FORMY POMOCY RESOCJALIZACYJNEJ

FORMY POMOCY RESOCJALIZACYJNEJ
127. Zastępcze formy opieki: Rodzina zastępcza, rodzina adopcyjna
Rodzina zastępcza jest również formą zastępczego środowiska rodzinnego i powstaje na mocy orzeczenia sądu, lecz stanowi nie stałą a czasowa formę opieki nad dzieckiem. Utworzenie rodziny zastępczej nie powoduje powstania więzi rodzinno-prawnej pomiędzy rodzicami zastępczymi a dzieckiem, jak to się dzieje w adopcji. Dziecko przyjęte do takiej rodziny nie uzyskuje statusu dziecka rodziców zastępczych, pomiędzy nim a rodzicami zastępczymi nie powstają obowiązki alimentacyjne, nie dochodzi do dziedziczenia na mocy ustawy, nie zmienia się jego stan cywilny i nazwisko. Rodzice zastępczy nie przyjmują pełnej władzy nad przyjętymi do siebie dziećmi.
Rodzina adopcyjna (przysposabiająca) jest formą zastępczego środowiska rodzinnego, która powstaje na mocy orzeczenia sądu i niesie za sobą skutki podobne jak w przypadku między dzieckiem a rodzicami w rodzinie naturalnej. Wiąże się z tym władza rodzicielska, obowiązek alimentacyjny, pokrewieństwo, dziedziczenie itp. W adopcji (przysposobieniu) między rodzicami a dzieckiem powinna zawiązać się taka więź emocjonalna jak w typowej rodzinie. Rodzice przysposabiający powinni stworzyć dziecku odpowiednie warunki wychowania
i utrzymania.

128. Zakładowe formy opieki zastępczej np. Pogotowie opiekuńcze, Dom Dziecka
Pogotowie rodzinne jest rodzajem zawodowej rodziny zastępczej krótkoterminowej. Powstaje w sposób pozasądowy, na mocy umowy cywilno-prawnej pomiędzy rodziną zastępczą
a Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie lub Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie (Społecznej). Rodziny pełniące funkcję pogotowia rodzinnego otrzymują dzieci zaraz po zawiadomieniu o sytuacji kryzysowej. Dzieci przebywają w takim pogotowiu do czasu wyjaśnienia jego sytuacji rodzinno-prawnej, jednak nie dłużej niż do 12 miesięcy lub
w wyjątkowych przypadkach do 15 miesięcy. Pogotowie rodzinne jest zobowiązane przyjąć każde dziecko do lat 10. W pogotowiu może jednorazowo przebywać do trojga dzieci lub wyjątkowo więcej, jeśli dzieci są rodzeństwem. Rodzice pełniący tą funkcję otrzymują odpowiednie wynagrodzenie i częściowy zwrot kosztów utrzymania dziecka, określony w/w rozporządzeniem. Taka rodzina może jednocześnie pełnić funkcję "zwykłej" rodziny zastępczej, długoterminowej.
Rodzinny Dom Dziecka jest rodzajem rodzinnej placówki opiekuńczo-wychowawczej, której funkcjonowanie reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1.09.2000 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz.U. Nr 80, poz.900). Rodzinny Dom Dziecka można nazwać inaczej wielodzietną zawodową rodziną zastępczą, gdzie liczba dzieci przeciętnie wynosi od 4 do 8. Powinien być on przeznaczony głównie dla licznych rodzeństw, dla których trudno jest znaleźć rodzinę adopcyjną lub zastępczą. Dzieci w Rodzinnym Domu Dziecka mogą przebywać do czasu:
- powrotu do rodziny naturalnej,
- umieszczenia w rodzinie adopcyjnej,
- lub usamodzielnienia się.

129. Formy opieki resocjalizacyjnej np. Schronisko dla nieletnich, kuratorski ośrodek pracy z młodzieżą
Schronisko dla nieletnich:
Przedmiot działalności i kompetencje:
Przedmiotem działalności statutowej jest diagnoza psychopedagogiczna i resocja-lizacja nieletnich.
Do zadań schroniska dla nieletnich należy:
pozostawienie nieletniego do dyspozycji organu, który wydał postanowienie o umieszczeniu,
zapobieganie działaniom, które mogłyby utrudnić postępowanie prowadzone w sprawie nieletniego przez sąd lub inny organ do tego upoważniony,
opracowanie diagnozy nieletniego i jego sytuacji oraz inicjacja procesu jego resocjalizacji, współdziałanie w tym zakresie z rodziną nieletniego, organizacjami społecznymi, ośrodkami pomocy społecznej, właściwymi organami administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz innymi osobami.

Organy i osoby sprawujące w nich funkcje i ich kompetencje.
Organami jednostki są dyrektor schroniska i Rada Schroniska.
Dyrektor Schroniska dla Nieletnich w
Dyrektor szkół funkcjonujących w placówce,
Kierownik Gospodarstwa Pomocniczego,
Kierownik Internatu,
Główny Księgowy,
Kierownik Gospodarczy.
Sposób wykonywania nadzoru administracyjnego i pedagogicznego Schroniska określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2001 r. w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich (Dz. U. Nr 124, poz. 1359), rozdział 8 i 9.

130. Zakład poprawczy, Policyjna Izba Dziecka

Zakłady poprawcze są najsurowszym środkiem stosowanym wobec nie-letnich. Decyzja sądu o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym na-stępuje wówczas, gdy zastosowane uprzednio środki wychowawcze nie spowodowały oczekiwanych zmian w zachowaniu
i postawach lub też ze względu na wysoki stopień demoralizacji zachodzi przypuszczenie, że inne łagodniejsze środki mogą okazać się zawodne. Do zakładu poprawczego kierowani są nieletni w wieku 13-17 lat. Natomiast w zakładzie mogą przebywać do 21 roku życia, jeśli po ukończeniu 17 lat nie zastosowano wobec nich środka karnego w postaci umieszczenia
w zakładzie karnym.
W zależności od uwarunkowań psychofizycznych i stopnia demoralizacji istnie-je pięć rodzajów zakładów poprawczych:
1)zakłady dla nieletnich zdemoralizowanych w mniejszym stopniu, prowadzące pracę wychowawczą w środowisku otwartym,
2)zakłady dla nieletnich wymagających bezpośredniego nadzoru wychowawczego,
3)zakłady o wzmożonym nadzorze wychowawczym dla nieletnich zdemoralizowanych
w wysokim stopniu,
4)zakłady dla nieletnich upośledzonych umysłowo, stosujące oddziaływania resocjalizacyjno- rewalidacyjne,
5)zakłady dla nieletnich z zaburzeniami neuropsychicznymi i innymi zaburzeniami osobowości, zapewniające wzmożoną opiekę psychoterapeutyczną.

Głównym celem zakładu poprawczego jest resocjalizacja nieletnich zmierzająca do zmiany ich postaw wobec siebie i innych w kierunku społecznie pożądanym, zapewniającym prawidłowy rozwój osobowości, a zwłaszcza kształtowanie pozytywnych zainteresowań, właściwej hierarchii wartości oraz przestrzegania przyjętych zasad współżycia społecznego.

Powyższe zadania zakład poprawczy realizuje przez:
-nauczanie i wychowanie
-kształcenie zawodowe
-zagospodarowanie czasu wolnego
Zgodnie z zaleceniami teorii pedagogicznej zakładowi poprawczemu przypadają następujące zadania szczegółowe :
-wyeliminowanie czynników, które wywołują zaburzone stany osobowości wychowanka;
-naprawienie stanów osobowości przez usunięcie jej negatywnych zmian wywołanych wspomnianymi czynnikami;
-utrwalenie uzyskanych z powyższych dwóch zakresów rezultatów resocjalizacji;
-zainspirowanie jednostki do samowychowania.

Według Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w skład zakładu wchodzą:
-internat,
-szkoła (szkoły),
-warsztaty szkolne (gospodarstwo pomocnicze),
-zespół diagnostyczno-korekcyjny,
-inne działy zapewniające realizację zadań zakładu.

Dla zapewnienia prawidłowej realizacji zadań zakład powinien posiadać:
-pomieszczenia mieszkalne oraz higienicznosanitarne,
-sale lekcyjne (pracownie przedmiotowe), z zapleczem na środki dydak-tyczne,
-salę gimnastyczną,
-bibliotekę z czytelnią,
-pomieszczenia warsztatowe odpowiednie do kierunków prowadzonego szkolenia
zawodowego oraz szkolenia kursowego,
-gabinet lekarski i dentystyczny oraz izbę chorych,
-izby przejściowe (wyodrębnione pomieszczenie zapewniające przeprowadzenie obserwacji
lub zabiegów higienicznisanitarnych),
-izby izolacyjne,
-pomieszczenia przeznaczone na hostele,
-tereny i urządzenia do zajęć rekreacyjnych i sportowych

Policyjna Izba Dziecka:
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 roku
z późniejszymi zmianami.
Art. 40 wspomnianej ustawy mówi, że:
§ 1. Jeżeli jest to konieczne ze względu na okoliczności sprawy, Policja może zatrzymać,
a następnie umieścić w policyjnej izbie dziecka nieletniego, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny, a zachodzi uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub zatarcia śladów tego czynu, albo gdy nie można ustalić tożsamości nieletniego.
§ 2. Zatrzymanego nieletniego informuje się natychmiast o przyczynach zatrzymania, prawie do złożenia zażalenia i innych przysługujących mu prawach.
§ 3. Z zatrzymania nieletniego sporządza się protokół.
§ 4. Policja niezwłocznie zawiadamia rodziców lub opiekunów nieletniego o zatrzymaniu. Zawiadomienie przekazywane rodzicom lub opiekunom nieletniego powinno zawierać informację o których mowa w § 2.
§ 5. O zatrzymaniu nieletniego należy niezwłocznie, nie później niż w ciągu 24 godzin od chwili zatrzymania, zawiadomić właściwy sąd rodzinny.
§ 6. Zatrzymanego nieletniego należy natychmiast zwolnić i przekazać rodzicom lub opiekunom, jeżeli:
1. ustanie przyczyna zatrzymania,
2. poleci to sąd rodzinny,
3. nie został zachowany termin, o którym mowa w § 5,
4. w ciągu 72 godzin od chwili zatrzymania nie ogłoszono nieletniemu postanowienia o umieszczeniu w schronisku dla nieletnich lub tymczasowym umieszczeniu w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo w zakładzie lub placówce o którym mowa w art. 12
§ 7 W policyjnej izbie dziecka można również umieścić nieletniego w trakcie samowolnego pobytu poza schroniskiem dla nieletnich lub zakładem poprawczym na czas niezbędny do przekazania nieletniego właściwemu zakładowi, nie dłużej jednak niż 5 dni.
131. Resocjalizacja wolnościowa.

---