1. Zmiany w organizmie kobiety w okresie ciąży.
Podczas ciąży organizm i psychika kobiety podlegają istotnym przemianom. To, czy ciąża jest traktowana jako radosne wydarzenie czy też jako stan wyczerpujący i dokuczliwy, zależy w dużej mierze od osobistej sytuacji i przebiegu ciąży. Z jednej strony dużą rolę odgrywa psychiczne nastawienie do ciąży, z drugiej zaś strony - ważne jest przestawienie organizmu, związane z ciążą. Większe lub mniejsze dolegliwości w przebiegu ciąży wpływają ujemnie na związane z nią przeżycia.
Zmiany sercowo-naczyniowe
Rzut serca wzrasta w dziesiątym tygodniu ciąży do 1-1,5 l/min.
Akcja serca przyspiesza mniej więcej o 20 uderzeń.
Ciśnienioe skurczowe i rozkurczowe krwi jest niższe w pierwszym i drugim trymestrze, a normalny poziom osiąga w okresie rozwiązania. Gdy chora leży na plecach, wówczas w wyniku ucisku żyły czczej dolnej przez macicę i obniżenie powrotu do prawego serca może się pojawić znaczna hipotensja.
W zapisie elektrokardiograficznym może być widoczne odchylenie osi elektrycznej serca w lewo z odwróceniem załamka T w odprowadzeniu III i aVF.
Zmiany hematologiczne
Anemia (niedokrwistość)
Przyczyną anemii u kobiety ciężarnej jest niedobór żelaza niezbędnego do tworzenia krwi. Ponieważ rosnące dziecko potrzebuje żelaza, należy go szczególnie dużo dostarczyć kobiecie ciężarnej. Objawami anemii z niedoboru żelaza są bladość, zmęczenie i zawroty głowy. Z reguły lekarz zaleca badanie krwi.
Liczba krwinek białych we krwi obwodowej jest podwyższona.
W przebiegu ciąży obserwowany jest stan zwiększonej krzepliwości, związany ze wzrostem ilości czynników krzepnięcia i zastojem żylnym.
Nudności i wymioty
Dużym problemem, zwłaszcza na początku ciąży, są poranne wymioty. Przypuszcza się, że nudności są spowodowane przez przestawienie się organizmu na zmienioną gospodarkę hormonalną. Wymioty w ciąży są zwykle nieprzyjemne, ale w większości przypadków nie niebezpieczne. Jeżeli jednak kobieta ciężarna nie może spożywać posiłków i traci na wadze, powinna skonsultować się z lekarzem. Z reguły nudności znikają same, najpóźniej do ukończenia czwartego miesiąca ciąży.
Zmiany emocjonalne
Nastroje związane z ciążą mogą być dwojakiego rodzaju. Niektóre przyszłe matki mają dobry nastrój, inne są pełne obaw, a nawet smutku. Zmiany nastroju w przebiegu ciąży występują prawdopodobnie, dlatego, że organizm kobiety musi się przestawić na inną gospodarkę hormonalną. U niektórych kobiet zmiany nastroju po upływie pierwszych czterech miesięcy ciąży tracą na intensywności.
Spuchnięte stopy i ręce
Organizm kobiety w ciąży zawiera więcej wody niż zazwyczaj. Może ona gromadzić się w tkankach, w wyniku, czego puchną stopy i ręce. Jest to częsty problem, przede wszystkim w ostatnich trzech miesiącach ciąży. W większości przypadków opuchnięcia te są nieszkodliwe. Mogą jednak także być zapowiedzią niebezpiecznego zatrucia ciążowego. Dlatego przy nagłym pojawieniu się silnego opuchnięcia twarzy i palców należy poradzić się lekarza.
Bóle pleców
Przyrost masy ciała rozwijającego się dziecka prowadzi u kobiety ciężarnej do zmiany postawy oraz obciążenia kręgosłupa. Do powstania bólu pleców przyczynia się także naturalne rozluźnienie mięśni i więzadeł w ostatnich trzech miesiącach ciąży.
Wzdęcia i zaparcia
Wypróżnienia u kobiet w ciąży mogą być czasami trudniejsze niż zwykle, ze względu na zmiany hormonalne oraz wskutek ucisku dziecka na jelita, łatwiej też dochodzi do wzdęć i zaparć.
Żylaki
Żylaki często pojawiają się w przebiegu ciąży, ponieważ ciało kobiety ciężarnej wytwarza większe ilości krwi, zaś naczynia krwionośne na skutek oddziaływania hormonów ciążowych rozszerzają się. Jednocześnie ucisk ciała rosnącego dziecka utrudnia powrót krwi z nóg do serca kobiety ciężarnej. Nie wszystkie kobiety w przebiegu ciąży są podatne na występowanie żylaków. Bardziej narażone są kobiety z dziedzicznymi skłonnościami do chorób żył oraz te, które wcześniej już rodziły. Jedną z postaci żylaków są żylaki odbytu (hemoroidy), które często pojawiają się w ciąży.
Rozstępy skórne
Rozstępy skórne spowodowane ciążą to podłużne zmiany skórne powstające przede wszystkim na brzuchu, piersiach, biodrach i udach. Rozstępy skórne są zabarwione na różowo, czerwono lub liliowo, po pewnym czasie stają się białe lub w kolorze masy perłowej. Uważa się, że powstanie rozstępów skóry powodują pewne hormony, które są wytwarzane w większej ilości podczas ciąży.
2. Postępowanie z ciężarną po urazie.
Leczenie kobiet w ciąży, które doznały urazu, składa się z tych samych elementów, co leczenie nieciężarnych, z uwzględnieniem kilku istotnych różnic związanych ze zmianami anatomicznymi i fizjologicznymi zachodzącymi podczas ciąży. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na stan płodu jest stan matki; prowadzone, więc w sposób optymalny leczenie matki przyczynia się do najlepszego leczenia płodu.
1. Resuscytacje prowadzi się z myślą o matce, a nie o płodzie, zapewnia to przeżycie kobiecie a tym samym dziecku.
2. W II i III trymestrze ciąży ciężarną transportuje się w pozycji leżącej na lewym boku lub, (gdy kręgosłup wymaga unieruchomienia) na desce pochylonej o 15 stopni, osłuchując tony serca,
3. Tlenoterapia- jest korzystna dla płodu.
4. Intubacja jest wskazana przy upośledzeniu czynności oddechowej i słabym utlenowaniu.
5. Terapia płynowa- ze względu na to, że u ciężarnej zwiększa się objętość krwi krążącej, ożywienie płynami należy prowadzić, podając większą ich ilość.
6. U pacjentek w ciężkim stanie należy opróżnić żołądek sondą nosowo - żołądkową.
7.Cewnikowanie pęcherza moczowego - kontrola diurezy.
8. Szczepienia anatoksyną tężcową - profilaktyka tężca.
9. Zebranie danych dotyczących mechanizmu urazu, parametrów życiowych i stanu ogólnego ciężarnej.
10. Wywiad prenatalny - chorą należy wypytać o schorzenia w okresie przed ciążą, problemy w czasie ciąży (np. stan przedrzucawkowy), obecność bólu brzucha lub skurczów, pęknięcia błon, obecność ruchów płodu i krwawienia z pochwy.
11. Kontrola dobrostanu płodu - KTG, USG.
12.Rutynowe badania laboratoryjne: morfologia., układ krzepnięcia, grupa krwi + Rh, biochemia.
1