Dopływ - ciek wodny uchodzący do innego większego. Dopływy są lewe i prawe.

Dorzecze - zlewnia całej rzeki do jej ujścia; obszar, z którego wody spływają do danego systemu rzecznego, granicą dorzecza jest dział wodny.

Estuarium - rozszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe wskutek erozyjnego działania prądów morskich i oceanicznych, nie pozwalających na osadzanie się osadów i tworzenie delty (np. Garonna, Tamiza).

Eworsja - drążenie dna rzecznego przez okruchy skalne obracane wirującą wodą. Szczególnie uwidacznia się u podnóży wodospadów. Kotły eworsyjne na Dunaju osiągają głębokość nawet do 50 m.

Gejzer - gorące źródło pochodzenia wulkanicznego, wyrzucające fontanny wrzącej wody w regularnych odstępach.

Hydrowęzeł - zespół budowli wodnych umożliwiający wykorzystanie biegu wody w rzece dla celów energetycznych, transportowych, retencyjnych lub irygacyjnych.

Jezioro - śródlądowy zbiornik wodny nie mający bezpośredniego połączenia z morzem.

Kaptaż rzeczny - zdobycie górnego odcinka rzeki słabiej erodującej przez rzekę aktywniejszą. Powodowany jest głównie przez silniejszą erozję wsteczną jednej z rzek, np. jej większym spadkiem.

Kaskada - wodospad, w którym spadająca masa wód nie tworzy jednolitej ściany wodnej lecz załamuje się na szereg spadków.

Katarakta - przelew wody rzecznej przez skalne progi w jej korycie.

Konfluencja - spływ, zbieg - łączenie się spływających ku sobie potoków albo lodowców.

Lodowiec - masa lodu powstała na lądzie (powyżej linii wiecznego śniegu) z nagromadzonego i przekrystalizowanego śniegu, znajdująca się w stałym powolnym ruchu.

Łacha - odnoga rzeki (dawne koryto), wypełnione wodą, stopniowo wysychającą lub mieliznana rzece.

Marmit - banior - zagłębienie w korycie rzeki wyżłobione wirowym ruchem wody.

Meandry - zakola - wężowate zakręty rzeki, tworzące się tam, gdzie płynie ona powoli po własnych osadach.

Młaka - bagno o małej powierzchni w miejscu wycieku wód gruntowych.

Naspa - mada mocno piaszczysta, tworząca się przy samym brzegu rzeki podczas jej wylewu.

Nurt - struga najszybszego prądu rzeki na całej jej szerokości.

Oparzelisko - rodzaj bagna torfowego, niezamarzającego wskutek wydzielania się ciepła w czasie procesów rozkładu organicznych materiałów.

Ostrów - wyspa objęta ramionami rzeki, zalewana tylko w czasie wielkich powodzi.

Ploso - głębszy odcinek rzeki, w którym woda płynie wolniej; przestrzeń wolnej wody w jeziorze nie porośnięta roślinami wynurzonymi i nie przylegająca bezpośrednio do brzegu.

Płaury - pławnie - deltowe obszary ujścia wielkich rzek nizinnych, podtopione przez średnie i wysokie wody, porosłe na znacznych przestrzeniach szuwarami, stanowiące labirynty kanałów, ślepych odgałęzień, wysepek, bagien (Pad, Dunaj, Terek, Nogat).

Płona - niezamarzające miejsce w cieku wodnym.

Podziemne wody - wody występujące w skałach skorupy ziemskiej, wyróżnia się: wody wadyczne (meteoryczne), stanowiace przeważającą ilość, wody juwenilne i wody reliktowe. Część wód podziemnych nie bierze udziału w krążeniu, gdyż zatrzymana jest w skałach wskutek zjawisk kapilarnych i adhezji.

Ponor - rzeka ginąca na pewnej przestrzeni pod powierzchnią ziemi.

Pororoka - fala wezbrania posuwająca się od ujścia rzeki w górę jej biegu, wywołana przypływem morskim.

Poszur - wzmocniony odcinek dna cieku poniżej wypadu.

Potok - mały ciek wodny o dużych spadkach i burzliwym prądzie.

Profundal - dolna strefa głębokich jezior, mroczne i chłodne wody oraz dno poniżej platformy przybrzeżnej, miejsce osadzania się gytii.

Progi - porohy, szypoty - progi w korycie rzeki wywołujące burzliwy spływ wody.

Próg rzeczny - poprzeczny stopień w korycie rzecznym wynikający z różnej odporności podłoża, w które wcina się rzeka.

Przełom - odcinek doliny o wąskim dnie i stromych urwistych zboczach, w którym rzeka przedziera się przez pasmo górskie.

Przemiał - ławica rzeczna skośnie ustawiona w poprzek biegu rzeki.

Retencja - zatrzymywanie wody w jej obiegu w przyrodzie na powierzchni ziemi w określonym miejscu w celach gospodarczych.

Rzeka - większy ciek wodny noszący nazwę własną lub w inny sposób określony jako całość.

Sejsze - kołyszący ruch poziomu wody w jeziorach, wywołany prawdopodobnie nagłymi zmianami ciśnienia.

Starorzecze - wydłużony zbiornik wodny w kształcie sierpa, będący pozostałością po zakolu, jakie w tym miejscu tworzyła kiedyś rzeka.

Staw - niewielkie, naturalne lub sztuczne jezioro, najczęściej wykorzystywane w celu hodowli ryb lub dla rekreacji.

Strumień - struga, ruczaj - mały ciek wodny o niewielkim spadku.

Szczawy - naturalne wody mineralne wypływające na powierzchnię ziemi, bogate w różne związki mineralne.

Ujście - miejsce, gdzie rzeka wpada do drugiej, do jeziora lub morza.

Warwa - odłożona w ciągu roku w jeziorach polodowcowych warstwa osadów drobnoziarnistych i ilastych.

Wodospad - spadek wód na wysokich i stromych progach rzecznych powodujący (erozję wsteczną) w górę rzeki.

Wysięk - źródło o bardzo mało wydajnym wypływie bez wyraźnego otworu w powierzchni ziemi.

Wywierzysko - źródło, którym wypływa na powierzchnię podziemny ciek krasowy, tworzący niejednokrotnie od razu rzekę.

Zlewisko - zlewnia określonego morza.

Źródło - naturalny, ześrodkowany w jednym miejscu wypływ wody podziemnej na powierzchnię terenu.

Żyronda - lejkowate ujście (estarium) rzek Garonna i Dordogne.

---