Następstwa zakażenia wirusowego hodowli komórkowej.
Wirusy mogą być namnażane w laboratorium w hodowlach komórkowych: pierwotnych, półciągłych lub ciągłych. Prowadzi to do zaburzeń komórkowych, przejawiających się bardzo różnorodnie.
1) Najważniejszą zmianą jest efekt cytopatyczny (CPE), który może prowadzić do następujących objawów:
zmiany morfologiczne: zaokrąglanie komórek związane z rozerwaniem cytoszkieletu (np. pikornawirusy), czy balonowatość komórek (HSV)
zmiany w jądrze: np. pyknoza, zmiany w strukturze jądra i marginacja chromatyny
zmiany w błonie komórkowej spowodowane przez zastąpienie prawidłowych glikoprotein błonowymi białkami kodowanymi przez wirusa. Prowadzi to do wzrostu przepuszczalności komórki i jej lizy lub też może zmieniać jej właściwości powodując powstawanie wielojądrowych syncytiów (paramyksowirusy, HIV, komórki Tzancka w zakażeniu HSV), lub wręcz przeciwnie powodując zanik możliwości adherencyjnych (pojedyncze ogniska komórek).
Ciałka wtrętowe :
w jądrze (pokswirusy, głównie wirusy DNA)- ciałka Guarnieriego
w cytoplazmie (wirus wścieklizny, głownie wirusy RNA)- ciałka Negriego
2) Drugim typem zmian jakie zachodzą mogą być efekty niecytopatyczne takie jak interferecja lub zapobieganie powstaniu zmian cytopatycznych wywołanych przez inny wirus np. wirusy ECHO.
3) Istotne są również efekty zakażeń przetrwałych:
- liza komórek (np. HSV, podostre zapalenie stwardniające mózgu w toku zakażenia wirusem odry). Może być to spowodowane zmianami w równowadze elektrolitowej cytoplazmy, poprzez wbudowywanie nieprawidłowych białek, niekorzystny wpływ na translację informacyjnego RNA, oraz zahamowanie syntezy DNA i RNA gospodarza)
- unieśmiertelnienie. Niektóre wirusy mają umiejętność indukowania transformacji komórkowej prowadzącej do powstawania linii nieśmiertelnych, cechujących się nieograniczonym podziałem ( np. wirus Ebsteina- Barr).
- zahamowanie podziałów komórkowych (wirus różyczki).