Cechy gospodarki socjalistycznej
5. Dolaryzacja gospodarki; barter
- Pewex (skrót od Przedsiębiorstwa Eksportu Wewnętrznego) - sieć sklepów i kiosków walutowych PRL powstałych w 1972.
- Etos pracy - "Czy się stoi czy się leży..."
- Sposób motywacji do pracy - stachanowski. System norm; "przodownicy pracy".
6. Prymat rozbudowy przemysłów wytwarzających środki produkcji (głównie przemysł stalowy i wydobywczy) i wiążące się z tym ograniczenie konsumpcji a nawet okresowe spadki stopy życiowej.
Cele polityki ekonomiicznej:
- Pojęciem elów polityki ekonomicznej określa się zjawiska i procesy społeczno-gospodarcze pożądane z punktu widzenia najwyższych organów władzy państwowej.
- Są one w dużym stopniu zdeterminowane typem i formą państwa, które bezpośrednio wpływają na strukturę władzy.
- Ponadto duży wpływ na cele polityki ekonomicznej wywiera sytuacja społeczna i gospodarcza poszczególnych krajów w danym okresie. Inne są cele w gospodarkach ustabilizowanych a inne w gospodarkach w których kapitalizm się tworzy.
- Cele kształtowane są pod wpływem doktryn politycznych/gospodarczych.
Rodzaje celów polityki ekonomicznej
1) Cele generalne - wyrażające się w dbałości rządzących o suwerenność narodową, postęp społeczny, gwarantowanie praw człowieka do wolności, prywatnej własności, sprawiedliwości.
2) Cele ustrojowo-systemowe, związane z budowaniem ustroju społeczno-gospodarczego państwa.
3) Cele ekonomiczne - dotyczące pomnożenia bogactwa.
4) Cele społeczne - polegające na dbałości o sprawiedliwy podział dochodu/
5) Cele ekologiczne - ochrona środowiska naturalnego.
6) Cele obronno-militarne, związane z zapewnieniem przemysłu obronnego na poziomie adekwatnym do isniejących zagrożeń i możliwości gospodarki.
Relacje między celami polityki ekonomicznej:
1) Związki synergiczne (jeden cel umożliwia lub ułatwia realizację drugiego)
2) Związki neutralne (brak zależności)
3) Związki sprzeczne (jeden cel wyklucza inny)
Narzędzia polityki ekonomicznej i ich kwalifikacja:
1) Rodzaj narzędzi pol.eko:
- teorie ekonomiczne
- przesłanki podejmowania decyzji służących kreowaniu zjawisk gospodarczych wraz z metodologią ich sporządzenia
- inwestycje prowadzące politykę gospodarczą
- centralne akty normatywne, wpływające na kształt postaw i zasad postępowania systemu gospodarczego oraz na treść i charakter polityki ekonomiczej
- centralnie kształtowane parametry regulacyjne, wpływające na działalność podmiotów gospodarczych
2) Charakter Narzędzi:
- narzędzia
- narzędzia parametryczne
3) Sposób oddziaływwania na gospodarkę:
- środki perswazji
- środki motywacji
- regulacje prawno-administracyjne
- parametry ekonomiczne
- środki informacyjne
4) Zakres oddziaływania:
Ogólnoekonomiczne - stosowane do wszystkich podmiotów w gospoadarce (np. gwarantowanie kredytów). Dzielą się na:
- narzędzia służące kształtowaniu podaży
- narzędzia służace kształtowaniu popytu
Specjalistyczne - wykorzystywane wyłącznie do jednego rodzaju podmiotów w gospodarce
Dziedziny polityki ekonomicznej są to szczegółowe jej rodzaje. Szczególne rodzaje polityki gospodarczej można klasyfikować wg. następujących kryteriów:
1) Obszar odziaływania
2) Instrumentów użytych w ich realizacji
3) Kryterium zakresu aktywności państwa w gospodarce
4) Rodzaj wykorzystanych metod korekcyjnego oddziaływania na gospodarkę (klasyczna, rozwinięta, pełnozakresowa)
5) Cel i horyzont czasowy
6) Moment reakcji państwa na zjawiska i procesy gospodarcze
7) Terytorialny zasięg ingerencji państwa
8) Charakter realizowanej strategii rozwoju (liberalna, lewicowa)
Uwarunkowania polityki gospodarczej
Otoczenie w którym funkcjonuje każda gospodarka, ma ogromny wpływ na jej ograniczenia i możliwości rozwoju.
Uwarunkowania dzielimy na:
1) Ustrojowo-systemowe, zaliczając do nich ustrój polityczny i sspołeczny, podział administracyjny, rozwiązania instytucjonalno-systemowe.
2) Wewnętrzne, czyli stan i strukturę zasobów ludzkich, majątkowych i przyrodniczych, układ sił politycznych, stosunek społeczeństwa do władzy i instytucji państwowych.
3) Zewnętrzne - do których zalicza się położenie geograficzne, międzynarodową sytuację polityczną i gospodarczą, przynależność do międzynarodowych organizacji politycznych.