Schmidt Wilhelm. (1868-1954), antropolog kulturowy, ksiądz katolicki. Stosując metody wypracowane przez szkołę kulturowo-historyczną i dyfuzjonizm polegające na porównywaniu elementów kulturowych, sklasyfikował według kryterium pierwotności i opisał tzw. kręgi kulturowe.
Postawił tezę, że w najbardziej pierwotnym kręgu (prakultury zbieracko-łowieckiej) istniała wiara w Istotę Najwyższą, będącą stwórcą świata i przyjacielem człowieka. Schmidt nazwał tę wiarę pramonoteizmem, co zostało skrytykowane przez antropologów i religioznawców, według których termin "monoteizm" odnosi się do innej formy religii (R. Pettazoni). Najważniejszym dziełem Schmidta jest Der Ursprung der Gottesidee.

Feuerbach Ludwig Andreas (1804-1872), filozof niemiecki, jeden z głównych przedstawicieli materialistycznego antropologizmu i teoretyków ateizmu XIX w. Ostatni przedstawiciel klasycznej filozofii niemieckiej.
Podjął problematykę filozofii
G.W. Hegla i rozwinął jej główne kategorie, w szczególności
alienacji i wolności. Głosił przyrodniczo-naturalistyczną i sensualistyczną koncepcję człowieka.
Przeprowadził krytykę religii, pojmując ją jako źródło zła społecznego. Głosił program radykalnej przebudowy społeczeństwa. Szczególne znaczenie miały dzieła Feuerbacha: Zur Kritik Hegelschen Philosophie (1839) i Wykład o istocie religii (1851, wydanie polskie 1953).

Evdokimov Paul (1901-1970), rosyjski teolog prawosławny. Podjął klasyczną tezę eschatologiczną
F.M. Dostojewskiego: "piękno zbawi świat", którą rozwijał, czerpiąc z myśli N.F. Fiodorowa i
N.A. Bierdiajewa. Dopuszczał
, traktował ją jednak nie jako pewnik, ale jako przedmiot chrześcijańskiej nadziei i modlitwy. Rozpatrując teologiczny wymiar małżeństwa, nazwał je, w nawiązaniu do Jana Chryzostoma, "sakramentem miłości", czym wyprzedził podobne koncepcje Zachodu.
Dążył do stworzenia chrystologicznej
antropologii, której oś stanowiłby temat "imago Dei" (np. człowiek jako obraz Boga, bogoczłowieczeństwo Jezusa Chrystusa). Zajmował się też teologią ikony, traktując ją jako koncentrację boskich energii i środek komunikowania się wiernych z Bogiem. W twórczości czynił próby połączenia tradycji patrystycznej z ideami wielkich myślicieli rosyjskich. Oddziałały na niego również niektóre dokonania współczesnej nauki i filozofii, m.in. koncepcje
C.G. Junga, z którym współpracował. Działał w ruchu ekumenicznym, uczestniczył jako obserwator w Soborze Watykańskim II.
Niektóre prace: Prawosławie (1959, wydanie polskie 1964), Wieki życia duchowego. Od Ojców pustyni do naszych czasów (1964, wydanie polskie 1996).

Marcel Gabriel (1889-1973), francuski filozof i dramatopisarz. Uchodzi za twórcę katolickiego nurtu
egzystencjalizmu. Początkowo
, następnie zdecydowany przeciwnik
idealizmu
G.W.F. Hegla.
Przedmiotem filozofii wg Marcela są nie problemy, lecz tajemnice posiadające znaczenie osobiste, podmiotowe, a nawet ponadpodmiotowe. Zbliżając się do bytu absolutnego (do Boga), człowiek wchodzi na drogę optymizmu, wiary, nadziei i miłości. Zajmując się natomiast wyłącznie bytem własnym, wkracza w zamknięty świat troski i trwogi przed utratą własnej duszy.
Swoje poglądy filozoficzne Marcel wyłożył w: Existence et objectivité (1914), Journal métaphysique 1913-1923 (1927), Być i mieć (1935, wydanie polskie 1962), Homo viator (1945, wydanie polskie 1960).

---