Wiedza o rodzinie 2011-2012 materiały (1), Uczelnia


Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

Wydział Pedagogiczny, Instytut Kultury Fizycznej

Rok akademicki: 2011-2012

Sylabus przedmiotu

Nazwa kierunku

Wychowanie fizyczne z WOS

studia stacjonarne I stopnia

Nazwa przedmiotu

Wiedza o rodzinie

Semestr

IV

Liczba punktów ECTS

3

Status kształcenia przedmiotu

specjalnościowy, obligatoryjny

Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne

brak

Liczba godzin i forma zajęć dydaktycznych

15

wykład

15

ćwiczenia

konwersatorium

laboratorium

seminarium

Metody dydaktyczne

Wykład, prezentacje, dyskusje

Prowadzący

Dr Elżbieta Kornacka-Skwara

adiunkt

Założenia i cele przedmiotu: Zapoznanie z wiedzą na temat rodziny i ukazanie jej znaczenia dla systemów społecznych. Możliwość doświadczenia własnego stosunku do małżeństwa i rodziny. Ukazanie wagi i wielowymiarowości środowiska rodzinnego. Ukazanie możliwości poprawy swojego funkcjonowania w rodzinie.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: egzamin, zaliczenie ćwiczeń z oceną.

Podstawą zaliczenia jest obecność na zajęciach (w przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności zaliczenia materiału zajęć)

aktywny udział w zajęciach, przygotowanie scenariusza i prezentacja zagadnienia z treści przewidzianych programem zajęć, kolokwium. Ocena ostateczna z ćwiczeń zależy od wyniku kolokwium. Ocena pozytywna z kolokwium nie podlega poprawianiu. Ocena pozytywna z egzaminu nie podlega poprawianiu.

Treści programowe wykładów::

1-2 Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny

3-4 Definicje i podziały rodzin;

5-6 Rodzina w polskich aktach prawnych.

7-8 Style komunikowania w rodzinie

9-10 Funkcje rodziny;

11-12 Etapy życia w małżeństwie i rodzinie

13-14 Patologia rodziny

15. Podsumowanie zajęć

Treści programowe ćwiczeń

1-2 Wprowadzenie w tematykę przedmiotu.

3-4 Relacje w rodzinie w ujęciu systemowym

5-6 Skutki zapisów prawnych dla rodziny

7-8 Rozwiązywanie konfliktów w rodzinie. Komunikacja w rodzinie;

9-10 Miłość i przygotowanie do małżeństwa; teorie związków interpersonalnych - rozwój miłości, - wybór drogi życiowej;

11-12 Pielęgnacja małżeństwa: relacja mąż-żona; - znaczenie uczuć i ich rozwój w małżeństwie;- wartości i wzajemne potrzeby małżonków; Współżycie seksualne

13-14 Relacje: Mąż-żona, matka-ojciec: dziecko w rodzinie - odpowiedzialne rodzicielstwo,- interakcje rodzice - dzieci,

15 Podsumowanie zajęć i zaliczenie przedmiotu.

Literatura podstawowa:

Plopa M., (2008), Psychologia rodziny. Teoria i badania. Kraków. Wyd. Impuls

Plopa M., (2008), Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków. Wyd. Impuls

Rostowski J., (1989), Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa PWN.

Ryś M., (1997), Psychologia małżeństwa.

Badler, R., Grinder, J., Satir, V., (1999), Zmieniamy się wraz z rodzinami. O zdrowej komunikacji. Gdańsk: GWP

Wojciszke B., (1994), Psychologia miłości. Gdańsk: GWP

Braun-Gałkowska M., (1992), Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin: TN KUL.

Satir V., Rodzina. Tu powstaje człowiek.

Literatura uzupełniająca:

Rembowski J., (1986), Rodzina w świetle psychologii. Warszawa. PWN

Rembowski J., (1972), Więzi uczuciowe w rodzinie. Warszawa. PWN.

Rostowska T., (1995), Transmisja międzypokoleniowa w rodzinie w zakresie wybranych wymiarów osobowości. Łódź. UŁ

Rostowska T., Rostowski J., (2002), Rodzina-rozwój-praca wybrane zagadnienia. Łódź. Wyższa Szkoła Informatyki.

Braun-Gałkowska M., W tę samą stronę.; Gordon T., Wychowanie bez porażek.; Adamski F., Miłość, małżeństwo, rodzina.

Szewczyk W., (red.) Przygotowanie do małżeństwa. ; Fischaleck F. Uczciwa kłótnia małżeńska ;Ziemska M., Rodzina i dziecko .

Rys M., Konflikty w rodzinie niszczą czy budują.

Rodzina jako system

System to zbiór elementów pozostających we wzajemnych relacjach

Całość to organizacja poszczególnych elementów i ich wzajemny układ, a nie zwykły zbiór elementów czy ich suma. W myśl tej zasady, rodzina charakteryzuje się innymi właściwościami niż tymi, które wynikają z sumowania cech poszczególnych osób ją tworzących. Zmiana jednego elementu tworzącego rodzinę wywołuje zmianę w całym systemie, ale też zmiana ta zależy od całego systemu rodzinnego

Zasada cyrkularności odnosi się do funkcjonowania członków rodziny w interakcjach prostych lub złożonych. Elementy systemu wpływają na siebie nawzajem, a nie linearnie. Cyrkularność oznacza, że istotne jest zarówno to, które ogniwo oddziałało jako pierwsze, jak i to, które zareagowało na to oddziaływanie, ponieważ „w systemie interakcje działają na zasadzie sprzężeń zwrotnych”.

Dopływające informacje - bodźce z otoczenia - mogą zaburzać, bądź przywracać równowagę organizmu, jakim jest rodzina. To, co dzieje się z jednym członkiem rodziny może być przywracaniem równowagi u niego i jednocześnie zaburzaniem jej u innych, co wymaga odpowiednich korekt. Tak więc system rodzinny musi znajdować się w ciągłym „ruchu”, oscyluje bowiem między zmiennością a stałością, oraz koniecznością plastycznego dostosowania się;

mówią o istnieniu złożonych związków przyczynowo-skutkowych. Te same przyczyny mogą powodować różne skutki, oraz różne przyczyny mogą wywoływać te same skutki. Linearne wyjaśnienia zachodzących w rodzinie zdarzeń (przyczyna-skutek) mogłyby być izolowaniem części składowych zjawiska, z pominięciem jego wielowymiarowości, wzajemnych oddziaływań i kontekstu.

Definicje rodziny:

1. Rodzina - mała grupa społeczna, składającą się z rodziców, ich dzieci i krewnych; rodziców łączy więź małżeńska, rodziców z dziećmi- więź rodzicielska, stanowiąca podstawę wychowania rodzinnego, jak również więź formalna określająca obowiązki rodziców i dzieci względem siebie.

2. Według J. Szczepańskiego można określić rodzinę jako grupę złożoną z osób połączonych stosunkiem małżeństwa i stosunkiem rodzice-dzieci. Są to dwa podstawowe stosunki istniejące w rodzinie- małżeństwo oraz pokrewieństwo lub adopcja

3. Zdaniem J. Rembowskiego rodzina to grupa rodzinna zamieszkująca pod jednym dachem.

4. Rodzina- stosunkowo trwała grupa społeczna złożona z jednostek powiązanych przez wspólnych przodków, małżeństwo lub adopcję (N. Goodman)

Definicja grupowa i instytucjonalna:

Grupa pierwotna-stosunki face to face, nieformalna organizacja, wspólnota zamieszkania, własności, podobna kultura, ciągłość biologiczna (Cooley)

Rodzina- grupa łącząca swoich członków w związek intymnego uczucia, współdziałania i wzajemnej odpowiedzialności (König)

Rodzina- grupa określona przez stosunki seksualne odpowiednio unormowane i trwałe tak, by mogła zapewnić rodzenie i wychowanie

PODSUMOWUJĄC:

- rodzina jest grupą zarazem zinstytucjonalizowaną i nieformalną,

- posiada cechy upodabniające ją do małej grupy (liczebność, więzi, relacje osobowe), ale odznacza się też pewnymi znamionami organizacji (określającymi proces jej powstania, trwania, rozpadu czy zaniku)

- od innych grup społecznych różni ją to, że rodzina jako grupa społeczna i instytucja społeczna odznacza się- jako dominującymi- stosunkami osobowymi zasadzającymi się na długotrwałej więzi uczuciowej.

STRUKTURA rodziny. Składają się na nią:

  1. Formy instytucjonalne

  2. Wzorce regulujące wspólne życie

  3. Role

  4. Reguły prawne (specyficzne)

  5. Cykle/fazy życia

  6. Podsystemy i granice

  1. Formy instytucjonalne tworzące małżeństwo i rządzące nim, a więc uznane społecznie formy wyboru partnera, wiek uznany za odpowiedni do zawarcia małżeństwa i jego rozwiązania; liczbę partnerów w małżeństwie i pokoleń w rodzinie;

  2. Wzory regulujące współżycie wewnątrz rodziny oraz wyznaczające hierarchię władzy i autorytetu;

  3. Układ wzajemnie powiązanych ról- chodzi tu o pozycję i role małżonków ( rolę instrumentalną męża i ekspresyjną żony)- oraz charakter stosunków zachodzących między rodzicami i dziećmi;

  4. Struktura dziedziczenia majątku, władzy czy nazwiska;

  5. Cykle czy też fazy życia małżeńsko- rodzinnego.

  6. Podsystemy wg pokoleń i granice zewnętrzne oraz wewnętrzne. Każdy system rodzinny charakteryzuje się hierarchiczną organizacją. I tak np. ojciec i matka należąc do systemu rodziny, stanowią jednocześnie podsystem małżeński, w przypadku posiadania wnuków są podsystemem dziadków itd. Te same osoby mogą należeć do różnych podsystemów. Istnienie takiej struktury umożliwia im spełnianie różnych funkcji w zależności od pełnionej roli.

Są 2 rodzaje podsystemów: przymierza i koalicje

- Istotna cecha przymierzy to ELASTYCZNOŚĆ granic - możliwy jest tu swobodny przepływ informacji, bliskość komunikacji, a jednocześnie zachowanie odrębności międzygeneracyjnej.

- W koalicjach granice są SZTYWNE, biegną w poprzek pokoleń, najczęściej z wyłączeniem z tego podsystemu konkretnej osoby

Oprócz granic wewnętrznych rodzina posiada granice zewnętrzne, oddzielające ją od innych systemów, a których zadaniem jest umożliwienie zachowania tożsamości i intymności.

Uwzględniając oba rodzaje granic (wewnętrzne i zewnętrzne) wyróżniamy dwa typy skrajnych rodzin:

Komunikacja jako jeden z głównych czynników regulacyjnych i wpływających na kształtowanie granic i podsystemów.

Sama relacja komunikowania z innymi ludźmi może odbywać się na dwóch płaszczyznach:

Typologie rodzin - ze względu na:

Kryterium: typ związku małżeńskiego wyróżniamy:

Kryterium: źródła utrzymania

Kryterium: typ sprawowanej władzy w związku/hierarchia

Kryterium: liczba partnerów (http://pl-i.demopaedia.org/wiki)

W ścisłym znaczeniu słowa mówi się, że zachodzi:

1. endogamia, gdy dozwolone są tylko małżeństwa między osobami należącymi do tej samej grupy (klanu, plemienia). W sposób bardziej ogólny mówi się o endogamii, gdy obserwuje się wyraźną tendencję osób należących do pewnej grupy stosunkowo nielicznej, do wybierania małżonka tylko spośród tej grupy. Mówi się wtedy, że ta grupa stanowi izolat.

Funkcje rodziny:

Są to cele, do których zmierza życie i działalność rodzinna oraz zadania, jakie pełni rodzina na rzecz swych członków, zaspakajając ich potrzeby.

Funkcje rodziny (Franciszek Adamski)

Funkcje instytucjonalne wg. F. Adamskiego:

Regulacja stosunków seksualnych- to funkcja związana z zaspokajaniem popędu seksualnego i potrzebą miłości. Kiedy dwoje ludzi zawiera związek małżeński, otrzymuje jak gdyby od społeczeństwa prawo do współżycia seksualnego i zaspokajania w sposób usankcjonowany tegoż popędu.

b. Ekonomiczna, polegająca na dostarczaniu dóbr materialnych rodzinie;

c. Socjalizacyjna, polegająca na wprowadzaniu członków rodziny (od chwili urodzenia) w życie społeczne i przekazywaniu im wartości kulturowych; Przekazywanie każdemu nowemu pokoleniu dziedzictwa kulturowego, tzn. wprowadzanie młodych pokoleń w normy życia zbiorowego. Ten proces przekazywania wartości kulturowych zaczyna się od najwcześniejszego okresu życia dziecka i dokonuje się jednocześnie w sferze biologiczno- popędowej, psychiczno- uczuciowej, społeczno- kulturowej i świadomościowo- moralnej. W sferze społeczno- kulturowej rodzina socjalizuje jako mała grupa, a jednocześnie instytucja społeczna, rządząca się normami i regułami przyjętymi w danym społeczeństwie. Rodzina przedstawia tu dla dziecka pewną, dość specyficzną, formę życia społecznego, mniej lub bardziej zorganizowanego, opartego na współpracy i współdziałaniu, poszanowaniu praw drugich, wyrzeczeniu i ofiarności. Przystosowanie do tego rodzaju form życia społecznego w rodzinie ułatwia czy wręcz umożliwia potem przystosowanie do życia w innych grupach i szerszych zbiorowościach. Rodzina zatem decyduje o tym, w jakiej formie dokona się późniejsze wyjście człowieka w społeczeństwo.

W sferze świadomościowo- moralnej oddziaływania socjalizacyjne rodziny polegają na ukierunkowaniu moralnym wyrażającym się w znajomości i internalizacji norm. Rodzice stanowią z tego punktu widzenia wyjątkowy, bo pierwszy i w początkowym okresie rozwoju dziecka wyłączny, model zachowań moralnych. Sam proces rozwoju osobowego dziecka przebiega w atmosferze panujących w środowisku rodzinnym norm, reguł i zasad moralnych, ogólnych w swych założeniach, ale konkretyzowanych przez oddziaływania rodziców na dziecko. Wiadomo, że więcej znaczą dla dziecka konkretne zachowania rodziców i poszczególnych członków rodziny. Rodzice uosabiają dla dzieci jedynie słuszne wzory postępowania, najwyższe wartości i pod wpływem tych wartości kształtują się ich pojęcia etyczne, a także religijne.

Funkcja socjalizacyjna- przebieg procesu socjalizacji w rodzinie zaczyna się od najwcześniejszych chwil życia jednostki. Jednostka ludzka zostaje przysposobiona do pełnienia ról społecznych związanych z płcią, ról rodzinnych i zawodowych, ról związanych z członkowstwem w określonych grupach i instytucjach, ról związanych z przynależnością do kręgów koleżeńskich i towarzyskich.

Funkcje osobowe wg. F. Adamskiego:

Funkcje osobowe, dotyczące rodziny jako grupy społecznej. Wyróżniamy trzy tego rodzaju funkcje:

Funkcje pierwszo- i drugorzędne to funkcje rodziny rozważane z punktu widzenia ich trwałości i zmienności, a przez to i znaczenie dla samej rodziny dzielimy na dwie grupy:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pytania na I kolosa z PNOMu rok 2011 2012, Materiały na studia, Polibuda, AiR Semestr I, Pnom, bonu
Pedagogika czasu wolnego formularz projektu 2011-2012, Materiały na studia, Turystyka i Rekreacja, P
wykaz zagadnien do iv kolokwium 2011 2012, materiały farmacja, Materiały 3 rok, Farmakognozja, Do ko
Pedagogika czasu wolnego formularz sprawozdania 2011-2012, Materiały na studia, Turystyka i Rekreacj
filologia polska specjalnosc wiedza o kulturze 2011 2012
Naturalne planowanie rodziny, Kolegium Nauczycielskie - materiały, Uczelnia, Biomedyka
Zakres materiału do 2 kolokwium z farmakognozji 2011-2012, materiały farmacja, Materiały 3 rok, Far
TPPL wykłady a.d. 2011-2012, materiały farmacja, Materiały 4 rok, tpl, na zaliczenie
harmonogram 2011 2012, Politechnika Rzeszowska Budownictwo, IBD, Materiały budowlane
kalendarz akademicki 2011 2012 Wydzial Politologii, Politologia UMCS - materiały, I Semestr zimowy
hjp program zajec 2011-2012, Wiedza o historycznym rozwoju języka polskiego
Zadanie z kompensacji GE 2011 2012, Elektrotechnika-materiały do szkoły, Gospodarka Sowiński
PRAWO RODZINNE I SPADKOWE 2011 2012
2012-OTZ cwiczenie 2, Materiały uczelniane, UTP Bydgoszcz, Transport, Organizacja Transportu zbiorow
122 zasady naboru 2011 2012, Uczelnia, Administracja publiczna, Jan Boć 'Administracja publiczna'
zakres materiału na zaliczenie 2011-2012, dietetyka, towaroznawstwo
Skladnikowa analiza szeregow czasowych, materiały z roku 2011-2012, Semestr II, Statystyka opisowa -
ANALIZA WSPOLZALEZNOSCI ZJAWISK czesc 1, materiały z roku 2011-2012, Semestr II, Statystyka opisowa

więcej podobnych podstron