Przykurcz Dupuytrena

Definicja

Jest to guzkowate zwłóknienie rozcięgna dłoniowego. Dochodzi do jego zgrubienia i skrócenia, co prowadzi do stopniowego przykurczu zgięciowego w stawach śródręczno-palcowych i międzypaliczkowych bliższych, zwłaszcza palca IV i V. Rzadko zmiany dotyczą palca III. Rozcięgno jest łatwo wyczuwalne na dłoni, proksymalnie w stosunku do stawu śródręczno-paliczkowego.

Występowanie

Częściej u mężczyzn niż u kobiet. Występuje jednostronnie w prawej ręce u osób praworęcznych, lewej u leworęcznych, czasem na obu rękach. Zwiększa się także ryzyko zachorowania u osób pracujących narzędziami wibrującymi przez liczne mikrourazy. Zaobserwowano również występowanie przykurczu Dupuytrena u około 16-42% pacjentów z cukrzycą, zarówno typu 1 jak i 2, głównie u mężczyzn.

Przyczyny

Przyczyny nie są do końca znane. Powstanie jest związane z uszkodzeniem włókien kolagenowych (glikacja kolagenu). Zazwyczaj z przykurczem Dupuytrena jednocześnie występują zmiany w mikrokrążeniu m.in. retinopatia, nefropatia i neuropatia cukrzycowa.

Inne przyczyny:

- genetyczne

- występowanie po przebytym zawale serca

- występowanie u chorych na cukrzycę

- drobne urazy

- padaczka

- alkoholizm

- w przebiegu marskości wątroby, rzadziej w przebiegu twardziny

- następstwo mikroangiopatii, neuropatii i uszkodzenia białek (glikacji) przez podwyższony poziom cukru we krwi .

Charakterystyczne dla przykurczu jest także dodatni objaw „modlącego się” i „test stołu”.

„Objaw modlącego się” oceniany jest po złożeniu rąk przez pacjenta powierzchniami dłoniowymi przy maksymalnie rozszerzonych palcach, tak aby powierzchnie wewnętrzne rąk zetknęły się ze sobą. Jeśli chory nie jest w stanie tego wykonać i między dłońmi powstaje widoczna szczelina, wynik testu uważa się za dodatni.

„Test stołu” polega na próbie przyciśnięcia dłoni z rozczapierzonymi palcami do płaskiej powierzchni. Jeśli dłoń nie dotyka powierzchni, wynik testu jest dodatni.

Powikłania

Nie leczony przykurczu Dupuytrena prowadzi do znacznego upośledzenia funkcji w skutek narastania przykurczu i zbliznowacenia torebek stawowych a nawet wtórnego zesztywnienia stawów śródręczno paliczkowych.

Leczenie

W początkowej fazie choroby pojawiają się guzki podskórne ale nie jest to wskazaniem do operacji. Stosuje się leczenie zachowawcze, które polega na:

- unikaniu czynników wywołujących objawy

- stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych

- unieruchomienie nadgarstka i kciuka w szynie sięgającej do stawu łokciowego

- wstrzykiwanie miejscowe lignokainy z glikokortykosteroidami

- steroidy w formie jonoforezy

- fizykoterapia:

• Ultradźwięki

• Hydrokortyzonowa jonoforeza

- masaże

Kiedy efekty leczenia zachowawczego nie są zadowalające, a przykurcz stopniowo coraz bardziej upośledza funkcję ręki konieczny jest zabieg chirurgiczny polegający na nacięciu pochewki wykonany w znieczuleniu miejscowym, rzadko w ogólnym. Zabieg chroni przed powstaniem przykurczy utrwalonych. Po operacji zakłada się opatrunek uciskowy. Po tym okresie rozpoczyna się ćwiczenia zginania palców, prostowania. Stosowane są ćwiczenia bierne oraz terapia zajęciowa.

---