PLAN - dotyczy pracy wychowawcy jako całości oraz wytycza najważniejsze kierunki i drogi efektywnego prowadzenia i doskonalenia pracy wychowawcy.

RODZAJE PLANÓW:

• PLANY PERSPEKTYWICZNE - obejmują kilkuletnie założenia i projekty wychowawcze;

• PLANY ROCZNE, LUB PÓŁROCZNE - obejmują zadania zaprojektowane do realizacji w danym roku szkolnym, lub kalendarzowym (wynikają z planów perspektywicznych);

• PLANY KRÓTKOTERMINOWE (np. miesięczne, bądź tygodniowe) - odnoszą się najczęściej do określonych wydarzeń związanych z życiem grupy, lub placówki (plany uroczystości, imprez, obchodów świąt);

• PLANY POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK TEMATYCZNYCH - odnoszą się do realizowanych zajęć w określonym dniu.

CECHY PLANU:

1. CELOWY - powinien określać czemu służą proponowane zadania i sposób ich realizacji;

2. REALNY - powinien zawierać tylko te zadania, które w danym środowisku są możliwe do realizacji;

3. KONKRETNY - nie powinien zawierać tylko ogólnych haseł, ale realne zadania;

4. OPERATYWNY - potrzebny w codziennej pracy wychowawczej;

5. ZGODNY WEWNĘTRZNIE - powinien być tak ułożony, by nie było w nim rozbieżności interpretacyjnych;

6. KOMPLETNY - działania wychowawcze nie mogą mieć charakteru dorywczych poczynań, ale łączyć się w ciąg sytuacji podporządkowanych głównemu celowi;

7. ELASTYCZNY I OTWARTY na zmiany w związku ze zmieniającymi się sytuacjami i warunkami;

8. PRZEJRZYSTY I CZYTELNY, dzięki czemu stanowi dobre narzędzie pracy wychowawczej;

9. EKONOMICZNY - powinien zawierać najkorzystniejsze formy i sposoby działania służące realizacji celów.

W planowaniu wychodzimy od wizji:

WIZJA → ORGANIZACJA DZIAŁAŃ → CELE

ETAPY DZIAŁANIA ZORGANIZOWANEGO:

I - uświadomienie rzeczywistych celów działania;

II - organizacja działań (dokładny przegląd warunków, środków i metod, za pomocą których można osiągnąć zamierzone cele);

III - pozyskiwanie środków niezbędnych do realizacji celów;

IV - realizacja określonych zamierzeń;

V - kontrola i ocena bieżących wyników poprzez porównanie ich z założonymi celami, a także korekta tych elementów, które tego wymagają.

2 RODZAJE PLANOWANIA:

1. LINIOWY (tradycyjny) - najbardziej popularny model wychowania:

CELE → DZIAŁANIA → OKREŚLONE WYNIKI

2. NIELINIOWY (alternatywny) - realizacja tego modelu zakłada złożoność sytuacji, zmienność, niepewność otaczającej rzeczywistości, dlatego cele przyjmuje się jako podsumowanie wcześniejszych działań:

DZIAŁANIE → OKREŚLONE WYNIKI → CELE

ZALETY PLANOWANIA (dobrego planu):

- plan stanowi narzędzie codziennej pracy wychowawcy;

- plan stanowi wskazówkę przy podejmowaniu różnych decyzji wychowawczych;

- plan stanowi inspirację do poszukiwania nowych rozwiązań;

- plan stanowi podstawę do samooceny działalności.

ZASADY PLANOWANIA:

- dobre planowanie wymaga skonkretyzowanych celów, które pozwalają podjąć właściwe działania wspierające rozwój wychowanków (cele te powinny wywodzić się z celów perspektywicznych);

- należy znać właściwości rozwojowe wychowanków, ich możliwości oraz potrzeby;

- planując zadania należy uwzględniać różne rodzaje aktywności wychowanków (np. aktywność intelektualną, emocjonalną, praktyczną), uwzględniając zadnia indywidualne dla każdego dziecka;

- plan powinien być rezultatem współpracy (współdziałania) wychowawcy, wychowanków i rodziców;

- plan powinien uwzględniać różnorodne dziedziny życia wzbogacające wielostronny rozwój dziecka;

- należy ustalić wskaźniki, za pomocą których można ocenić efektywność realizowanych zadań.

ŹRÓDŁA PLANOWANIA:

- wszelkiego rodzaju dokumenty dotyczące różnych dziedzin funkcjonowania placówki;

- wiedza pedagogiczna wychowawcy (znajomość metod i form pracy wychowawczej);

- wiedza o grupie, z którą pracuje wychowawca (znajomość norm, wartości);

- potrzeby i zainteresowania dzieci uwzględniona w 2 aspektach:

1. potrzeby charakterystycznych dla danego etapu rozwoju;

2. potrzeby i zainteresowania indywidualnych każdego dziecka w grupie;

- poziom rozwoju intelektualnego oraz społeczno-moralnego dzieci;

- sytuacja zdrowotna dzieci (rozwój fizyczny charakterystyczny dla danego okresu rozwojowego, a takżę przebyte bądź aktualne choroby dziecka);

- dotychczasowe doświadczenia wychowawcy i dzieci (pozytywne i negatywne).

FAZY PLANOWANIA:

• FAZA KONCEPCYJNA - działania przygotowawcze do realizacji właściwych zadań wychowawczych;

• FAZA REALIZACYJNA - przebieg realizacji właściwych zadań wychowawczych.
  

- 1 -

---