niestabilność chromosomowa- zwiększona częstość złamań i innych uszkodzeń chromosomów w komórkach somatycznych badanej grupy w porównaniu do grupy kontrolnej
Xeroderma pigmentosum, ataxiatelangiectasia, Anemia Fanconiego
niedobory syntezy naprawczej DNA
korelacja pomiędzy wysoką spontaniczną łamliwością chromosomów a częstością występowania nowotworów
„ukryta” niestabilność chromosomowa - u osób z nowotworami- widoczna po dodaniu związku indukującego uszkodzenia
Test bleomycynowy - ocena niestabilności chromosomowej
BLM - powoduje pęknięcia DNA
b/c - breaks per cell: <0,8 - stabilność chromosomowa; 0,8-1,0 - niestabilność chromosomowa; >1,0 podwyższona niestabilność chromosomowa
hodowla 72h, w 68h dodać BLM w ilości 30miliu/ml hodowli
Anemia Fanconiego
niedokrwistość hipoplastyczna postępująca miedzy 5 a 10 r.ż.
wady wrodzone (szczególnie nieprawidłowości kości promieniowych)
niski wzrost
nadwrażliwość DNA na związki chemiczne tworzące wiązania krzyżowe z DNA - Mitomycyna C
wzmożona łamliwość chromosomów in vitro pod wpływem DEB
zwiększenie ryzyka wystąpienia ostrej białaczki limfoblastycznej (5-10%), raka wątroby i raków płaskonabłonkowych
średnia długość życia 16 lat
dziedziczenie autosomalne recesywne z genetyczną heterogennością (co najmniej 7 grup genów)
Dawka DEB (diepoksybutan)- 0,1 ug/ml
Dodany po 24 godzinach hodowli na 48 godzin
Kryterium |
Anemia Fanconiego |
liczonych komórek |
100 |
% uszkodzonych komórek |
>80% |
liczba złamań na komórkę |
>5,6 |
liczba aberracji na uszkodzoną komórkę |
więcej niż jedna komórka ma więcej niż 10 złamań |
% figur radialnych |
30-100% |
Zespół Bloom'a
15q26.1 - gen BLM - DNA-zależna ATPaza - replikacja i naprawa
mała masa urodzeniowa, niski wzrost
wrażliwy na światło rumień twarzy
10x wzrost SCE, tworzenie czteroramiennych konfiguracji przez pary chromosomów homologicznych, które ulegają somatycznej rekombinacji - norma ≤ 10
zwiększenie ryzyka wystąpienia nowotworu (ok.. 20%)
dziedziczenie autosomalne recesywne
Żydzi Aszkenazyjscy