TEMAT: RECENZJA FILMU „KATYŃ” ANDRZEJA WAJDY.
Tematem filmu pod tytułem „Katyń” Andrzeja Wajdy jest zbrodnia katyńska. Reżyser zaprosił do współpracy m.in. Danutę Stenkę oraz Maję Ostaszewską, które bez wątpienia doskonale poradziły sobie ze swoimi rolami. Scenariusz napisali na podstawie książki Andrzeja Mularczyka "Post mortem", Andrzej Wajda i Przemysław Nowakowski. Muzykę do filmu opracował Krzysztof Penderecki. „Katyń” jako pierwszy z dotąd nakręconych filmów ukazuje problemy mordu dokonanego na polskich oficerach i generałach.
Swoje dzieło reżyser zadedykował swoim rodzicom. Treść filmu jest mu szczególnie bliska, ponieważ jego ojciec został rozstrzelany przez Rosjan w 1940 roku. Wajda przez całe swoje życie szykował się do stworzenia ekranizacji na ten temat. Niewątpliwie było to dla niego niezwykle bolesne.
Problemy „Katynia” ściśle dotykają sfery emocjonalnej bohaterów, jak i ich życia w tak trudnym dla nich czasie. Jako pierwszy, trzeba wymienić, jak sądzę najważniejszy dylemat ówczesnych żołnierzy tj. rozdarcie pomiędzy wyborem rodziny a wojska. Polscy oficerowie, którzy mieli rodziny nie zawsze wiedzieli, co wybrać- bliskich czy ojczyznę. Większość mężczyzn stawiało ponad wszystko honor i nie przekonywały ich nawet błagania żon, którym także składali przysięgę. Andrzej Wajda bardzo dokładnie stara się to przedstawić już w pierwszych scenach swojego filmu.
Drugim poważnym problemem tamtych czasów był brak pewności ludzi, co do własnego życia. Nikt nie wiedział czy przeżyje do rana. Kobiety nie miały pojęcia, co działo się z ich mężami w niewoli.
Matki traciły synów, dzieci ojców, a żony mężów. Reżyser udowadnia, że wojska rosyjskie i niemieckie, aby zataić prawdę o Zbrodni Katyńskiej, wymuszały na polskich wdowach oraz kobietach bliskich zamordowanym wojskowym, podpisywanie sfałszowanych zeznań, oświadczeń, które ukazywałyby winę zainteresowanych. Wiele kobiet nie zgadzało się na tego typu rozwiązania. Były wtedy torturowane, grożono im. Myślę, że dobrze robiły odmawiając podpisów, ponieważ takie rozwiązanie problemu zaborców, tylko spotęgowałoby ich ból.
Według mnie film zmusza do myślenia i powoduje u młodych ludzi ciekawość. Dzięki takim filmom młodzież szuka dostępu do informacji. Reżyser doskonale pokazuje problemy tamtych lat. Sceny są wzruszające. Bardzo podobało mi się stwierdzenie jednego z bohaterów w niewoli: „I tak zostaną po nas tylko guziki”. Uważam, że sam jeszcze nie zdawał sobie sprawy z tego, że tak szybko stanie się to prawdą.
Duże wrażenie wywarła na mnie ostatnia scena, która ukazuje mordowanie generałów, oficerów i polskiej inteligencji. W bardzo brutalny sposób podkreśla bezwzględność sowietów.
Fabuła filmu, choć smutna, bardzo wiele tłumaczy współczesnym ludziom. Pomimo tego, że nie łatwo mi jest się utożsamić z bohaterkami, naprawdę je podziwiam. Były silne i odważne. Bez mrugnięcia okiem potrafiły odmówić prześladowcom.
Charakter filmu podkreślają świetne zdjęcia zrobione przez Pawła Eldmana. Muzyka nadaje nastrój. Wszystko łączy się w nierozerwalną całość. Uważam, że film spełnia swoją rolę. Pozwala zrozumieć wiele kwestii, które powodują spory odkąd miała miejsce zbrodnia katyńska. Film warty jest obejrzenia.