5. Patologie
A. Zakaz prowadzenia działalności sprzecznej z obowiązkami publicznymi. Przykład ministra
Członek Rady Ministrów nie może prowadzić żadnej prywatnej działalności gospodarczej, nie może zawierać żadnych transakcji prywatnych, które są nie do pogodzenia z jego obowiązkami służbowymi. Wykonywanie obowiązków publicznych nie może tworzyć okoliczności ułatwiających lub umożliwiających pomnażanie majątku prywatnego członka Rady Ministrów.
Członek Rady Ministrów nie może też doprowadzać do sytuacji, w której mógłby mieć jakiekolwiek zobowiązania wobec osób uzależnionych od jego decyzji lub też takich osób, którym mogłoby zależeć na szczególnym ich traktowaniu.
Członek Rady Ministrów nie może zajmować się pracą lub działalność polityczną, która jest niezgodna z jego służbowymi obowiązkami lub w której mógłby wykorzystać informacje uzyskane w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych.
Członek Rady Ministrów nie może uczestniczyć w podejmowaniu jakiejkolwiek decyzji lub w rozpatrywaniu sprawy związanej z własnym majątkiem czy majątkiem małżonka lub osób bliskich (krewnych).
Członek Rady Ministrów powinien powstrzymywać się od publicznej krytykowania decyzji rządu, powinien powstrzymywać się od wyrażania swych osobistych poglądów w sprawach kontrowersyjnych politycznie lub dotyczących polityki rządu. Powinien zwłaszcza powstrzymać się od oceny działań, które mogą być kwestionowane wyłącznie w sposób sformalizowany i wyłącznie w drodze i formie określonych ustawami oraz wyłącznie w granicach przyznanych mu kompetencji. Na przykład żaden z ministrów nie może oceniać publicznie poprawności czy słuszności wydanego przez niezawisły s wyroku, nie tylko z powodu treści art. 150 Konstytucji, ale także (m.in.)i powodu braku ustawowo określonych podobnych kompetencji konstatowanych w kontekście zasady, iż tylko sąd może weryfikować wyrok sądu.
Członek Rady Ministrów może popierać określonych kandydatów lub l nich głosować w wyborach politycznych, lecz nie powinien tego czynić przy pomocy swego urzędu. Jeżeli chce kandydować, a prawo mu na to pozwala, l uprzednio powinien złożyć swój urząd (złożyć rezygnację). Jego obowiązki służbowe i sposób ich wykonywania nie powinny naruszać publicznego zaufania
282
do bezstronności jego działań. Minister jest organem państwa, a nie organem partii.
B. Korupcja
Korupcja jest zjawiskiem uniwersalnym. Uniwersalność ta ma kilka odniesień. Tak więc korupcja jest prawdopodobnie znana od zarania dziejów. Warto się jednak zastrzec „tylko prawdopodobieństwem", bowiem ocena zdarzeń społecznych musi uwzględniać pierwiastek kulturowy, którego najczęściej nie znamy, choć zdarzają się dokumentacje dawnych idei i nawet stare pisma, które przybliżają nas do tamtej prawdy. Niemniej nie ma wątpliwości, iż główną miarą tego, co byśmy dzisiaj chętnie nazwali korupcją, było niewątpliwie odejście od normalności. Jeśli w dawnych czasach niezależnie od momentu historycznego coś było normalne, niewątpliwie nie zbliżało się do tego, co dzisiaj jest korupcyjne.
Najczęściej dawanie i pobieranie korzyści za pozytywne wyróżnienie ludzi lub dóbr było po prostu normalną zapłatą.
Trzeba więc dodać, że widziane w tym kontekście, jeszcze kilka lat temu obrazy kobiety idących z kurami do doktora nie mogłyby być ocenianie w i zjawisk korupcyjnych.
Korupcja jest dziś znana we wszystkich państwach, jednak w każdym z nich ma różne natężenie, uzależnione od dwóch podstawowych czynników. W krajach Zachodu, o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturowego, a także mocno osadzonych i dobrze funkcjonujących urządzeń demokratycznego państwa - korupcja występuje w zmniejszonym nasileniu. Polska, niestety, nie znajduje się w tej sytuacji. Zgodnie z niedawnymi danymi Transparency Intemational, międzynarodowej organizacji pozarządowej
283