Środki artystyczne (przykład/y)	Uczucia wyrażane (za pomocą tych środków)	Funkcja (środków w utworze)
Anafora („Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe [...] Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania [...] Wszytki a wszytki zaraz w dom sie mój noście [...] ” Tren I)	- cierpienie - ból - poczucie krzywdy	Podkreślenie ilości cierpień, które towarzyszą Kochanowskiemu od chwili śmierci córki.
Animizacja („morze stoi” „Czego chcesz od nas, Panie" „w dom się mój noście” Tren I )	- podziw wszechmocy Boga - żal	Nadanie rzeczom cech ludzkich, pomaga czytelnikowi lepiej zrozumieć i wyobrazić przedstawioną sytuacje.
Antyteza („Pełno nas, a jakoby nikogo nie było” Tren VIII)	- pustka (duchowa, uczuciowa)	Podkreślenie kontrastu między domem rodzinnym bez małej dziewczynki, a tym, jaki był kiedyś.
Apostrofa („Kupić by cię, mądrości, za drogie pieniądze[...]” Tren IX, „Czego chcesz od nas,Panie[...]" „O zła Persefono, Mogłażeś tak wielu łzam dać upłynąć płono?” Tren V)	- zwątpienie w moc madrości - wychwalanie Boga - chęć odwdzięczenia się Stwórcy za Jego łaski - żal	Nadanie wypowiedzi charakteru literackości, retorycznego patosu; efekt brzmieniowy. Spotęgowanie ból i rozpacz poety.
Archaizm („Jeslim kiedy nad dziećmi piórko miał zabawić,      A kwoli temu wieku lekkie rymy stawić[...]” Tren II)	- cierpienie - tęsknota - roztargnienie	Tekst staje się poważny i podniosły dzięki temu środkowi.
Epifora		Zabawa znaczeniem i brzmieniem (zamiast rymu)
Epitet („niepobożna (śmierć)” Tren IV „wszytkich moich (pociech nagle zbawiła)” Tren I)	- pustka - nostalgia - utrata całej radości życia	Przedstawienie, jak niesprawiedliwe, zdaniem ojca, było odejście Urszuli
Hiperbola („Ucieszna moja śpiewaczko, Safo słowieńska, [...],” Tren VI)	- poczucie straty spadkobierczyni własnego geniuszu twórczego	Podkreślenie rozmiaru straty.
Metafora („nagle cię sroga Śmierć spłoszyła” Tren VI)	- żal - tęsknota	Podkreślenie roli śmierci
Oksymoron ( „Pełno nas, a jakoby nikogo nie było:.” Tren XVIII)	- żal - bezradność - tęsknota	Uniezwyklenie wypowiedzi, metaforyzacja rzeczywistości; odrealnienie; metaforyczne przekształcenie znaczeń w kierunku paradoksu. przewrotność
Paralelizm składniowy		Wzbogacenie wypowiedzi; efekt brzmieniowy.
Parenteza („ Jej tedy rzeczy, synu (niemasz wątpliwości),      Dobrze poszły, ani stąd używaj żałości.” Tren XIX)	- pewność	Przerwanie ciągłości; efekt brzmieniowy, wypowiedź "na stronie".
Personifikacja („lato chodzi”„Czego chcesz od nas, Panie")	- podziw	Nadanie rzeczom cech ludzkich, pomaga czytelnikowi lepiej zrozumieć i wyobrazić przedstawioną sytuacje
Peryfraza ("sen żelazny, twardy, nieprzespany" Tren VII)	- tęsknota - brak spokoju duch	Zastąpienie wyrazu "śmierć".
Porównanie („ o szalone dumy, jako to łacno pisać sie z rozumy, kiedy po wolej świat mamy, a głowa człowieku zdrowa” Tren XVI)	- ból - troska - cierpienie	Środek ma na celu zobrazowanie danej sytuacji.
Porównanie homeryckie („Jako oliwka mała pod wysokim sadem” Tren V)	- brak u boku bliskiej osoby - smutek	Opisanie w sposób obrazowy córki.
Powtórzenie („Żadna go pieśń, żadny głos nie ruszy[...]” Pieśń II)	- irytacja	Podkreślenie danej myśli.
Przerzutnia („Czyliś na szcześliwe    Wyspy zaprowadzona?” Tren X)	- zrozpaczenie	Nadanie ekspresji, wyrażanie emocji.
Pytanie retoryczne („Orszulo moja wdzięczna, gdzieś mi sie podziała?      W którą stronę, w którąś sie krainę udała?[...]” Tren X)	-tęsknota - niemoc - bezradność - zwątpienie	Zaangażowanie słuchaczy do Współudziału. Skłania do refleksji
Wykrzyknienie („ Bądz na wieki pochwalon nieśmiertelny Panie!”„Czego chcesz od nas, Panie"	- wdzięczność	Podkreślić i uwydatnić emocje autora kierowane do Boga.
Wyliczenie („Zawżdy niesiesz; ty śmierci namniej sie nie boisz, Bezpieczną, nieodmienną, niepożytą stoisz.” Tren IX)	- ironia - zawiedzenie	Wzbogacenie wypowiedzi, efekt brzmieniowy.
Zdrobnienia („Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło. Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała.” Tren VIII) Więcej o: Zdrobnienia i zgrubienia jako słowotwórcze środki stylistyczne	- tęsknota - miłość (do córki)	Podkreślenie uszu poety do Urszulki.
Zgrubienia ( „Żebych ja też tąż ścieżką swej namilszej córy poszedł szukać i on bród mógł przebyć [...]”  Tren XIV)	- nadzieja - bezradność	Środek ten uwydatnia uczucia podmiotu lirycznego.
Kontrast („[...] Nie nasyciłaś mych uszu swymi piosnkami      I tę trochę teraz płacę sowicie łzami. [...]” Tren VI)	- złość - bezradność - nienawiść	kontrast między wizerunkiem Urszulki za życia i po śmierci

---