Wstęp teoretyczny:
Grawitacja (ciążenie powszechne )- własność materii polegająca na wzajemnym przyciąganiu ciał materialnych tzn. posiadających masę.
Prawo powszechnego ciążenia - Wszystkie ciała materialne przyciągają się wzajemnie, a siły działające między nimi to siły powszechnego ciążenia lub siły grawitacji.
Siła ciężkości (ciężar)- jest to siła z jaką Ziemia przyciąga dowolne ciało o masie m. Siła ta jest wprost proporcjonalna do masy tego ciała.
Współczynnik proporcjonalności g jest to przyspieszenie ziemskie o wartości g=9,81 m/s2 Jednostką przyspieszenia ziemskiego jest :
Metod wyznaczania przyspieszenia ziemskiego jest kilka np.
obserwacja i pomiar swobodnego spadku ciał
wykorzystanie praw ruchu wahadła matematycznego
Wahadło matematyczne - jest to punkt materialny zawieszony na nieważkiej nierozciągliwej nitce. W przybliżeniu jako wahadło matematyczne możemy traktować wahadło proste. Jest to mała kulka zawieszona na długiej nici
Korzystając ze wzorów:
Traktując ruch wahadła jako harmoniczny wyznaczamy przyspieszenie:
Z tych wzorów wprowadzamy wzór na okres drgań wahadła:
Następnie przekształcając ten wzór wyznaczamy przyspieszenie:
Zadanie :
Wyznaczyć przyspieszenie ziemskie za pomocą wahadła prostego.
1)Pomiar przyspieszenia ziemskiego dla wahadła o długości: . 0,52 [m]
a) Czas 50 wahnięć t=70,5 [s]
okresy drgań :
czas 50 wahnięć [s] |
Okres drgań [s] |
70,5 70,75 72,0 72,25 71,0 72,0 |
1,41 1,415 1,44 1,445 1,42 1,44 |
Średni okres drgań |
1,428 |
Obliczamy błąd średni kwadratowy:
Rachunek błędów:
Po zróżniczkowaniu
2)Pomiar przyspieszenia ziemskiego dla wahadła o długości: . 0,601 [m] Czas 50 wahnięć t=78,75 [s]
okres drgań T=78,75/50=1,575 [s]
Błąd pomiaru okresu wahań ΔT=0,004
obliczenie wartości przyspieszenia ziemskiego:
3)Pomiar przyspieszenia ziemskiego dla wahadła o długości: . 0,678 [m] Czas 50 wahnięć t=82,00 [s]
okres drgań T=82,00/50=1,64 [s]
Błąd pomiaru okresu wahań ΔT=0,004
obliczenie wartości przyspieszenia ziemskiego:
4)Pomiar przyspieszenia ziemskiego dla wahadła o długości: . 0,755 [m] Czas 50 wahnięć t=87,50 [s]
okres drgań T=87,50/50=1,75 [s]
Błąd pomiaru okresu wahań ΔT=0,004
obliczenie wartości przyspieszenia ziemskiego:
5)Pomiar przyspieszenia ziemskiego dla wahadła o długości: . 0,855 [m] Czas 50 wahnięć t=92,75 [s]
okres drgań T=92,75/50=1,855 [s]
Błąd pomiaru okresu wahań ΔT=0,004
obliczenie wartości przyspieszenia ziemskiego:
x - wychylenie wahadła
l - długość wahadła
s - długość łuku
Z równoległoboku sił
m - masa punktu
g - przyspieszenie ziemskie