Baterie to bezjadrowe, jednokom procariota. Od 0,5 do kilku nm. 80% woda, 30-15% sucha masa. W suchej masie jest najwięcej białek RNA, lipidów, DNA Kształty bakterii: *kuliste- ziarniak, dwoinka, paciorkowiec, gronkowiec *cylindryczne- laseczka, paleczka, maczugowce *spiralne- przecinkowce, krętki, śrubowce *rozgałęzione- prądki, promieniowce Na zewnatrz komorki znajduje się otoczka śluzowa, ściana komorkowa, cytoplazma, mezosomy, plazmidy, rybosomy, materiał zapasowy, nukleoid, wić (rzęska). Ściana komórkowa- nadaje kształt, bariera miedzy środowiskiem zewnętrznym a wewnętrznym. Każda bakteria posiada siane kom. Jest elastyczna, całkowicie przepuszczalna dla soli i innych substancji drobnocząsteczkowych. Zbudowana z mureiny, lipoproteiny, lipo polisacharydów, białek. Słuzy dla klasyfikacji bakterii na sposób barwienia się na gram ujemne i gram dodatnie. Metoda Grama w diagnostyce i klasyfikacji bakterii polega na barwieniu bakterii fioletem krystalicznym a nastepnie roztworem jodu. Jod z fioletem tworzy kompleks który nie jest rozpuszczalny w wodzie. Nastepnie dziala się alkoholem. Bakterie które posiadaja gruba sciane komorkowa nazywamy gram dodatnie. Bakterie które maja cienka sciane komorkowa przez alkohol zostaja odbarwione, a nastepnie barwione barwnikiem fukoksantyną.- barwia się na czerwono. Te które maja gruba sciane barwia się na niebiesko. Ta sciana ma 40 warstw natomiast cienka 1 warstwe. Otoczka- warstwa scisle zwiazana ze sciana kom. Polisacharydowe związki: glukoza, sromnoza, amino sacharydy, kwasy uronowe, kwas pirogronowy lub octowy, białka. Otoczka i sluz zbudowane z polisacharydow nazywa się czarem=glikokaliksem. Funkcja otoczki: *chroni przed wnychomem :D *przed dzialaniem antybiotykow *reguluje wnikanie roznych czasteczek *umozliwia przenikanie roznych bakterii do powierzchni Sposoby poruszania się bakterii: *za pomoca rzesek *za pomoca sluzu który umozliwia pełzanie *giętkie cialo Rzeski mogą być wzmetszane biegunowo (polarnie), bocznie (lateralnie) Rzeska to wypustka zaczepiona w blonie, laczaca się z cytoplazma. Kazda rzeska sklada się z: *cialko podstawowe- mocuje rzeske w cytoplazmie, sklada się z rdzenia i jeden lub dwa par pierścieni białkowych. *hak- stanowi zagieta czesc i zespolone jest z cialkiem podstawowym *filament rzeskowy (wlókno, lancuch)- sklada się z 5-11nici flagelin Fimbrie- to dlugie, cienkie nici białkowe, od 10 do kilku tysięcy o odległości ok. 12 nm. Zbudowane najczęściej z bialka piliny. Umozliwiaja przymocowanie do bialka. Niektóre będą braly udzial w procesie koniungacji. (proces bialkowy- umozliwia laczenie się 2 kom pluciowych- sa to pile pluciowe) Blona cytoplazmatyczna- zbudowana z bialek 70%, lipidy 30%, elastyna. Podstawowa funcka to transport substancji do i z komorki. Chromatofory- występują tylko u bakterii. Prowadza fotosynteze. To bakterie zielone i purpurowe, posiadaja barwnik bakterio chlorofil. Cytoplazma- wodny koloid bialkowy. Rozpuszczone związki: bialka, cukry, lipidy Material zapasowy- u bakterii to glownie glikogen, skrobia sinicowa, granuloza Rybosomy- występują pojedynczo lub w kupie. 5-8. Kilka rybosomow stanowi polisom albo polirybosom. Rybosom zbudowany z bialka i rRna. Liczba w komorce bakteryjnej od 5000 do 50000. Każdy rybosom sklada się z 2 podjednostek. 30s i 50s Nukleoid- zawiera calkowita informacje genetyczna komorki i spelnia role jadra. Jest to podwojna nic DNA w postaci spirali skreconej koliście zamknietej, zawiera on zespol genow dlatego okreslany jest jako chromosom bakteryjny czyli genofor. Plazmid- koliście, rzadko liniowe czasteczki DNA które występują obok DNA nukleoidów. Funkcje: odpowiedzialne sa za wiele funkcji metabolicznych. Determinuja aktywnosc bakterii, na antybiotyki a także warunkuja proces fermentacji laktozy.

Rozmnazanie bakterii: *bezpłciowo- przez podział komórki *płciowo -koniugacja- polega na łączeniu się 2 kom bakteryjnych, ta droga przekazuja sobie fragment lub czesc nukleoidu (nie ma namnazania) 2 się lacza a 2 rozmnazaja -transformacja- która polega na przekazaniu cech ale kom DNA nie lacza się ze soba. Fragment DNA uwalniany jest do środowiska. -transdukcja- przekazanie fragmentu DNA za pośrednictwem wirusa i fragment DNA bakteryjnego zostaje wbudowany w DNA wirusa i w ten sposób jest transportowany. Przetrwalniki (endospora)- tworzenie. (laseczka, maczugowiec i pałeczka). Ta forma nie sluzy do rozmnazania. Endospory bakterii sa swego rodzaju kapsułami gatunkowymi. Powstaja wewnątrz komowrki przez odbudowanie genoforu (wraz z pewna ilości cytoplazmy, blona kom i rybosomami) wielowarstwowa sciane zlozona z bialek i cukrowcow nasyconych tluszczami. Endospory sa odporne na wyska i niska temperature, na wiele czynnikow chemicznych, promieniowanie UV i niekorzystne pH. W stanie zycia utajonego czyli anabiozy mogą przebywac wiele lat, a z chwila poprawy warunkow odtworzyc cala kom spelniajaca wszystkie czynności zyciowe. Ożywienie: *heterotrofy -saprofity -pasożyty -symbionty *autotrofy -fotoautotrofy *chemoautotrofy Sposoby ozywiania autotrowowego: Stosunkowo niewiele bakterii. Naleza do nich sinice, bakterie zielone i purpurowe produkujące niezbędne składniki odzywcze w procesie fotosyntezy. Bakterie posiadaja specyficzny barwnik- bakterio chlorofil, fotosynteza zachodzi w swietle czerwonym. Odbywa się w atmosferze beztlenowej gdyz te bakterie w obecności tlenu gina w glebszych warstwach zanieczyszczonych zbiornikow wodnych. Reakcje foto: CO2+H2S C6H12O6+S2 Sposób odzywniania autotroficznego: Jest to proces anpnilacji CO2 przy wykorzystaniu energii chemicznej pochodzącej z utleniania roznych związków nieorganicznych np. CO, NH3 lub związków organicznych CH4, jonow FE2+, lub pierwiastkow. W zależności od utlenionego substratu wyroznia się bakterie azotowe nitryfikacyjne. Bakterie azotowe, żelazowe, wodorowe, metanowe. Hemosynteza z 2 etapów: 1, faza jasna fotosynteza- utlenianie substratu mineralnego 2, asymilacja czyli przyswajanie CO2 z udzialem energii. Oddychanie: *tlenowe *beztlenowe -fermentacja melkowa -fermentacja alkoholowa Rozmnazanie: *bezpłciowe -podzial komorki *płciowe -procesy płciowe -koniugacja -transformacja -transdukcja Fermentacja- beztlenowy rozklad węglowodanów Gnicie- beztlenowy rozklad aminokwasow i bialek

---