Kulturotw髍cza rola antyku (dawniej i dzis)
Starozytna Grecja i Rzym, jej dokonania kulturowe, historyczne i cywilizacyjne wplynely na rozw骿 calej Europy. Wiele kolejnych epok literackich siegalo po dawno wypr骲owane wzory nazwane p髗niej klasycznymi. Korzystano nie tylko z temat體, motyw體, topos體, ale takze z utrwalonych juz gatunk體 literackich. W starozytnosci powstaly podwaliny pod sztuke, nazwana p髗niej sztuka antyczna, jak r體niez literature. Powstaly wtedy pierwsze dramaty, poezje i slynne poematy - "Iliada" i "Odyseja". Stworzone zostaly wtedy r體niez podstawy nauk scislych oraz szeroko rozwinela sie filozofia.Na literaturze antycznej wzorowalo sie wielu p髗niejszych pisarzy (patrz pkt. 3). Cale oswiecenie bylo pod wplywem literatury i sztuki antycznej. Wspomne tylko o "Odprawie posl體 greckich" Kochanowskiego. Jest to dramat, kt髍y jest wzorowany na klasycznym dramacie antycznym i jest niejako wprowadzeniem do "Iliady" Homera. Akcja jest umieszczona w Troi tuz przed wybuchem wojny. Do miasta przybywaja poslowie greccy, by odzyskac Helene i nie dopuscic do wojny. Patrioci pr骲uja przekonac kr髄a Priama, azeby oddal porwana. Jednak egoistyczny kr髄ewicz przekupuje rade kr髄ewska, kt髍a odprawia posl體 z niczym. Szeroko byl r體niez wykorzystany szczeg髄nie w romantyzmie motyw prometeizmu. Przykladem moze byc tu "Kordian" Slowackiego.W antyku powstaly tez zwiazki frazeologiczne, uzywane do dnia dzisiejszego:- pieta Achillesa - oznacza czule miejsce - Achilles zostal w dziecinstwie wykapany w Styksie. Matka kapiac go trzymala za piete. Uczynila go w ten spos骲 odpornym na wszelka bron. Zginal on ugodzony przez Parysa wlasnie w piete.- nic Ariadny - oznacza udzielenie komus pomocy w trudnej sytuacji - Ariadna dala Tezeuszowi klebek nici, kiedy szedl do labiryntu zabic Minotaura. Po zabiciu go wydostal sie wlasnie dzieki tej nici.- r骻 obfitosci - oznacza bogactwo, spelnienie wszystkich marzen - mlodym Zeusem opiekowala sie koza Amaltea. Pewnego razu zlamala sobie r骻, kt髍y Zeus poblogoslawil i odtad r骻 wypelnial sie wszystkim, czego zazyczyl sobie wlasciciel. - Sodoma i Gomora - oznacza nieporzadek, balagan, miejsce zla i rozpusty - Sodoma i Gomora byly miastami w kt髍ych panowalo zlo i przemoc. B骻 postanowil je zniszczyc. - kainowe pietno - jest to pietno zab骿cy - Adam i Ewa mieli dw骳h syn體: Kaina i Abla. Kain byl zazdrosny o to, ze B骻 byl bardziej zadowolony z ofiar Abla. Bylo to powodem zab骿stwa Abla.- zakazany owoc - puszka Pandory- syzyfowa praca- olimpijski spok骿- wieza Babel- salomonowy wyrok