej decyduje się na zakup słodyczy. I wreszcie 5 ostatnie pytanie dotyczy wieku odpowiadających. Założono udział w ankiecie osób powyżej 15 roku życia.

Z przeprowadzonych badań wynika, że częściej na zakup wyrobów czekoladowych decydują się kobiety. Jeśli natomiast chodzi o wiek kupujących, to osoby młode, w przedziale wiekowym 15-35 lat, są nabywcami słodyczy najczęściej 2 razy w tygodniu, a osoby powyżej 35 roku życia raz w tygodniu lub rzadziej. Zdecydowanie największym zainteresowaniem klientów cieszą się czekolady, do których upodobanie wyraża prawie połowa pytanych (48%). Drugie miejsce przypadło cukierkom w czekoladzie (24%), trzecie ciastkom i waflom w czekoladzie (19%), czwarte bombonierkom (8%). Sytuację tę przedstawia poniższy wykres.

0x01 graphic

Największą rolę przy wyborze wyrobu ankietowani przypisują jakości wyrobu, zaraz potem znajduje się jego cena. Okazuje się, że też bez znaczenia nie jest opakowanie produktu.

Ładne, estetyczne opakowanie może także z powodzeniem przyciągnąć uwagę klienta i decydować o wyborze towaru. Widać to na poniższym wykresie.

0x01 graphic

Z przeprowadzonej ankiety wynika, że zainteresowanie wyrobami czekoladowymi na naszym rynku jest znaczące i branża cukiernicza ma spore szanse dalszego rozwoju. Taka korzystna sytuacja dla przemysłu cukierniczego stworzyła się po 1990 roku, kiedy spółki wprowadziły nowe systemy zarządzania i nowe technologie produkcji. Na wzrost produkcji słodyczy w naszym kraju wpłynęła też dostępność surowców, ale najważniejszym czynnikiem, mimo wszystko, był wzrost spożycia wyrobów cukierniczych w ostatnim dziesięcioleciu. Pomimo to spożycie słodyczy w Polsce nadal znajduje się na stosunkowo niskim poziomie. Statystyczny Polak w ciągu roku spożywa średnio około 4,6 kg wyrobów cukierniczych. Dla porównania, w Danii konsumpcja słodyczy wynosi 16,7 kg/osobę/rok (jeden z większych konsumentów wyrobów cukierniczych); a w Hiszpanii, Japonii - 3,8 kg/osobę/rok. Największym powodzeniem cieszy się czekolada, której spożycie ciągle rośnie (źródło danych: Newsweek Polska).

4. Plan sprzedaży.

4.1.Kalkulacja przychodów ze sprzedaży netto

planowany poziom sprzedaży oszacowano na podstawie analiz rynku, rozmów i wstępnych analiz,
poziom cen oszacowano na podstawie analiz rynku i analiz kosztów.

Prognozę przychodów ze sprzedaży netto w pierwszym roku z podziałem na kwartały oraz w kolejnych czterech latach przedstawiają odpowiednio Tabela 17 i Tabela 18.

Tabela 17. Prognoza przychodów ze sprzedaży netto w roku pierwszym

Lp.	Wyszczególnienie	Cena jedn.	I		II		III		IV
Lp.	Wyszczególnienie	Cena jedn.				ilość	wartość	ilość	wartość	ilość	wartość	ilość	wartość
1.	Czekolada pełna [szt.]	1,33	64000	85120	67000	89110	68000	90440	69000	91770
2.	Czekolada nadziewana [szt.]	1,47	39000	57330	39000	57330	39000	57330	39000	57330
3.	Cukierki w czekoladzie [kg]	12,39	3600	44604	3750	46462,5	3750	46462,5	4170	51666,3
4.	Wafle w czekoladzie [kg]	12,43	2400	29832	2700	33561	2700	33561	2850	35425,5
5.	Galaretki [kg]	10,99	600	6594	600	6594	750	8242,5	900	9891
6.	Ptasie mleczko [kg]	14,28	900	12852	1050	14994	1200	17136	1200	17136
7.	Bombonierki [szt.]	7,31	1600	11696	1600	11696	1600	11696	1600	11696
8.	Razem			248028		259747,5		264868		274914,8

Tabela 18. Prognoza przychodów ze sprzedaży netto w latach kolejnych

Lp.	Wyszczególnienie	Cena jedn.	2006		2007		2008		2009
Lp.	Wyszczególnienie	Cena jedn.				ilość	wartość	ilość	wartość	ilość	wartość	ilość	wartość
1.	Czekolada pełna [szt.]	1,33	240000	319200	276000	367080	282000	375060	282000	375060
2.	Czekolada nadziewana [szt.]	1,47	180000	264600	180000	264600	186000	273420	186000	273420
3.	Cukierki w czekoladzie [kg]	12,39	13000	161070	15000	185850	15000	185850	16680	206665,2
4.	Wafle w czekoladzie [kg]	12,43	11000	136730	10800	134244	10800	134244	11400	141702
5.	Galaretki [kg]	10,99	2400	26376	2400	26376	3000	32970	3600	39564
6.	Ptasie mleczko [kg]	14,28	3600	51408	4200	59976	4800	68544	4800	68544
7.	Bombonierki [szt.]	7,31	14000	102340	11900	86989	11900	86989	11900	86989
8.	Razem			1061724		1125115		1157077		1191944

4.2 Przychody ze sprzedaży brutto

Przychody ze sprzedaży brutto stanowią przychody ze sprzedaży netto powiększone o 22% stopę podatku od towarów i usług (VAT).

Przychody ze sprzedaży brutto w pierwszym roku z podziałem na kwartały oraz w kolejnych czterech latach przedstawiają odpowiednio Tabela 19 i Tabela 20.

Tabela 19. Przychody ze sprzedaży brutto w roku pierwszym

Lp.	Wyszczególnienie	I	II	III	IV
1.	Czekolada pełna	103846,40	108714,20	110336,80	111959,40
2.	Czekolada nadziewana	69942,60	69942,60	69942,60	69942,60
3.	Cukierki w czekoladzie	54416,88	56684,25	56684,25	63032,89
4.	Wafle w czekoladzie	36395,04	40944,42	40944,42	43219,11
5.	Galaretki	8044,68	8044,68	10055,85	12067,02
6.	Ptasie mleczko	15679,44	18292,68	20905,92	20905,92
7.	Bombonierki	14269,12	14269,12	14269,12	14269,12
8.	Razem	302594,16	316891,95	323138,96	335396,06

Tabela 20. Przychody ze sprzedaży brutto w latach kolejnych

Lp.	Wyszczególnienie	2006	2007	2008	2009
1.	Czekolada pełna	389424,00	447837,60	457573,20	457573,20
2.	Czekolada nadziewana	322812,00	322812,00	333572,40	333572,40
3.	Cukierki w czekoladzie	196505,40	226737,00	226737,00	252131,54
4.	Wafle w czekoladzie	166810,60	163777,68	163777,68	172876,44
5.	Galaretki	32178,72	32178,72	40223,40	48268,08
6.	Ptasie mleczko	62717,76	73170,72	83623,68	83623,68
7.	Bombonierki	124854,80	106126,58	106126,58	106126,58
8.	Razem	1295303,28	1372640,30	1411633,94	1454171,68

5. Zasady dystrybucji.

5.1. Formy sprzedaży.

Firma FORTUNA Sp. Z.O.O. zajmuje się zarówno produkcją, jak też sprzedażą i dystrybucją wyrobów cukierniczych. Aktualnie przedsiębiorstwo zainteresowane jest rozprowadzaniem swoich towarów w ilościach hurtowych. Przewidziane jest otwarcie hurtowni, która mieścić się będzie na terenie zakładu. Dział sprzedaży i marketingu zajmować się będzie zarówno pozyskiwaniem nowych klientów jak też ich obsługą. Firma zamierza również zatrudnić osobę na stanowisko przedstawiciela handlowego, który zajmować się będzie pozyskiwaniem, obsługą oraz kontaktami z klientami bezpośrednio w terenie. Być może w przyszłości otworzona zostanie sieć sklepów firmowych, które będą obsługiwać klientów detalicznych, jednakże taka opcja będzie brana pod uwagę dopiero z kilka lat.

5.2. Specjalne warunki sprzedaży.

Naturalnie firma FORTUNA Sp. Z.O.O. przewiduje różnego rodzaju specjalne warunki sprzedaży dla klientów hurtowych, takie jak rabaty czy prawa wyłączności. Tym tematem zajmować się będzie Pion Sprzedaży i Marketingu .

6. Działania marketingowe.

Działaniami marketingowymi będzie się zajmować również Pion Sprzedaży i Marketingu. Sposoby prowadzenia reklamy i promocji produktów będą dobierane indywidualnie dla każdego produktu w zależności od informacji z zebranych przez Pion dotyczących zarówno wyników sprzedaży jak też opinii naszych klientów na temat poszczególnych wyrobów (opakowanie, smak, cena itp.) Planuje się przeprowadzanie ankiet wśród klientów w regularnych odstępach czasu w celu uzyskania pożądanych informacji na temat produktu.

W początkowym okresie istnienia firmy przewiduje się prowadzenie kampanii reklamowej w lokalnych rozgłośniach radiowych i w lokalnej telewizji oraz akcje promocyjne w marketach połączone również z degustacją. Ewentualnie sponsorowanie imprez, pikników dla lokalnej ludności połączone z promocją firmy oraz degustacją i sprzedażą naszych wyrobów.

E. Plan finansowy (okres czasowy - 5 lat).

1. Dane wejściowe.

1.1. Nakłady inwestycyjne.

Nakłady, które planuje się ponieść, aby rozpocząć działalność przedsiębiorstwa i w jej trakcie przedstawiają tabele 21 i 22.

Tabela 21 przedstawia szacowanie zapotrzebowania na kapitał obrotowy. Obejmuje ona takie elementy majątkowe jak: zapasy materiałowe, zapasy wyrobów gotowych, należności. Przedstawiony współczynnik obrotu informuje jak szybko krąży kapitał finansujący wyszczególnione składniki majątku. Wysokie wskaźniki obrotowości zapasów wyrobów gotowych i należności świadczą o tym, że nie ma problemu ze zbywaniem zapasów wyrobów a należności spływają szybko. Współczynnik obrotu ma bezpośredni wpływ na wielkość zapotrzebowania na kapitał obrotowy. Im współczynnik poszczególnych elementów majątku jest wyższy tym zapotrzebowanie na kapitał finansujący te elementy majątku jest niższy.

Tabela 21. Szacowane zapotrzebowania na kapitał obrotowy

Lp.	Wyszczególnienie	Współ. obrotu	Okres realizacji przedsięwzięcia
Lp.	Wyszczególnienie	Współ. obrotu				2005	2006	2007	2008	2009
1.	Zapasy materiałowe	10	11,58	11,83	12,21	12,26	12,49
2.	Zapasy wyrobów gotowych	9	35,59	35,67	37,96	39,24	39,21
3.	Należności	8	159,75	161,91	171,58	176,45	181,77
4.	Środki pieniężne	8	159,75	161,91	171,58	176,45	181,77
5.	Zobowiązania	7	137,25	138,49	142,39	144,56	145,80
6.	Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy		229,42	232,83	250,94	259,84	269,44

Wszystkie wartości z wyjątkiem współ. obrotu w tys. zł

Tabela 22 przedstawia zapotrzebowanie na nakłady w majątek trwały oraz ich rozłożenie w czasie. Nakłady te zależą od rozmiarów produkcji, która wiąże się z zaangażowaniem w produkcji większej ilości i różnorodności maszyn oraz urządzeń. Przedsiębiorstwo realizuje przedsięwzięcie wykorzystując do tego tylko i wyłącznie własne obiekty, które zostały zakupione lub wniesione przez udziałowców w postaci aportu. Wysokość nakładów niezbędnych do stworzenia określonego majątku trwałego ustalono na podstawie ilości poszczególnych elementów tego majątku oraz ich cen. Jak widać z poniższego zestawienia przedsiębiorstwo planuje zrealizować nakłady na majątek trwały w pierwszym roku inwestycji.

Tabela 22. Zestawienie nakładów na majątek trwały.

Lp.	Wyszczególnienie	Jednostka miary	Ilość	cena jedn. [tys. zł.]	wartość [tys. zł]	Termin zakupu	Dostawca	Stopa amortyzacji [%]
								Stopa amortyzacji [%]
										roczna	mies.
1.	Grunty	ha	2	20,00	40,00	01.2002	aport
2.	Hala produkcyjna	szt.	2	50,00	100,00	01.2002	ZURBUD Sp. z o.o.	2,5	0,21
3.	Narzędziownia	szt.	1	25,00	25,00	02.2002	ZURBUD Sp. z o.o.	2,5	0,21
4.	Magazyn surowców	szt.	1	25,00	25,00	01.2002	ZURBUD Sp. z o.o.	2,5	0,21
5.	Magazyn wyrobów gotowych	szt.	1	25,00	25,00	02.2002	ZURBUD Sp. z o.o.	2,5	0,21
6.	Biuro	szt.	1	30,00	30,00	01.2002	aport	1,5	0,13
7.	Mieszalnik uniwersalny do karmelu	szt.	3	7,00	21,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
8.	Przeciągarka do karmelu	szt.	2	6,00	12,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
9.	Wyparka próżniowa do gotowania marmolad i zagęszczania mleka	szt.	3	6,00	18,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
9.		szt.	3	6,00	18,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
10.	Konsza płaska	szt.	2	5,00	10,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
11.	Temperówka ślimakowa	szt.	1	7,00	7,00	01.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
12.	Walczak próżniowy do produkcji czekolady piankowej	szt.	1	10,00	10,00	01.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
12.	Walczak próżniowy do produkcji czekolady piankowej	szt.	1	10,00	10,00	01.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
13.	Ubijarka planetarna	szt.	2	12,00	24,00	01.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
14.	Oblewarka	szt.	2	8,00	16,00	01.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
15.	Pakowaczka	szt.	3	5,00	15,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
16.	Urządzenie do torebkowania cukierków	szt.	2	3,60	7,20	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
17.	Automat do zawijania czekolady w tabliczkach	szt.	2	4,00	8,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17
17.	Automat do zawijania czekolady w tabliczkach	szt.	2	4,00	8,00	02.2002	"IBIS" Poznań	14	1,17

Lp.	Wyszczególnienie	Jednostka miary	Ilość	cena jedn. [tys. zł.]	wartość [tys. zł]	Termin zakupu	Dostawca	Stopa amortyzacji [%]
								Stopa amortyzacji [%]
																roczna	mies.
								18.	Wózek widłowy	szt.	2	20,00	40,00	02.2002	POL-WIDLAK International Sp. z o.o.	14	1,17
																14	1,17
19.	Samochód o ład. 4,5 t	szt.	2	40,00	80,00	01.2002	DAEWOO Motor Polska	20	1,67
20.	Komputer	szt.	5	2,50	12,50	01.2002	aport	100	8,33
21.	Drukarka	szt.	5	0,35	1,75	01.2002	"RESET-PC" S.C.	100	8,33
22.	Fax	szt.	2	0,30	0,60	01.2002	aport	100	8,33
23.	Aparat telefoniczny	szt.	10	0,30	3,00	02.2002	PHU "ELEKTRONIC" S.C.	100	8,33
24.	Waga	szt.	8	0,50	4,00	01.2002	Lubelskie Fabryki Wag	100	8,33
25.	Przenośnik	szt.	4	0,80	3,20	01.2002	"PROMAG" S.A.	100	8,33
26.	Biurko	szt.	12	0,12	1,44	01.2002	"HEJS - KONIN" Sp. z o.o.	100	8,33
27.	Paleta	szt.	50	0,05	2,50	02.2002	"STOLMAR" Zakład Produkcji Drzewnej	100	8,33

										28.	Regał biurowy	szt.	5	0,30	1,50	02.2002	"UNICUS" - Salon mebli biurowych	100	8,33

29.	Regał przemysłowy	szt.	20	0,20	4,00	01.2002	"PROMAG" S.A.	100	8,33
30.	Krzesło obrotowe	szt.	20	0,08	1,60	02.2002	"HEJS - KONIN" Sp. z o.o.	100	8,33
31.	Fotel	szt.	15	0,12	1,80	01.2002	"HEJS - KONIN" Sp. z o.o.	100	8,33
32.	Kosz na śmiecie	szt.	30	0,02	0,45	02.2002	Hipermarket REAL	100	8,33
33.	Wieszak na ubrania	szt.	15	0,03	0,45	02.2002	"UNICUS" - Salon mebli biurowych	100	8,33
33.	Wieszak na ubrania	szt.	15	0,03	0,45	02.2002	"UNICUS" - Salon mebli biurowych	100	8,33
34.	Lustro	szt.	5	0,05	0,25	02.2002	OPTIMEX Sp. z o.o.	100	8,33
35.	Zlewozmywak	szt.	5	0,30	1,50	02.2002	OPTIMEX Sp. z o.o.	100	8,33

Lp.	Wyszczególnienie	Jednostka miary	Ilość	cena jedn. [tys. zł.]	wartość [tys. zł]	Termin zakupu	Dostawca	Stopa amortyzacji [%]
								Stopa amortyzacji [%]
										roczna	mies.
36.	Bateria	szt.	5	0,15	0,75	01.2002	OPTIMEX Sp. z o.o.	100	8,33
37.	Lampa	szt.	30	0,04	1,20	02.2002	"SEMAR" PPH	100	8,33
38.	Żyrandol	szt.	6	0,30	1,80	02.2002	"SEMAR" PPH	100	8,33
					Ogółem: 557,50

1.2. Źródła i koszty finansowania projektu.

Źródła pozyskania środków finansowych na zakup wyszczególnionych środków trwałych

wkład własny - 50,67% (środki pieniężne i w postaci aportu),
kredyty bankowe - 49,33%.

Koszty finansowe

Spółka zaciągnęła kredyt w wysokości 400 000 zł w BRE Banku. Termin spłaty kredytu wynosi 8 lat. Roczne oprocentowanie kredytu wynosi 12%. Raty mają być spłacane co pół roku wraz z odsetki naliczanymi również dwa razy w roku na początek okresu. Poziom zadłużenia w kolejnych latach oraz wysokości odsetek ilustruje Tabela 23.

Tabela 23. Szacowanie kosztów finansowych

Lp.	Wyszczególnienie	2005		2006		2007		2008		2009
Lp.	Wyszczególnienie			I	II	I	II	I	II	I	II	I	II
1.	Zadłużenie na początek okresu	400,00	375,00	350,00	325,00	300,00	275,00	250,00	225,00	200,00	175,00
2.	Rata kapitałowa	25,00	25,00	25,00	25,00	25,00	25,00	25,00	25,00	25,00	25,00
3.	Zadłużenie na koniec okresu	375,00	350,00	325,00	300,00	275,00	250,00	225,00	200,00	175,00	150,00
4.	Odsetki	24,00	22,50	21,00	19,50	18,00	16,50	15,00	13,50	12,00	10,50
5.	Odsetki roczne	46,50		40,50		34,50		28,50		22,50

Wszystkie wartości w tys. zł

1.3. Struktura kosztów produkcji - patrz punkt C 6

1.4. Przychody ze sprzedaży - patrz punkt D 4

2. Analizy finansowe.

2.1. Rachunek wyników - patrz punkt D4

2.2. Bilans.

Bilans jest podstawowym sprawozdaniem finansowym. Zawiera on wzajemnie powiązane dane wartościowe, charakteryzujące stan środków przedsiębiorstwa. Bilans dzieli majątek według środków gospodarczych zwanych aktywami i według źródeł ich finansowania zwanych pasywami.

Przedsiębiorstwo chcąc rozpocząć działalność gospodarczą musi ponieść wydatki inwestycyjne na zakup potrzebnych środków trwałych, które będą wykorzystywane w czasie realizacji inwestycji. Część tych środków zostało wniesionych w postaci aportu lub sfinansowanych z wniesionych środków pieniężnych. Pozostałe środki trwałe pokryto zaciągniętym kredytem bankowym. Bilans tych operacji przeprowadzonych w okresie przed inwestycyjnym zawiera

Tabela 24.

Tabela 24. Bilans otwarcia

Nakłady inwestycyjne	557,50	Kapitał wniesiony	282,50
Środki pieniężne	125,00	Zobowiązania długoterminowe	400,00
Aktywa	682,50	Pasywa	682,50

Wszystkie wartości w tys. zł

Właściwe zestawienie bilansowe dotyczące kolejnych okresów realizacji przedsiębiorstwa zawierają Tabela 25 pokazująca układ aktywów oraz Tabela 26 ukazująca finansujące je pasywa.

Tabela 25. Prognoza zestawienia aktywów

Lp.	Wyszczególnienie	Okres realizacji przedsięwzięcia
Lp.	Wyszczególnienie			2005	2006	2007	2008	2009
I	Majątek trwały	465,73	418,40	371,07	323,74	276,49
	1. Rzeczowy majątek trwały	465,73	418,40	371,07	323,74	276,49
II	Majątek obrotowy	252,59	254,42	289,62	339,74	412,40
	1. Zapasy ogółem	47,17	47,50	50,17	51,50	51,70
	a. zapasy materiałowe	11,58	11,83	12,21	12,26	12,49
	b. zapasy wyrobów gotowych	35,59	35,67	37,96	39,24	39,21
	2. Należności	159,75	161,91	171,58	176,45	181,77
	3. Środki pieniężne	45,67	45,01	67,87	111,79	178,93
III	Aktywa razem	718,32	672,82	660,69	663,48	688,89

Wszystkie wartości w tys. zł

Tabela 26. Prognoza zestawienia pasywów

Lp.	Wyszczególnienie	Okres realizacji przedsięwzięcia
Lp.	Wyszczególnienie			2005	2006	2007	2008	2009
I	Kapitały własne	231,07	234,33	268,30	318,92	393,09
	a. kapitał zakładowy	282,50	282,50	282,50	282,50	282,50
	b. wynik niepodzielony z okresów ubiegłych	0	-51,43	-48,17	-14,20	36,42
	c. wynik netto okresu bieżącego	-51,43	3,26	33,97	50,62	74,16
II	Zobowiązania długoterminowe	350,00	300,00	250,00	200,00	150,00
	1. kredyty	350,00	300,00	250,00	200,00	150,00
III	Zobowiązania krótkoterminowe	137,25	138,49	142,39	144,56	145,80
	1. Zobowiązania wobec dostawców	137,25	138,49	142,39	144,56	145,80
IV	Pasywa razem	718,32	672,82	660,69	663,48	688,89

Wszystkie wartości w tys. zł

2.3.Przepływy pieniężne.

Zestawienie środków finansowych, którymi dysponuje przedsiębiorstwo oraz jego wpływy i wydatki związane z realizacją projektu zawiera rachunek przepływów pieniężnych. Pozwala on sprawdzić czy w kolejnych okresach realizacji inwestycji środki pieniężne będą wystarczające. Prognozę rachunku przepływów pieniężnych przedstawia Tabela 27. Kluczową pozycją w tym zestawieniu jest stan gotówki na koniec każdego okresu. Jak wynika z zestawienia nie pojawiają się tam wartości ujemne, co świadczy o wypłacalności przedsiębiorstwa. Gotówka pozostała na koniec okresu zasila kasę na początek następnego.

Tabela 27. Prognoza rachunku przepływów pieniężnych

Lp.	Wyszczególnienie	Okres realizacji przedsięwzięcia
Lp.	Wyszczególnienie			2005	2006	2007	2008	2009
I	Gotówka(stan początkowy)	125,00	45,67	45,01	67,87	111,79
II	Wpływy bieżące ze sprzedaży	1118,27	1293,14	1362,97	1406,76	1448,85
	1. Należności (stan początkowy)	0,00	159,75	161,91	171,58	176,45
	2. Przychody ze sprzedaży brutto bieżącego okresu	1278,02	1295,30	1372,64	1411,63	1454,17
	3. Należności (stan końcowy)	159,75	161,91	171,58	176,45	181,77
III	Inne wpływy	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
	1. Kredyty	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
IV	Środki pieniężne do dyspozycji	1243,27	1338,81	1407,98	1474,63	1560,64
V	Wydatki	1197,60	1293,80	1340,11	1362,84	1381,71
	1. Koszty operacyjne ogółem	960,72	969,43	996,75	1011,90	1020,60
	2. Zmiana stanu zapasów materiałowych	11,58	0,25	0,38	0,05	0,23
	3. Zmiana stanu zapasów wyrobów gotowych	35,59	0,08	2,29	1,28	-0,03
	4. Koszty finansowe	46,50	40,50	34,50	28,50	22,50
	5. Spłata kredytu	50,00	50,00	50,00	50,00	50,00
	6. Podatki (VAT i dochodowy)	230,46	234,78	260,09	273,28	289,65
	7. Wydatki inwestycyjne	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
	8. Zmiana stanu zobowiązań	137,25	1,24	3,90	2,17	1,24
VI	Gotówka (stan końcowy)	45,67	45,01	67,87	111,79	178,93

2.4. Analiza progu rentowności.

Aby przeprowadzić analizę progu rentowności niezbędne jest obliczenie kosztów stałych i zmiennych ponoszonych w związku z realizacją przedsięwzięcia. Poniższa Tabela 28 pokazuje poziom tych kosztów w kolejnych latach działalności.

Tabela 28. Poziom kosztów

Lp.	Wyszczególnienie	2002	2003	2004	2005	2006
1.	Koszty bezpośrednie razem	209219,00	211826,00	230695,00	240546,00	244252,00
2.	Koszty wydziałowe zmienne	37600,00	37400,00	38500,00	39600,00	36900,00
3.	Koszty zmienne	246819,00	249226,00	269195,00	280146,00	281152,00
1.	Koszty zarządzania (k. ogólnozakładowe)	542400,00	549400,00	553150,00	551750,00	553750,00
2.	Koszty sprzedaży	98000,00	99000,00	102000,00	107000,00	114000,00
3.	Koszty amortyzacji	91773,28	47333,28	47333,28	47333,28	47253,28
4.	Koszty finansowe	46500,00	40500,00	34500,00	28500,00	22500,00
5.	Koszty wydziałowe stałe	73500,00	71800,00	72400,00	73000,00	71700,00
6.	Koszty stałe	852173,28	808033,28	809383,28	807583,28	809203,28

Próg rentowności BEP określa taki poziom przychodów ze sprzedaży, który pozwoli na pełne pokrycie kosztów związanych z realizacją i eksploatacją przedsięwzięcia inwestycyjnego. Oblicza się go według poniższej formuły:

0x01 graphic

Ryzyko związane ze spadkiem wielkości sprzedaży określa natomiast wskaźnik progu rentowności (WPR), który wyraża się w stosunku BEP do przychodów ze sprzedaży netto. Niższy poziom tego wskaźnika wskazuje na mniejsze ryzyko. Jego wartość w pierwszym roku przekroczyła 1, co spowodowane jest nadwyżką kosztów operacyjnych w tym okresie nad przychodami ze sprzedaży. W kolejnych okresach następuje zmniejszanie się tego wskaźnika do poziomu 0,89 w roku piątym, co jest zjawiskiem korzystnym, gdyż przedsiębiorstwo oddala się od progu rentowności i zmniejsza ryzyko związane ze spadkiem wielkości sprzedaży.

Obliczone progi rentowności w kolejnych latach oraz wskaźniki progu rentowności zawiera poniższa Tabela 29.

Tabela 29. Próg rentowności i wskaźnik progu rentowności

Rok	Koszty stałe	Koszty zmienne	Przychód ze sprzedaży netto	BEP	WPR
2002	852 173,28	246 819,00	1 047 558,30	1 114 846,23	1,06
2003	808 033,28	249 226,00	1 061 724,00	1 055 889,77	0,99
2004	809 383,28	269 195,00	1 125 115,00	1 063 942,04	0,95
2005	807 583,28	280 146,00	1 157 077,00	1 065 575,33	0,92
2006	809 203,28	281 152,00	1 191 944,00	1 058 995,90	0,89

Poziom wskaźnika WPR ustala jednocześnie margines bezpieczeństwa finansowego (MB_Q), który informuje o tym, o ile procent mogą spaść przychody ze sprzedaży netto z tytułu spadku ilości sprzedaży, by przedsięwzięcie nie przyniosło straty. Margines ten jest różnicą jedności i wskaźnika WPR. Zmniejszanie się wskaźnika progu rentowności w kolejnych analizowanych okresach automatycznie powoduje wzrost marginesu bezpieczeństwa finansowego, co jest korzystne.

Na próg rentowności kluczowy wpływ mają także ceny produktów oraz koszty poniesione w związku z ich produkcją. Z tego powodu niezbędne okazuje się określenie również marginesów bezpieczeństwa ze względu na ceny i koszty. Te średnie marginesy ze względu na oba czynniki określone zostały według wzorów:

Marginesy bezpieczeństwa określają procentową dopuszczalną obniżkę cen sprzedaży i możliwy wzrost kosztów tak aby przedsięwzięcie nie przyniosło straty. Tak więc wyższe wszystkie marginesy bezpieczeństwa obniżają ryzyko niepowodzenia inwestycji.

Wartości wszystkich wskaźników marginesu bezpieczeństwa zostały obliczone i przedstawione w poniższej Tabeli 30.

Tabela 30. Wskaźniki marginesu bezpieczeństwa

Rok	Zysk operacyjny	MB_Q	MB_C	MB_Kz	MB_Ks
2002	-4 933,98	-0,06	-0,005	-0,020	-0,006
2003	44 964,72	0,01	0,042	0,180	0,056
2004	81 036,72	0,05	0,072	0,301	0,100
2005	97 847,72	0,08	0,085	0,349	0,121
2006	124 088,72	0,11	0,104	0,441	0,153

Wszystkie wskaźniki wykazują w pierwszym roku wartości ujemne, co związane jest z nie osiągnięciem w tym roku wielkości sprzedaży na poziomie progu rentowności. Jest to jednak niegroźne i przejściowe gdyż w kolejnych latach wskaźniki te sukcesywnie rosną i zwiększają margines bezpieczeństwa. Tak więc w piątym roku realizacji przedsięwzięcia przychody ze sprzedaży netto mogą spaść o 11%, ceny obniżyć się o ponad 10%, natomiast koszty zmienne i stałe wzrosnąć odpowiednio o ponad 44% i o ponad 15%. Takie ewentualne zmiany któregoś z czynników przy niezmienności pozostałych gwarantują, że inwestycja nie przyniesie straty.

2.5. Ocena efektywności inwestycji.

Metody dyskontowe oceny efektywności przedsięwzięcia

Zaktualizowana wartość netto (NPV) uwzględnia zmiany wartości pieniądza w czasie. Jest ona sumą zdyskontowanych różnic między wpływami i wydatkami pieniężnymi z całego okresu realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego przy określonym poziomie stopy dyskontowej. Rachunek wartości NPV inwestycji i potrzebnych do tego danych zawiera Tabela 31. Wartość końcowa ustalona została za pomocą metody wartości księgowej (wartość majątku przedsiębiorstwa w ostatnim roku pomniejszona o zobowiązania):

Tabela 31. Rachunek wartości NPV

Lp.	Wyszczególnienie	1	2	3	4	5
1.	Sprzedaż netto	1047558	1061724	1125115	1157077	1191944
2.	Wartość końcowa					393090
3.	Koszty rodzajowe	960719	969426	996745	1011896	1020602
4.	Podatek dochodowy	0	1205	12565	18724	27429
5.	Strumienie pieniężne netto	86839	91093	115805	126457	537003
6.	Współczynnik dyskontowy	0,930	0,865	0,805	0,749	0,697
7.	DCF	80760	78795	93223	94716	374291

Wartość zaktualizowana netto wynosi 164286 zł co wynika z obliczeń:

Wartość NPV wskazuje na to, że przedsięwzięcie jest opłacalne. Odzwierciedla ona zaktualizowaną wartość przyszłych korzyści, które wyrażają się w nadwyżkach przychodów nad kosztami inwestycyjnymi i operacyjnymi.

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) (internal rate of return) jest wskaźnikiem wewnętrznej rentowności, czyli jest to taka stopa dyskontowa, przy której suma zdyskontowanych nadwyżek finansowych jest równa sumie zdyskontowanych nakładów. Innymi słowy IRR jest to taka stopa dyskontowa przy której NPV=0. Inwestycja jest opłacalna, gdyż wewnętrzna stopa zwrotu IRR jest wyższa od stopy dyskontowej przyjętej do obliczania NPV. W praktyce IRR jest wyznacznikiem maksymalnego oprocentowania poszukiwanego kredytu inwestycyjnego(kapitału obcego), który nie obniży efektywności inwestycji. Dane potrzebne do ustalenia wewnętrznej stopy zwrotu zawiera Tabela 32.

Tabela 32. Kalkulacja IRR

Lp.	Wyszczególnienie	1	2	3	4	5
1.	Strumienie pieniężne	86839	91093	115805	126457	537003
2.	Współczynniki dyskontowe przy stopie 15%	0,870	0,756	0,658	0,572	0,497
3.	DCF przy stopie dyskonta 15%	75512	68879	76144	72302	266985
4.	Współczynniki dyskontowe przy stopie 16%	0,862	0,743	0,641	0,552	0,476
5.	DCF przy stopie dyskonta 16%	74861	67697	74191	69841	255674

Zaktualizowana wartość netto przy stopie dyskontowej 15% wynosi 2323 zł.

Zaktualizowana wartość netto przy stopie dyskontowej 16% wynosi -15235 zł.

Wobec tego wewnętrzna stopa zwrotu IRR wynosi 15,13% i jest ona wyższa od oczekiwanej stopy zwrotu.

0x01 graphic

F. Wnioski i podsumowanie.

Opierając się na dostępnych danych, oraz na prognozach i obliczeniach zawartych w przedstawianym programie, należy stwierdzić, że opisywane przedsięwzięcie, polegające na uruchomieniu firmy „FORTUNA” jest wykonalne w całym opisywanym zakresie. Warto wspomnieć, że przedstawiono wariant prawdopodobny, ale w wersji bardzo ostrożnej.

Aby skutecznie konkurować na rynku cukierniczym należy starannie go obserwować i dostosowywać się do zachodzących na nim zmian. Należy śledzić oczekiwania klientów w stosunku do jakości i rodzaju produktów. Wprowadzając całkiem nowe wyroby oraz modernizując już istniejące można podnosić atrakcyjność oferty i rozszerzać gamę asortymentową.

Firma jednak ma świadomość, że powodzenie działań zależy również od czynników zewnętrznych. Podstawowym wyzwaniem, jakie staje przed zarządem firmy, jest zapewnienie strategii, która umożliwi jej zdolność do optymalnego dostosowania swojej działalności do zmieniającego się środowiska. Przedsiębiorstwo dążąc do osiągnięcia efektywności, powinno mieć zdolność dostrzegania zachodzących zmian i pojawiających się zarówno szans jak i zagrożeń.

Firma musi wykorzystać niewielką przewagę możliwości nad zagrożeniami, jakie istnieją w otoczeniu. Konieczna jest więc szybka reakcja na zachodzące w nim zmiany. Można to osiągnąć tylko w przypadku dużej elastyczności i adaptacyjności struktury organizacyjnej firmy. Dużym wyzwaniem dla firmy będzie również dostosowanie swojej produkcji do surowych wymogów Unii Europejskiej.

S P I S T A B E L
Tabela.1 Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy w poszczególnych latach……………………………..	4
Tabela 2. Nakłady inwestycyjne na majątek trwały w poszczególnych latach………………………….	4
Tabela 3. Zestawienie najważniejszych elementów planów finansowych (sprzedaż, zysk w okresie 3 - 5 lat)………………………………………………………….. …..	6
Tabela 4. Zestawienie kosztów materiałów bezpośrednich……………………………………………..	19
Tabela 5. Zestawienie kosztów robocizny bezpośredniej……………………………………………….	20
Tabela 6. Inne koszty bezpośrednie……………………………………………………………………..	21
Tabela 7. Zestawienie kosztów wydziałowych………………………………………………………….	21
Tabela 8. Zestawienie kosztów ogólnozakładowych……………………………………………………	21
Tabela 9. Koszty amortyzacji……………………………………………………………………………	24
Tabela 10. Zestawienie kosztów eksploatacyjnych……………………………………………………...	26
Tabela 11. Zdolności produkcyjne w pierwszym roku (rozbicie na kwartały)………………………….	27
Tabela 12. Zdolności produkcyjne latach kolejnych…………………………………………………….	27
Tabela 13. Plan produkcji. w pierwszym roku (rozbicie na kwartały)…………………………………..	28
Tabela 14. Plan produkcji w latach kolejnych. ………………………………………………………...	28
Tabela 15. Zestawienie kolejnych czynności procesu inwestycyjnego…………………………………	29
Tabela 16. Aktualni konkurenci rynkowi………………………………………………………………..	31
Tabela 17. Prognoza przychodów ze sprzedaży netto w roku pierwszym………………………………	34
Tabela 18. Prognoza przychodów ze sprzedaży netto w latach kolejnych……………………………...	34
Tabela 19. Przychody ze sprzedaży brutto w roku pierwszym………………………………………….	35
Tabela 20. Przychody ze sprzedaży brutto w latach kolejnych………………………………………….	35
Tabela21. Szacowane zapotrzebowania na kapitał obrotowy…………………………………………...	37
Tabela 22. Zestawienie nakładów na majątek trwały……………………………………………………	38
Tabela 23. Szacowanie kosztów finansowych…………………………………………………………..	41
Tabela 24. Bilans otwarcia………………………………………………………………………………	42
Tabela 25. Prognoza zestawienia aktywów……………………………………………………………..	42
Tabela 26. Prognoza zestawienia pasywów……………………………………………………………..	42
Tabela 27. Prognoza rachunku przepływów pieniężnych……………………………………………….	43
Tabela 28. Poziom kosztów ……………………………………………………………………………	44
Tabela 29. Próg rentowności i wskaźnik progu rentowności……………………………………………	45
Tabela 30. Wskaźniki marginesu bezpieczeństwa ……………………………………………………..	45
Tabela 31. Rachunek wartości NPV……………………………………………………………………..	46
Tabela 32. Kalkulacja IRR ……………………………………………………………………………...	57

S P I S S C H E M A T Ó W
Schemat 1. Produkcja czekolad………………………………………………………………………….	9
Schemat 2. Produkcja mas czekoladowych……………………………………………………………..	10
Schemat 3. Produkcja wyrobów w czekoladzie…………………………………………………………	11
Schemat 4. Struktura organizacyjna projektowanego systemu produkcyjnego…………………………	13
Schemat 5. Schemat przestrzennego rozmieszczenia obiektów…………………………………………	16
Schemat 6. Harmonogram procesu inwestycyjnego…………………………………………………….	30

S P I S W Y K R E S Ó W
Wykres 1. Preferencje klientów………………………………………………………………………....	32
Wykres 2. Wpływ czynników na wybór ……………………………………………………………….	33