Pochodzenie dziecka
Celem ustalenia pochodzenia dziecka jest wskazanie osób, które są jego rodzicami ( krewnymi wstępnymi w linii prostej pierwszego stopnia); człowiek może pochodzić tylko od jednej kobiety i jednego mężczyzny.
Ustalenie ojcostwa:
Domniemanie dotyczące dzieci zrodzonych w małżeństwie - powództwo o zaprzeczenie ojcostwa,
Uznanie ojcostwa ( gdy jest dziecko poza małżeńskie) - powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa
Wytoczenie powództwa o ustalenie ojcostwa i wydanie orzeczenia przez sąd.
Domniemania prawna eliminują koniecznośc przeprowadzania postępowania dowodowego, gdyż nie trzeba udowadniać faktu objętego wnioskiem domniemania jeśli spełniona jest przesłanka domniemania.
Różnica między uznaniem ojcostwa a przysposobieniem dziecka:
Uznanie - jest to dostosowanie sytuacji prawnej do sytuacji faktycznej jaką jest biologiczna więź łącząca dziecko z mężczyzną. Przysposobienie - służy do ustanowienia relacji relacji prawnej ( takiej jak łączy dziecko z rodzicem ) w stosunku do osób, które nie są ze sobą biologicznie krewnymi w linii prostej pierwszego stopnia.
Skutki uznania:
brzmienie nazwiska dziecka
przyznanie uznającemu z mocy prawa władzy rodzicielskiej
powstanie pomiędzy ojcem i dzieckiem prawa dziedziczenia
powstanie wzajemnych obowiązków alimentacyjnych
Kazus 1
17 maja 1992 roku Agata urodziła malutką Kasię. Nie założono jej, po narodzinach, bransoletki z danymi osobowymi gdyż szpital czekał na dostawę nowych bransoletek. W jakiś czas po porodzie, położna oznaczyła co do tożsamości wszystkie noworodki urodzone tego dnia. Szczęśliwa mama i tata, w kilka dnia po wyjściu ze szpitala, podpisali w Urzędzie Stanu Cywilnego akt urodzenia Kasi. Jakież było zdziwienie całej rodziny, gdy na przestrzeni lat Kasia rosła i nie można było przypisać jej podobieństwa do żadnego z członków rodziny. Ponad to posiadała na nadgarstku prawej ręki charakterystyczne znamię, którego istnienia mama Kasi ze szpitala nie pamięta. W kwietniu 2010 roku szpital, w którym urodziła się Kasia przyznał, że właśnie w dniu jej narodzin doszło do licznych pomyłek co do tożsamości noworodków ze względu na opóźnienia w dostawie bransoletek. Wszystkie kobiety, rodzące tego dnia w szpitalu, spotkały się i okazało się ,że jedna z nich ( Ula ) urodziła dziewczynkę z charakterystycznym znamieniem na nadgarstku, natomiast dziecko, które zabrała ze szpitala takiego znamienia nie posiadało. Zrobiono szereg badań Kasi i p. Uli, które potwierdziły, że w istocie to p. Ula jest matką Kasi. Do 1 stycznia 2010 roku p. Ula była ubezwłasnowolniona całkowicie, w w/w dniu sąd prawomocnie cofnął ubezwłasnowolnienie. 20 maja 2010 roku p. Ula wytoczyła powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa p. Katarzyny. Następnie wniosła powództwo o ustalenie jej macierzyństwa.
Czy Ula była uprawniona do wniesienia skutecznego powództwa o zaprzeczenie macierzyństwa?
Czy Ula była uprawniona do wniesienia powództwa o ustalenie macierzyństwa?
Jeżeli nie, to co można w tej sytuacji zrobić aby Ula została wpisana do aktu urodzenia dziecka w charakterze matki Kasi?
Kazus 2
Anna ( za zgodą sądu) zawarła związek małżeński z Krzysztofem w lutym 2004 roku. W marcu 2005 roku, będąc cały czas małżonką Krzysztofa, urodziła małego Łukasza. Okazało się jednak, że Anna od dłuższego czasu utrzymywała intymne kontakty z niejakim Maksymilianem. On też uznał ojcostwo małego Łukasza. Maksymilian ( lat 16) uznał się ojcem małego Łukasza w obecności kierownika USC oraz 17letniej Anny ( matka Łukasza). Po pewnym czasie od tego faktu dowiedział się od kolegi ,że jego uznanie ojcostwa nie będzie powodowało skutków prawnych, gdyż ani on ani Anna nie są pełnoletni i nie mogą w tym przypadku składać żadnych oświadczeń przed kierownikiem USC.
Czy kolega Maksymiliana miał rację?
Jakie skutki w tej sytuacji zachodzą w zakresie domniemania ojcostwa męża matki?
Kazus 3
Marzena i Andrzej byli małżeństwem do 14 marca 2001 roku, kiedy to sąd rozwiązał ich małżeństwo przez rozwód. W dniu 19 kwietnia 2001 r. Marzena zawarła związek małżeński z Piotrem. W dniu 17 maja 2001 roku urodziła ona syna Dawida. Marzena i Piotr uważają ,że jego ojcem jest Andrzej. Tymczasem ten jest przekonany, że ojcem jest Piotr.
Wskaż ,który z mężczyzn jest w świetle prawa ojcem dziecka?
Kazus 4
Paulina i Michał od 3 lat są małżeństwem i żyją w zgodzie. W trakcie jego trwania, na świat przyszło dziecko-Kubuś. Gdy Kubuś miał roczek Michał doszedł do wniosku, że nie jest ojcem dziecka. Wytoczył powództwo o zaprzeczenie ojcostwa.
Czy mógł to zrobić?
Kazus 5
Damian urodził w dniu 18 lutego 1985 roku. Samotnie wychowywała go matka, zaś swojego ojca nie znał. Wielokrotnie prosił matkę, aby zażądała sądowego ustalenia ojcostwa mężczyzny, który w jej przekonaniu jest jego ojcem. Matka jednak zwlekała z decyzją, aż w marcu 2004 roku zdecydowała się spełnić prośbę syna. Czy może ona wystąpić z takim żądaniem do sądu?