Referat
Jednym z zadań wykonywanych w toku uczenia się jest nieraz pisanie referatów.
Referat to opracowanie jakiegoś zagadnienia i przedstawienie go na piśmie lub wygłoszenie przed grupą zainteresowanych osób.
Trudności i niedociągnięcia w pisaniu referatów:
Nie odróżnianie rzeczy ważniejszych od mniej istotnych.( zbyt pobieżne potraktowanie zagadnień węzłowych i nużenie słuchaczy szczegółami).
Trudność skrótowego przedstawienia treści własnymi słowami.
Nie przywiązywanie wagi do dokładnego wyjaśnienia i zrozumienia sensu nowych terminów.
Brak ogólnej charakterystyki referowanego dzieła.( brak elementarnych informacji np. o autorze)
Brak inicjatywy własnej referenta, zmierzającej do zdobycia najogólniejszych informacji na temat innych dzieł opisujących ten sam przedmiot.
Brak próby samodzielnej, krytycznej oceny .
Referaty można podzielić na:
referaty polegające na omówieniu jednej książki
referaty polegające na opracowaniu jednego zagadnienia na podstawie wielu źródeł
Referaty mogą ograniczać się do streszczenia najważniejszych myśli dzieła lub łączyć się z próbą poddania go krytycznej ocenie.
Etapy pisania referatu:
Dokładne zrozumienie i sprecyzowanie tematu. (jeśli to możliwe nakreślenie wstępnego planu).
Zapoznanie się z literaturą przedmiotu.
szukanie bibliografii na interesujący nas temat
zapytanie kogoś kompetentnego o literaturę np. księgarza, bibliotekarki
poszukiwanie w katalogach bibliotecznych
poszukiwanie w wydawnictwach bibliograficznych (,,Przewodnik Bibliograficzny”, ,,Bibliografia Zawartości Czasopism”)
bibliografie specjalne
Notujemy bibliografie na oddzielnych kartkach (biblioteczne kartki katalogowe)
szybki przegląd orientacyjny (krótkie streszczenia na końcu artykułów naukowych)
notatki w formie streszczeń, konspektów pisane na oddzielnych kartkach z marginesem
na każdej kartce lub kilku ale spiętych razem notujemy tylko jedną kwestię, wymieniając ja u góry kartki( z lewej strony) wraz z podaniem źródła (z prawej strony); to pozwoli nam na posegregowanie kartek według zagadnień; dzięki temu uzyskamy zbiór notatek z wielu źródeł na temat danej kwestii.
usystematyzowanie zgromadzonych notatek i dobre opanowanie ich treści
Sporządzenie ostatecznego planu referatu
Pisanie referatu
Cechy dobrego referatu:
Duża atrakcyjność treści i formy ( ma by interesujący dla słuchaczy)
Zwarta i logiczna struktura (wstęp, rozwinięcie, zakończenie)
Wstęp zawierający: prezentację celów, wyjaśnienie nowych terminów, ukazanie tematu.
Jasny, ścisły, zwięzły i logiczny język.
Tekst z elementami graficznymi (rysunki, tabele, wykresy)
Tekst czytelny z estetycznymi elementami graficznymi
Zakończenie z uogólnieniem (synteza) i logicznymi wnioskami.
Na końcu podaje się bibliografię.
Zalety pisania i wygłaszania referatów:
uczy wnikliwie i krytycznie czytać oraz porządkować zgromadzone wiadomości
uczy wyrażać myśli w sposób ścisły i jasny
uczy posługiwania się literaturą oraz wyrabia samodzielność w zdobywaniu wiedzy i w myśleniu.
słuchacze mogą dowiedzieć się szybko wielu interesujących rzeczy dzięki pracy referenta.
Bibliografia:
Pietrasiński Z., Sztuka uczenia się, Wyd. III. Warszawa,WP, 1995
Sawiński J., Referat nauczycielski, [w:] Nowe w szkole, 2004, nr. 9.