Ad.1. Procesy budowlane.

PROCESY BUDOWLANE-jest to zespół technologicznie powiązanych procesów produkcyjnych (robót) wykonywanych bezpiecznie na placu budowy(względnie zapleczu budownictwa), których celem jest wykonanie określonej produkcji budowlanej, poprzez zmianę zewnętrznych form, wewnętrznej struktury, czy też zmianę położenia w przestrzeni

• PROCESY ZASADNICZE- są to procesy wykonywane bezpiecznie na wznoszonym obiekcie (wykopy, konstrukcja, ocieplenie, roboty wykończeniowe)

• PROCESY POMOCNICZE- nie dotyczą robót wykonanych bezp. Są placem budowy, ale są nieodzowne do wykonania procesów zasadniczych.

• ZŁOŻONY PROCES BUDOWLANY- to proces, który składa się z różnych procesów budowlanych, znajdujących się w ścisłym technologicznym i organizacyjnym związku i mających na celu wytworzenie określonego produktu budowlanego.

• PROCESY PROSTE- to proces budowlany, który składa się z połączonych technicznych operacji roboczych, wykonywanych przez robotników lub zespół robotników jednego zawodu, względnie maszynę jednoczynnościową.

• OPERACJE ROBOCZE- jest to organizacyjna i nie niepodzielna i jednorodna pod względem technologicznym część procesu budowlanego. Charakteryzują ją cechy(niezmienny skład brygady roboczej, operowanie w czasie pracy tymi samymi narzędziami, oraz wykorzystywanie takich samych materiałów lub prefabrykatów.

• CZYNNOŚCI ROBOCZE-wchodzą w skład operacji roboczych.

Ad.2.Mechanizacja i jej rola w produkcji budowlanej.

MECHANIZACJA KOMPLEKSOWA- to system organizacji robót zmechanizowanych, dotyczących złożonych procesów budowlanych, natomiast praca ręczna ogranicza się jedynie do czynności pomocniczych.

I-mechanizacja częściowa, II-mechanizacja kompleksowa, III-automatyzacja(częściowo ręcznie, częściowo automatycznie), IV- automatyzacja kompleksowa(zastąpienie pracy ręcznej w automatyczną).

Ad.3.Klasyfikacja maszyn budowlanych.

KLASYFIKACJA MASZYN BUDOWLANYCH

1. środki transportu poziomego

2. Maszyny do transportu poziomego i poziomo-pionowego

3. Maszyny do robót ziemnych i robót załadunkowo-wyładunkowych

4. Maszyny i urządzenia pomocnicze, przy robotach ziemnych i fundamentowych

5. Maszyny do przygotowywania kruszywa

6. Maszyny do wytworzenia transportu i zagęszczenia masy betonowej

7. Maszyny zbrojarskie i spawalnicze

8. Maszyny do obróbki drewna

9. Maszyny do robót wykończeniowych

Ad.4. Technologia transportu poziomego.

TRANSPORT BUDOWLANY POZIOMY

Transport:bliski, daleki,(zewnętrzny,wewnętrzny)

1. Transport bliski(przemieszczanie materiałów zgromadzonych na placu budowy bezpośrednio na budowie)

• Tr .nosiłkowy (ręczny)

• Tr. Kołowy -taczki

-samochody

-ciągniki

-

• Tr. Szynowy -wąskotorowy

- normalną koleją

• Tr. Linowy -dźwignie

• Tr. Przenośnikowy

2. Transport daleki: dowóz materiału na plac budowy)

• Tr. -Kołowy

• Tr. -Szynowy

• Tr. -Wodny

• Tr. -Linowy

Ad.5.Transport samochodowy w budownictwie.

Transport samochodowy

1. Samochody z urządzeniami do załadunku i wyładunku

• Samochody wywrotki ( tylko wsypowe)

• Wywrotki dolno wsypowe

• Samochody z żurawiem do w ładunku i wyładunku

• Samochody do przewozu materiałów sypkich( załadunek i wyładunek materiałów sypkich)

• Samochody i mieszalniki do przewozu betonowej masy

• Samochody z narzędziami specjalnymi( stacje paliw, warsztaty)

2. Samochody bez tych urządzeń

• Samochody z nadwoziem na stałe połączone z samochodem (skrzyniowe)

• Samochody członowe ( ciągniki siodłowe ,ciągniki z typu samochodowego (np. Tatra), krótki rozstaw osi, balast

Ad.6.Technologie transportu pionowego i pionowo-poziomego

Transport pionowy-dźwigi

-ciągniki stałe

-wyciągarki

-wciągarki

Transport pion.-poz. -wciągarki ruchome

-wyciągarki pochyłe

-żurawie

-suwnice

-wózki

-ładowarki

-przenośniki

Dźwigniki- śrubowe, zębate, hydrauliczne

Ciągniki stałe -łańcuchowe, ślimakowe, elektryczne

Wyciągi-szybowe, jednosłupowe(z obracalnym pomostem, dwupoziomowe, zębatkowe, dwusłupowe

Ad.7 Żurawie budowlane.

*żurawie stałe - przyścienne,okienne

-słupowe wolnostojące(masztowe, masztowo-kozłowe,

Wieżowe: samo wznoszące i samo budujące)

*żurawie przestawne-masztowo kozłowe

*żurawie przejezdne szynowe-masztowe, wieżowe, bramowe, kolejowe

*żurawie jezdniowe-samojezdne, wózkowe (akumulatorowe), samochodowe

*żurawie gąsienicowe

Żurawie budowlane

stałe, przesuwne, przejezdne, , samojezdne

w zależności od zmiany wysięgu żurawie dzieli się na:

-z wysięgnikami o stałym kacie nachylenia wysięgu

-z wysięgnikami nastawnymi

-z wysięgnikami zaopatrzonymi w wózki

-z mechanizmem hydraulicznym zmiany kąta nachylenia wysięgnika

-z teleskopowym wysięgnikiem o długości zmieniającej za pomocą

mechanizmu hydraulicznego

8.Roboty przygotowawcze w robotach ziemnych.

1.Roboty przygotowawcze:

-zdjęcie warstwy ziemi roślinnej (humusu)

-tyczenie budowli

-obniżenie poziomu wody gruntowej

-rozluźnienie gruntu

-rozkruszanie skał, wyjmowanie kamieni, starych nawierzchni

2.wykonywanie wykopu z załadunkiem , przewozem i wyładowaniem

3.wykonywanie nasypów wraz z ich zagęszczeniem

4.wyrównanie terenu

5.hydromehcaniczne wykonanie wykopów i nasypów

6.wykonywani szczelnych i pali

Różnicowanie robót skupionych (niewielka powierzchnia) oraz

Licowanie (przesyłanie energii)

Wykonanie robót ziemnych

-mechaniczne

-przy użyciu środków wybuchowych

-za pomocą urządzeń hydraulicznych

-ręczne

zależy:

-kategoria gruntu

-wielkości robót

-warunki hydrologiczne

-termin wykonania

-warunki atmosferyczne

-ekonomika robót

9.Sposoby obniżania poziomu zwierciadła wody gruntowej

*obniżanie na stałe

*obniżanie na czas prowadzenia robót

Wykonanie:

*rowy odwadniające-przekroje trójkątne lub trapezowe,

nachylenie skarp 1:1-1:3, duże szerokości 0,3-0,6 , pochylenie >2%

*drenaż-przy użyciu sączki ceramicznej(średnica 50-300),przez

przeciski na głębokości 0,6m

wykonanie drenowania na budowie :

-membrana opaskowa

-wykorzystanie nachylenie terenu

10.Koparki wielonaczyniowe

szynowe, kroczące, pływające

rodzaj napędu: spalinowe, elektryczne ,spalinowo-elektryczne,

pneumatyczne

Koparka* z wyposażeniem osiębiernym (strugowym)-wyrównywanie

terenu na głębokość 20-25cm; zdejmowania warstwy możliwej

wyrównania powierzchni nasypów , wykopów

*z wyposażeniem chwytakowym-wydobywanie mas ziemnych

wykonywanie studni(wykopy jamiste poniżej 15m); oczyszczanie

koryt rzecznych ; załadunek i wyładunek materiałów

*z wyposażeniem (włókowym)- wykopy pod fundamenty dużych

budynków ;wykopywanie rowów ;do formowania wysokich

podkładów

OSPRZĘT : koparki łańcuchowe, kołowo czerpakowe

Sposoby pracy: o ruchu poprzecznym (prostopadle do kier.jazdy) ,

O ruchu podłużnym,

Do wykopów szeroko-przestrzennych; robót wodno-melioracyjnych

;roboty odkrywkowe; do wydobywania piasku lub żwiru, ze wzgłędu

na pojemność naczynia dzielimy na: lekkie 10-100litrów,średnie 100-

500l, ciężkie 500-1000l

Wydajnocs 10-1000 m3/godzinę

11. KOPARKI WIELONACZYNIOWE.

Elementem roboczym jest łańcuch wyposażony w kubełki, noże korytkowe lub koło z zamocowanymi na jego obwodzie naczyniami. Praca koparek wielonaczyniowych polega na równoczesnym odspajaniu gruntu, napełnianiu urobkiem naczyń, wyładowywaniu ich na przenośnik, który podaje grunt na odkład lub ładuje na środki transportowe.

W zależności od konstrukcji osprzętu roboczego rozróżnia się:

• koparki łańcuchowe,

• koparki kołowo-czerpalne.

W zależności od sposobu pracy rozróżnia się:

• koparki o ruchu poprzecznym, w których kierunek ruchu osprzętu roboczego leży w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku jazdy koparki,

• koparki o ruchu podłużnym, w których kierunek ruchu osprzętu roboczego jest zgodny z kierunkiem ruchu jazdy koparki,

• koparki o ruchu promieniowym, w których osprzęt roboczy umieszczony jest na wysięgniku obsadzonym obrotowo w stosunku do pionowej osi koparki.

Ze względu na pojemność naczynia dzielimy na:

• lekkie 10-100 litrów,

• średnie 100-500 litrów,

• ciężkie 500-5000 litrów.

Zastosowanie:

• Roboty: szeroko -przestrzenne, wodno-melioracyjne, odkrywkowe.

Wydajność :

• 10-1000 m3/godzinę.

12. ROBOTY ZIEMNE WYKONYWANE ZA POMOCĄ SPYCHAREK I RÓWNIAREK.

Spycharka służy do skrawania i przemieszczania gruntu do 100m (ekonomicznie na odległość15-60m). Podstawowym elementem roboczym spycharki jest lemiesz z możliwością zmiany kąta.

Ze względu na sposób osadzenia lemiesza rozróżniamy spycharki:

• czołowe, skośne,uniwersalne.

Ze względu na moc rozróżniamy 6 klas spycharek

• lekkie ( 1. 10-25 KM, 2. 25-50 KM )

• średnie( 3. 50-80 KM, 4. 80-100 KM )

• ciężkie( 5. 100-130 KM, 6. powyżej 130KM )

Metody pracy spycharki:

• warstwowa - polega na równomiernym skrawaniu gruntu warstwami 10-15cm (dla I i II kategorii gruntu), I

• schodkowa - polega na początkowym zagłębianiu noża lemiesza na 20-30cm, podnoszeniu go i ponownym płytszym zagłębianiu, aż do całkowitego napełnienia lemiesza.(dla II i III kategorii gruntu).

Zastosowanie:

• niwelacja terenu, wykonywanie nasypów, zagęszczanie gruntu, karczowanie terenu, zdejmowania humusu.

RÓWNIARKI służą do profilowania robót ziemnych drogowych i kolejowych łącznie ze skarpami i rowami, wykonywania rowów odwadniających, nasypów o małych wysokościach przy małej odległości odsuwania, usuwania śniegu, usuwania ziemi roślinnej lub zachwaszczenia,wykonywania koryta w gotowym korpusie ziemnym, wyrównywania powierzchni wielkich placów. Najbardziej efektywnie pracują równiarki w gruntach jednorodnych I i II kategorii bez kamieni i korzeni.

Równiarki dzielimy na samojezdne i przyczepne. Mają możliwość przemieszczania w pionie i poziomie, lemiesz może się przemieszczać, mogą pracować na zboczu (pod kątem).

Ze względu na wielkość lemiesza rozróżniamy równiarki:

• lekkie-długość lemiesza do 2m,

• średnie-długość lemiesza do 3m,

• Ciężkie-długość lemiesza do 3-5m.

13. ROBOTY ZIEMNE PRZY ZASTOSOWANIU ZGARNIAREK.

Zgarniarka służy do skrawania, przemieszczania, wyrównywania( do 2 km), zagęszczania gruntu.Zgarniarki dzielimy na przyczepne, naczepne, samobieżne.

Ze względu na pojemność zgarniarki:

• Małe-do 5 m3 skrzyni,

• średnie-5-10 m3 skrzyni,

• duże-powyżej 10 m3 skrzyni.

Rozróżniamy 2 metody skrawania gruntu:

• metoda powierzchniowa polega na szybkim i szybkim i możliwie maksymalnym zagłębieniu noża w grunt w początkowym okresie skrawania, a następnie jego stopniowym podnoszeniu,

• schodkowa - polega na początkowym zagłębianiu noża na głębokość mniejszą niż przy metodzie powierzchniowej i po zeskrawaniu pewnej powierzchni przy podnoszeniu noża, ponownym załębieniu go.

Rozróżniamy 4 metody pracy :

• metoda eliptyczna-odcinek pracy 50-150m(niska wydajność),

• metoda ósemkowa-odcinek pracy 100-300m,

• metoda zygzakowa-odcinek pracy powyżej 300m,

• metoda spiralna-dla nasypów o znacznej szerokości.

14. Mechaniczne zagęszczanie mas ziemnych.

Zagęszczanie mechaniczne stosowane jest do dowolnych rodzajów gruntów z całkowitą lub ograniczoną zawartością cząstek organicznych. Uzyskiwane jest poprzez wywieranie na grunt cyklicznie zmieniających się obciążeń statycznych i dynamicznych. Zmienne stany obciążenia powodują deformację gruntu i następnie zmniejszenie objętości.

Metody zagęszczania gruntu:

1. Wałowanie - wywieranie obciążeń statycznych przez przetaczanie po gruncie różnego rodzaju walców: lekkich do 20 ton i ciężkich 30 - 100 ton. Rodzaje walców: gładkie, okołkowane, wibracyjne, wielokołowe.

2. Ubijanie - dynamiczne obciążanie gruntu. Ubijaki: spalinowe, elektryczne, pneumatyczne, płytowe, samobieżne maszyny ubijające.

3. Wibrowanie - przekazywanie na grunt drgań o dużej częstotliwości i małej amplitudzie. Maszyny: zagęszczarki wibracyjne sterowane ręcznie, zagęszczarki wibracyjne kroczące, walce wibracyjne.

4. Wibracja udarowa - wibrowanie z jednoczesnym działaniem uderzeń.

15. Technologia robót betonowych - kruszarki.

Kruszarki - maszyny do rozdrabniania kruszywa. Działają na zasadzie rozgniatania, uderzania, rozcierania, rozłupywania.

O wyborze kruszarki decyduje sposób rozdrobnienia. Rodzaje kruszarek: szczękowe, stożkowe, walcowe, młotkowe, talerzowe, młyny kulowe.

16. Maszyny i urządzenia do sortowania kruszywa.

Sortowanie (przesiewanie) - uzyskanie określonej frakcji za pomocą sita z drutów, blachy perforowanej ( blacha z nawierconymi otworami 3-50mm), rusztów ( z prętów okrągłych).

Sita używane na budowie:

• płaskie: nieruchome, wstrząsowe, wibracyjne, rezonansowe, o ruchu wahadłowym, o ruchu kołowym.

• bębnowe: stożkowe, walcowe.

17. Maszyny i urządzenia do wytwarzania mieszanki betonowej.

Zależnie od sposobu pracy betoniarki dzieli się na:

1. Wolnospadowe: kielichowe wywrotne, walcowe z koszem wsypowym i rynną wyładunkową, walcowe wsteczne. Pojemność 50-1200l. Działanie: w czasie obrotu mieszalnika zarób jest podnoszony i następnie spada swobodnie. Zalety: prosta konstrukcja i niskie koszty eksploatacji. Wady: otrzymywanie niejednorodnej mieszanki, szybkie oblepianie się ścianek betoniarki.

2. O mieszaniu przymusowym (pojemność do 1200 l). Rodzaje:

• z mieszalnikiem nieruchomym (mieszanie za pomocą obracającej się mieszaniny)

• z mieszalnikiem ruchomym (mieszalnik obraca się w jednym kierunku a mieszadło w drugim).

3. Wibracyjne.

4. Samochodowe.

• przewożą wyprodukowaną mieszankę betonową

• przewożą samo kruszywo, na budowie produkują mieszankę.

18. Trsport masy betonowej.

1. Transport daleki - kolejka wąskotorowa; transport samochodowy: w pojemnikach, wywrotkami; mieszalniki zamocowane na samochodach.

2. Transport bliski: poziomy (taczki, japonki, wózki, przenośniki taśmowe), pionowy, ukośny.

Transport pompowy i pneumatyczny (na wysokość do 100 m).

19. Zagęszczanie mieszanki betonowej.

Mieszankę betonową zagęszcza się w celu zwiększenia: szczelności, mrozoodporności, wytrzymałości betonu, ścieralności.

1. Metoda ręczna- używanie dziobaków, łopat.

2. Metoda mechaniczna:

• wibrowanie- działanie na mieszankę wysoką częstotliwością i małą amplitudą. Maszyny: wibratory (wgłębne, powierzchniowe, przyczepne, stoły wibracyjne)

• odpowietrzanie (wgłębne, powierzchniowe) - polega na usunięciu pod ciśnieniem wody i powietrza.

• wirowanie - mieszanka poddana jest szybkiemu ruchowi obrotowemu.

• wibroprasowanie - nacisk na element przy jednoczesnym wibrowaniu

• wibrowalcowanie

• prasowanie - wypychanie powietrza i wody poprzez nacisk

• metody mieszane.

20. Przyspieszenie procesu dojrzewania mieszanki betonowej.

Metody:

1. Zastąpienie cementu marki niższej cementem marki wyższej

2. Zastosowanie cementów szybkosprawnych

3. Dojrzewanie betonu w parze pod normalnym ciśnieniem

4. Przyspieszenie procesu dojrzewania za pomocą prądu

5. Dodawanie do betonu domieszek chemicznych

• zamontowany na samochodzie, duża siła pociągu

21. Wykorzystanie płyt G-K w budownictwie

Płyty g-k urzywane są wewnącz do okładania ścian budynku ,wykonywania podwieszonego sufitu oraz do obudowania elementów konstrukcyjnych, wykonywania ścianek działowych. Płyty te charakteryzują się: prostotą wykonywania, szybkim montażem za pomocą specjalnych uchwytów, stelarzy, kleju, lekkie, ekologicznością. Wady : duża nasiąkliwość, znaczny spadek wytrzymałości przy zawilgoceniu, mała spręrzystość, mała odporność na uderzenia. Podsawowy wymiar g-k : 120x260 cm. Rodzaje płyt: wodoodporne, ognioodporne, wodno-ognioodporne, płyty odporne na promieniotwórczość, płyty ocieplające.

24.Roboty termoizolacylne w budownictwie.

Wykonywane są jako konstrukcje:

• jednowarstwowe z materjałów tj. bloczki gazobetonowe: Ytong, hebel, pustaki z ceramiki: poroterm, poromur, pustaki z keramzyto-betonu. Zalety prosta konstrukcja stosowanie zamiast zapraw klei zamiast co daje jednakową spoinę.

• Dwuwarstwowe: konstr. cegła pełna, kratówka, bloczki wapienne, bloczki wapienno-gipsowe. Izolacja termiczna: wełna mineralna, szklana, styropian. Warstwa tynku. Zalety : prosta konstrukcja, po wykonaniu części wykończeniowej możemy budynek ocieplać.

• Trójwarstwowe: nośna, izolacyjna, elewacyjna. Wady znacza gr. Szerokie ławy fundamentowe.

• Skieletowa : metoda lekka sucha np. saiding.

• 25.Roboty podłogowe.

Roboty wykończeniowe powinny być wykonywane po zakończeniu wszystkich robót budowlanych i inatalacyjnych.

Rodzaje podłóg; z desek lub z twardych płyt pilśniowych, z deszczułek i parkietu mozaikowego, z kostki drewnianej, z kanienia, z cegły, klinkieru, cementowe i płytek cementowych, posadzki lastrykowe, asfaltowe, gipsowe, posadzki z tworzyw sztucznych.

Posadzki z asfaltu lanego wykonywane są bez względu na temp. Posadzki z betonu, cegły, klinkieru przy temp. Nie niższej niż 0 C. Posadzki z płyt pilśniowych, lastryko, terakota, przy temp. Nie niższej niż 5 C. Z tworzyw sztucznych powyżej 10 C. Do wykonywania pdłóg wykorzystuje się maszyny tj: szlifierki, zacieraczki, cykliniarki.

1

---