Mikroorganizmy pro- i eukariotyczne.
a) Organizmy eukariotyczne w grupie mikroorganizmów to:
-protista (pierwotniaki, glony)
-grzyby nitkowate (pleśnie, drożdże)
-wirusy
-priony
b) Organizmy prokariotyczne:
-bakterie właściwe: *liczne bakterie pasożytnicze
*saprofity
*symbionty
*bakterie samożywne
*mikoplazmy
*chlamydie
*riketsje
*sinice promieniowce
-archebakterie, jednokomórkowe, prosta budowa odmienna niż u bakterii (brak mureny), ściśle beztlenowe.
Bakterie- archebakterie
Bakterie ściśle beztlenowe, termokwasolubne, metanowe. Zaliczane do prokariotów.
Bezkomórkowe czynniki infekcyjne; wirusy, priony.
Wirusy- charakteryzują się brakiem budowy komórkowej i własnych układów enzymatycznych niezbędnych do przebiegu procesów metabolicznych, syntezy białek i replikacji. Wirusy nie rosną, nie rozmnażają się, są pasożytami obligatoryjnymi. Zbudowane są z wirionu (DNA lub RNA) zamkniętego w kapsydzie tworzącym swoisty płaszcz białkowy.
Priony- nieprawidłowo skonfigurowane białko, może być przenoszone przez żywność (żelatyna). Nie zawiera żadnego kwasu nukleinowego, nie wykazują metabolizmu. Powodują choroby układu nerwowego.
Budowa komórki bakterii.
-osłony zewnętrzne:
*błona cytoplazmatyczna
*ściana komórkowa
*błona zewnętrzna
*przestrzeń peryplazmatyczna
*warstwa SS
-nukleoid
-rybosomy
-mezosomy
RODZAJE I FUNKCJE OSŁON ZEWNĘTRZNYCH.
ZEWNĄTRZKOMÓRKOWE TYPOWE DLA BAKTERII.
BAKTERIE SPOROTWÓRCZE; ETAPY TWORZENIA ENDOSPORY, TYPY SPORYLACJI.
SPOROTWÓRCZE GATUNKI BAKTERII, CHARAKTERYSTYKA.
Wzrost mikroorganizmów; rodzaje hodowli; czas 1 generacji.
Fazy wzrostu mikroorganizmów:
*faza przygotowawcza- okres przystosowania do nowych warunków od 30minut do kilku godzin, liczba jtk nie wzrasta, może maleć
*faza młodości fizjologicznej- szybki wzrost komórki bez podziałów
*faza wzrostu logarytmicznego- liczba komórek przyrasta w postępie geometrycznym, czas między podziałami jest stały
*faza zwolnionego wzrostu- gwałtowny spadek syntezy RNA i białka
*faza równowagi- liczba żywych komórek na równym poziomie
*faza wymierania- wzrost liczby komórek martwych
CZAS 1 GENERACJI- czas między jednym podziałem, a drugim we właściwej fazie wzrostu logarytmicznego.
RODZAJE HODOWLI:
-czysta
-mieszana
-statyczna
-ciągła
-zsynchronizowana
Wpływ czynników środowiskowych na mikroorganizmy.
wewnątrzśrodowiskowe:
-zawartość składników odżywczych
-dostępność wody
-potencjał oksydoredukcyjny
-pH
-czynniki antybakteryjne
-obecność i aktywność innych drobnoustrojów
wewnątrzśrodowiskowe :
-temperatura
-wilgotność względna
-obecność i stężenie gazów
-ciśnienie
-promieniowanie
napięcie powierzchniowe
Różnice w wymogach mikroorganizmów na czynniki środowiskowe.
na podstawie różnic w sposobie odżywiania się:
-źródło energii:
*światło (photo)
*związek chemiczny (chemo)
-źródło elektronów
-podstawowe źródło węgla
wpływ temperatury na wzrost:
-temperatury kardynalne- określające możliwości wzrostowe mikroorganizmu
-temperatura minimalna- poniżej wzrostu zahamowany
-temperatura optymalna- najszybszy wzrost
-temperatura maksymalna- powyżej trwałe uszkodzenia
Grupy różniące się wrażliwością na określony czynnik ( od najmniej do najbardziej wrażliwych)
Pleśnie-> drożdże-> bakterie Gram+ -> bakterie Gram- ->wirusy
Wartość D.
D- czas potrzebny do zabicia 90% komórek danej populacji w określonej temperaturze 120'.
Co oznacza skrót TDT, TDP?
TDT- czas śmierci cieplnej.
TDP- punkt śmierci cieplnej; temperatura, która zabija daną hodowlę drobnoustrojów w danym czasie.
CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE SPRZYJAJĄCE WZROSTOWI MIKROORGANIZMÓW; TEMPERATURA, pH., aw
PROCESY SKUTECZNE W ELIMINACJI MIKROORGANIZMÓW.
Metody określania liczby mikroorganizmów: metody pośrednie i bezpośrednie- podobieństwa i różnice.
Podobieństwa- obie metody są metodami statystycznymi
Różnice- czas inkubacji (czas potrzebny do uzyskania wzrostu drobnoustroju od momentu analizy do czasu uzyskania wyników)
Bakterie wskaźnikowe.
Bakterie wskaźnikowe- grupa drobnoustrojów, których obecność w środowisku dla nich nietypowym wskazuje na konkretny typ zanieczyszczenia tego środowiska lub na braki w higienie procesu produkcji. Są to bakterie:
-bakterie z grupy coli
-kałowe kolipodobne
-Escherichia coli
-beztlenowce
-Salmonella
-gronkowce koagulazo- dodatnie
Bakterie chorobotwórcze. Cechy wiązane z chorobotwórczością.
-stanowią niewielki odsetek świata bakterii (<0,1%)
-bakterie zdolne do wywoływania chorób- przedstawiciele- 30 różnych rodzajów
-większość bakterii nieszkodliwa, spełniająca wiele pożytecznych funkcji
-mogą wnikać do organizmu różnymi drogami
Zatrucia i zakażenia pokarmowe.
INTOKSYKACJE- typowe zatrucie pokarmowe, wynik spożycia egzotoksyny. Bakterie chorobotwórcze odpowiedzialne za intoksykacje:
-Staphylococcus aureus
-Clostridium botulinum
-Clostridium perfingens
-Bacillus cereus
TOKSYKOINFEKCJE- zakażenie pokarmowa przez żywność. Bakterie chorobotwórcze odpowiedzialne za toksykoinfekcje:
-Campylobacter jejuni/E. Coli
-Salmonella enteritidis
-E. Coli O:157 H:7
-Shingella sp.
-Yersina enterocolitica
MDI, MDT.
Chorobotwórcze Escherichia coli.
-enteropatogenne EPEC
-enteroinwazyjne EIEC
-enterotoksyczne ETEC
-enterokrwotoczne EHEC
-enterogregujące EAEC
-uropatogenne UPEC
Charakterystyka Salmonella, Yersinia, Campylobacter, Vibrio, Listeria monocytogenes, grupa Bacillus cereus, Clostridium.
Nazwa |
Kształt komórki |
Jaki Gram |
Rzęski |
Endospory |
Typ oddychania |
Wymogi temp. -grupa |
Salmonella |
|
Ujemny |
|
|
Beztlenowe |
|
Campylobacter |
|
Ujemny |
Urzęsione, polarne |
|
Mikroaerofilne |
|
Clostridium botulinum |
|
Dodatni |
|
|
Beztlenowiec |
|
Bacillus cereus |
|
Dodatni |
|
|
|
10-49'C, pH 4,8-5,3 |
Listeria monocytogenes |
Pałeczka |
Dodatni |
Urzęsione |
|
Mikroaerofilne |
Temp11-45'C PH >6 |
„Nowe” patogeny.
-Campylobacter jejuni
-Listeria monocytogenes
-Yersinia enterocolytica
ENDOTOKSYNY, EGZOTOKSYNY.
CHOROBY ODZWIERZĘCE, PRZYKŁADY.