Rachunek przepływów pieniężnych
1. Rachunek zysków i strat a rachunek przepływów pieniężnych.
Zgodnie z zasadą memoriałową obowiązującą w rachunkowości przychody i odpowiadające im kwoty rejestrowane są w momencie transakcji. Rachunek zysków i strat musi zawierać wszystkie przychody i koszty możliwe do przypisania danemu okresowi zgodnie z zasadą współmierności.
Uznanie za przychód lub koszt nie jest równoznaczne z rzeczywistym wpływem lub wydatkiem.
Przychody i koszty mogą być również rozliczane na podstawie otrzymanej i wydatkowanej gotówki (zgodnie z zasadą kasową).
Konsekwencja stosowania zasady kasowej i memoriałowej jest fakt, że zysk netto nie pokrywa się z ilością gotówki w danym roku obrotowym. Nie ma dowodów przemawiających zdecydowanie na korzyść jednej czy drugiej metody. W praktyce sporządza się rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych.
Metody
Spotyka się różne standardy sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Ich wspólna cecha to ujęcie przepływów pieniężnych według trzech rodzajów działalności gospodarczej:
operacyjnej
inwestycyjnej
finansowej
Wyróżniamy dwie metody liczenia przepływów pieniężnych:
bezpośrednią
pośrednia
Metoda bezpośredia.
Zgodna z zasadą kasową polega na sumowaniu wszystkich kwot wpływów i wydatków i obliczaniu różnicy między nimi na koniec roku obrachunkowego. Saldo końcowe jest saldem początkowym roku następnego.
Metoda bezpośrednia - zalety.
łatwość i czytelność informacji (podawane są dokładne kwoty wywów (od odbiorców) i wydatków (na rzecz dostawców).
możliwa weryfikacja poszczególnych kwoty pieniężnych
wskazanie rozbieżności pomiędzy wygenerowaną gotówką a zaksięgowanym zyskiem netto
możliwość planowania przyszłych przepływów pieniężnych
Metoda bezpośrednia - wady
jednostronne ujęcie przepływów pieniężnych (rejestrowane są tylko z punktu widzenia podmiotów gospodarczych z otoczen ia zewnętrznego przedsiębiorstwa
Metoda pośredia.
Nawiązuje do zysku netto, który jest korygowany tak aby saldo końcowe było identyczne jak w przypadku metody bezpośredniej. Różnice w stosunku do metody bezpośredniej wynikają z rozbieżności kwot z działalności operacyjnej. Dla działalności inwestycyjnej i finansowej kwoty te są takie same.
Metoda pośrednia - zalety.
większe znaczenie w praktyce
zawarcie w jednym dokumencie informacji o zmianach w bilansie i czynnikach kształtujących wynik finansowy
umożliwienie identyfikacji wpływów i wydatków pieniężnych z punktu widzenia przedmiotowego - rzeczowego
Metoda pośrednia - wady.
złożoność i mała czytelność dla osób "niewtajemniczonych"
Standardy - wzory rachunku przepływów pieniężnych.
suma wyniku finansowego i amortyzacji (stosowany do badania opłacalności projektów inwestycyjnych; uproszczone podejście ze względu na charakter prognostyczny i długie okresy czasu)
suma wyniku finansowego, przyrostu rezerw z zysku oraz inych kosztów niepieniężnych (nie będących wydatkami) nie jest jesszcze kompletne ponieważ nie uwzględnia korekt dotyczących przychodów niepieniężnych
pełna formuła zawiera
wynik finansowy
zmianę stanu środków pieniężnych w roku obrotowym (przepływy finansowe z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej)
środki pieniężne na początek roku obrotowego
Uproszczony schemat rachunku przepływów pieniężnych
L.p. |
Przepływy środków pieniężnych |
Źródła informacji |
Znak dodatni |
Znak ujemny |
1. |
Zysk/strata netto |
B lub R |
zysk |
strata |
2. |
Amortyzacja |
R lub U |
tak |
nie |
3. |
Zmiana stanu zaopasów |
B lub R |
spadek |
wzrost |
4. |
Zmiana stanu należności i roszczeń |
B lub R |
spadek |
wzrost |
5. |
Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych |
B lub R |
wzrost |
spadek |
6. |
Zmiana stanu rozliczeń |
B lub R |
czynne - spadek (bierne - wzrost) |
czynne - wzrost (bierne - spadek) |
7. |
Wydatki inwestycyjne |
U |
nie |
tak |
8. |
Dywidendy i wypłaty z zysku |
U |
nie |
tak |
9. |
Kredyty bankowe i pożyczki |
U |
zaciągnięcie |
spłata |
10. |
Wpływy z em isji akcji, obligacji i udziałów |
U |
tak |
nie |
11. |
Przepływy pieniężne netto ogółem (suma od wiersza 1 do 10) |
|
|
|
12. |
Środki pieniężne na początek roku obrotowego |
|
|
|
13. |
Środki pieniężne na koniec roku obrotowego (poz. 11 + poz.12) |
|
|
|