BUDOWA WEWNĘTRZNA KRESOMÓZGOWIA zbudowane jest z istoty szarej i istoty białej. Istota szara leży powierzchownie i tworzy korę mózgu, otacza ona głębiej położoną istotę białą, oraz leżące w obrębie istoty białej skupiska istoty szarej, które tworzą jądra podkorowe.
KORA MÓZGU pokrywa powierzchnię bruzd i zakrętów. W korze mózgu wyróżnia się rozwojowo 3 części: korę dawną, korę starą i korę nową.
kora nowa - jest najbardziej rozwinięta i zajmuje ponad 95% powierzchni półkul mózgu, wyróżnia się w niej 6 warstw: drobinową, ziarnista zewn., piramidowa zewn., ziarnista wew., piramidowa wew.(zwojowa), komórek różnokształtnych.
drobinowa - mało kom. nerwowych, więcej glejowych.ziarnista zewn. - liczne, małe kom. ziarniste. piramidowa zewn. - luźne kom. piramidowe. ziarnista wew. - gęsto ułożone kom. ziarniste. piramidowa wew. - kom. piramidowe małe, średnie i duże.różnokształtne - różnokształtne kom.
Lokalizacja czynnościowa w korze mózgu !tutaj powstają bodźce dla świadomych czynności, powstają w niej wszystkie świadome uczucia, ona jest ośrodkiem naszego poznania i pamięci. Odbierane przez receptory bodźce powodują powstanie w korze mózgowej engramów tj. obrazów pamięciowych.kora pełni, więc funkcję nadrzędne w stosunku do innych ośrodków, położonych w głębszych częściach mózgowia.ścisła lokalizację mają pola - zajmują ok. 20% kory mózgu - scalają czynności różnych pól recepcyjnych kory, zwane polami kojarzeniowymi.
KORA RUCHOWA - w skład wchodzą: zakręt przedśrodkowy i przylegające do niego części zakrętów czołowego górnego, środkowego i dolnego. - pole dla mięśni głowy, dla mięśni kończyny górnej i dolnej, dla tułowia, występuje korowy ośrodek spojrzenia w bok, ruchowy ośrodek mowy.
KORA CZUCIOWA - zajmuje zakręt środkowy i część płacika okołośrodkowego, ośrodki poznania przedmiotów przez dotyk, w tylnej cz. płata ciemieniowego.
KORA WZROKOWA - bruzda ostrogowa i częściowo klinek, ośrodki rozumienia i pamięci widzianego obrazu, wtórne pole wzrokowe, np. ośrodek czytania w zakręcie kątowym.
KORA SŁUCHOWA - ośrodek czuciowy mowy -> obrazy pamięciowe słyszanych słów.
KORA SMAKOWA - pola czuciowe dla twarzy
KORA WĘCHOWA - związana z węchomózgowiem,
W tylnej części płata ciemieniowego jest ośrodek pamięci wykonywania wyuczonych ruchów i prawidłowego używania przedmiotów.
Ośrodki kojarzeniowe są w płacie czołowym, pojęcia, myśli, koncentracja uwagi.
JĄDRA PODKOROWE KRESOMÓZGOWIA są skupiskami istoty szarej, położonymi w głębi półkul mózgu. Do jąder podkorowych zalicza się: ciało prążkowane, przedmurze i ciało migdałowe.
CIAŁO PRĄŻKOWANE - jest największym jądrem podkorowym, składa się z jądra ogoniastego i soczewkowategojądro ogoniaste - leży w ścianie komory bocznej, rozpoczyna się głową, dalej trzon, zwęża się w ogon jądra.jądro soczewkowate - składa się z dwóch części: gałka blada i skorupa. Pasma istoty szarej oraz liczne białe prążki tworzą - ciało prążkowane
CIAŁO MIGDAŁOWATE - ma kształt owalny, składa się z zespołu jąder, wpływa na popedy i emocje.
ISTOTA BIAŁA PÓŁKUL jest najbardziej rozwinięta w części górnej, nosi nazwę ośrodka półowalnego, tworzy 3 torebki: wewnętrzną, zewnętrzną i ostatnią.
torebka wewnętrzna - w przekroju poziomym w kształcie litery V. Wyróżniamy odnogę przednią, tylną i łączące odnogi kolano.torebka zewnętrzna i ostatnia - utworzone z cienkiej warstwy istoty białej.
W istocie białej półkul istnieją trzy rodzaje połączeń - włókna rzutowe, spoidłowe i kojarzeniowe.
włókna rzutowe - tworzą drogi łączące kresomózgowie z innymi częściami mózgu i rdzeniem kręgowym.droga korowo-rdzeniową - łączy korę z rdzeniem kręgowymdroga korowo-jądrowa - łączy korę z jądrami nerwów czaszkowychkorowo-podkorowe - od ośrodków kory mózgu do niższych cz. mózgowia
włókna spoidłowe - łączą obie półkule, tworzą spoidło przednie i spoidło wielkie i spoidło sklepienia
spoidło przednie - zawiera włókna spoidłowe węchomózgowia i płata skroniowego.
spoidło wielkie - to ciało modzelowate
spoidło sklepienia - między odnogami sklepienia, łączy korę hipokampa strony prawej i lewej
włókna kojarzeniowe - obręcz, pęczek haczykowaty, pęczek podłużny górny i dolny, pęczek potyliczny pionowy.
OPONY RDZENIA KRĘGOWEGO I MÓZGOWIA objęte trzema oponami..
OPONA TWARDA - składa się z dwóch blaszek: z blaszki zewnętrznej, która wyściela kanał kręgowy i blaszki wewnętrznej, która tworzy właściwą oponę twardą.
PAJĘCZYNÓWKA - ma kształt worka opony twardej, dostosowuje się do wewnętrznej powierzchni czaszki, obszerne jej części wypełnione są płynem mózgowo-rdzeniowym, charakterystyczną cechą pajęczynówki są ziarnistości pajęczynówki - są to wypustki wnikające do opony twardej.
OPONA MIĘKKA - cienka, silnie unaczyniona błona, bezpośrednio przylega do pow. mózgowia i rdzenia, pokrywa ściśle zagłębienia i bruzdy.