Dowody z oględzin
Jest to bezpośredni kontakt z określoną rzeczą lub zjawiskiem, w celu wyrobienia sobie przekonania o istotnym stanie rzeczy.
Dowód z opinii biegłego- ani sędzia ani urzędnik nie muszą się znać na wszystkim, dlatego muszą powoływać biegłych, którzy wyjaśnią istotę sprawy, np.: tylko lekarz potrafi nas przekonać o stanie zdrowia danej osoby; tylko biegły w zakresie budownictwa potrafi określić czy budynek spełni określone wymagania techniczne. Przed biegłym stawia się pytanie, problem, jaki sprawy mają się o takim a nie innym zakresie. Biegły ma obowiązek według swoich najlepszych wiadomości określić istotę stanu rzeczy. Biegły sporządza opinię znaną również ekspertyzie. Jeżeli opinia zdaniem urzędnika albo sądu budzi wątpliwości to w takim wypadku powołuje się innego biegłego, który udziela według swojego zdania i najlepszej wiedzy konkretnej odpowiedzi. Jeśli opinie biegłych różnią się od siebie to w takim wypadku organ rozstrzygający może dokonać konfrontacji może również przesłuchać biegłych tak jak świadków
Bardzo ważnymi dowodami są dowody z dokumentów
Dokument jest to pismo, które potwierdza określony stan rzeczy.
Dokumenty dzielimy na:
Publiczne- to takie, które pochodzą od organu administracji publicznej tzn. państwowej i samorządowej
Dokument publiczny korzysta z zasady domniemania prawdziwości tzn. przyjmuje się, że fakty podane przez organ państwowy lub samorządowy są zgodne z prawdą a każdy, kto twierdzi inaczej musi to udowodnić.
Prywatne- korzysta ze swobodnej oceny dowodów tzn. można swobodnie ocenić jego wiarygodność
Eksperyment albo wizja lokalna
Istotą eksperymentu jest to czy w danej sytuacji możliwe jest zaistnienie określonych rzeczy lub zjawiska np.: czy w danych warunkach możliwe jest popełnienie morderstwa.
Dowody rzeczowe są to np.: odciski palców, dowody z charakteru pisma a także z barwy głosu.
Kod DNA-jest to bardzo ważny dowód, a mianowicie, każdy człowiek w swoich wydzielinach i w każdej tkance swojego ciała posiada indywidualny kod DNA, który pozwala zidentyfikować osobę nawet z fragmentu ciała; w ten sposób zidentyfikowano ofiary wieżowca z 11 września 2001 w Nowym Jorku
Jeżeli już dzięki dowodom ustalimy stan faktyczny i wiemy, jaka jest prawda to w takiej sytuacji możemy ten stan faktyczny podciągnąć pod ogólną abstrakcyjną normę prawną i wyciągnąć konsekwencje w postaci wyroku sądowego np.: skazać, uniewinnić, umorzyć postępowanie, przyznać paszport lub go odnowić.
Przestrzeganie prawa- jest to taka sytuacja, w której podciągamy się sami podporządkowujemy się lub nie określonej normie prawnej, np.: mówimy, że przestrzeganie przepisów o ruchu drogowym tzn. że jako uczestnicy ruchu podporządkujemy się bezpośrednio przepisom ruchu drogowego, nie trzeba w tym wypadku stosować przepisów prawnych.
Wykładnia prawa- to interpretacja prawa, która polega na tym, że próbuje się ustalić sens danej normy prawnej. Prawo w interpretacji budzi niekiedy poważne wątpliwości, trzeba je wyjaśnić i do tego służy problematyka wykładni prawa.
Problematykę wykładni prawa dzielimy:
na to, kto dokonuje wykładni-, jaki podmiot dokonuje wykładni
jakimi metodami się posługuje?
do jakich prowadzi wyników
Z punktu widzenia podmiotów wykładni prawa wykładnię prawa dzielimy na:
wykładnię autentyczną- jest to ta wykładnia, którą ustala ten podmiot, który ustanowił dany przepis prawa, np.: sejm, senat albo Rada Ministrów.
Legalną- w niemal każdym państwie powołuje się oficjalny organ państwa, który dokonuje wykładni. Organem tym w Polsce jest Trybunał Konstytucyjny, który dokonuje oficjalnej wykładni prawa, np.: stwierdza czy dana ustawa jest zgodna z konstytucją albo inny akt prawny czy jest zgodny z ustawą.
Praktyczna- istota wyk. prak. jest to wykładnia dokonana przez sąd lub organ adm.- w procesie stosowania prawa, kiedy sąd lub organ adm. Zanim wyda sąd rozstrzygnięcia muszą sobie odpowiedzieć, jakie to prawo jest w rzeczywistości, jak należy go stosować.
Doktrynalna lub naukowa- polega na tym, że mamy do czynienia z poglądami na temat prawny poszczególnych przedstawicieli nauki prawa albo poszczególnych publicystów. Jest to wykładania nieobowiązująca, choć w praktyce bardzo cenna.
Metody dokonywania wykładni
Metoda jest to utrwalony sposób postępowania w danej konkretnej sytuacji. Jeśli chodzi o metody wykładni prawa, czyli sposoby wykładni prawa rozróżniamy następujące:
Językowa- jest to próba odtworzenia jak brzmią w sensie językowym dane przepisy prawne. Nauka o języku posługuje się takimi pojęciami jak: semantyka, semistyka. Semantyka określa, że dane słowo coś znaczy i coś oznacza np.: znaczenie słowa słuchacz policealnego studium zawodowego oznacza osobę, która uczęszcza do szkoły policealnej a swoim znaczeniem pojęciowym obejmuje wszystkich słuchaczy i każdego z nich
Logiczna- przepis prawa zgodnie z naczelną zasadą prawną musi być logiczny. Przyjmuje się z zasady racjonalnego ustawodawstwa- gdyby przepis nie był logiczny to w takim wypadku by nie obowiązywał. Zgodnie z zasadą wykładni logicznej opracowano następujące zasady rozumowania prawniczego:
ARGUMENTUM A MAIDRI ADMINUS, kto ma prawo do większego tym bardziej ma prawo do mniejszego, np.:, jeżeli jako właściciel możemy wyrzucić albo zniszczyć nasz długopis, jest rzeczą oczywistą, że możemy zrobić- możemy ten długopis pożyczyć innym osobom. Jeżeli mamy prawo, będąc osoba bliską pocałować kobietę w usta to tym bardziej możemy ucałować jej dłoń.
ARGUMENTUM A MINORI, ADMAIUS, jeżeli nie możemy zrobić mniej to tym bardziej nie możemy zrobić więcej, np.: jeśli nie możemy posłużyć się cudzym długopisem to tym bardziej nie możemy go sobie przywłaszczyć lub, jeżeli nie możemy bliskiej kobiety pocałować w rękę to rzeczą oczywistą i logiczną jest, że nie możemy pocałować w usta.
ARGUMENTUM A CONTRARIO- argument z przeciwieństwa np.:, jeśli dana osoba jest kobietą to nie może być jednocześnie mężczyzną, jeśli ktoś jest obecny na zajęciach w określonym miejscu i czasie to jednocześnie nie może być obecny w innym miejscu w tym aspekcie trzeba przytoczyć maksymę ter cis non da tur - trzeciego wyjścia nie ma. Jest to rozumowanie bardzo precyzyjne na zasadzie albo, albo- albo ktoś jest winny albo niewinny; albo ktoś jest cnotliwy albo nie jest.
ARGUMENTUM AD ABSURDAM- logiczny argument absurdalności. Jeżeli jakiś wnioskowany prowadzi do absurdalnego wniosku, to w takim wypadku musimy to wnioskowanie odrzucić
WYKŁADNIA SYSTEMOWA- metoda wykładni systemowej polega na tym, że dany przepis prawa trzeba rozpatrzyć w całym systemie. Nie można być specjalistą od jednej ustawy.
HISTORYCZNA METODA WYKŁADNI- polega na tym, że jest to próba odtworzenia czy w danej sytuacji możliwe jest zajście określonej rzeczy lub zjawiska w aspekcie historycznym- dyskusje prasowe- po to, aby odpowiedzieć sobie na pytanie:, jaki jest sens danej normy prawnej.
WYNIKI WYKŁADNI
Wykładnia prawa przy użyciu różnych metod może doprowadzić do ustalenia różnych wyników. Do wykładni stwierdzającej, która polega na tym, że z porównania wykładni językowej z pozostałymi metodami wykładni dochodzi się do takich a nie innych wniosków, tzn. przyjmuje się, że językowe brzmienie jest istota tego przepisu i ten przepis należy stosować w takiej a nie innej postaci.
Wykładnia rozstrzygająca, która ma szersze zastosowanie, jej istota polega na tym, że z porównań wykładni językowej z pozostałymi metodami wykładni przepis ma szersze zastosowanie niż brzmienie językowe.
Wykładnia zwężająca- jest to rozumowanie odwrotne od rozumowania powyższego. Jeżeli z porównań z wykładni językowej dojdziemy do przekonania, że przepis ma węższe zastosowanie jest to wykładnia zwężająca.
PRAWO CYWILNE-ma najszersze zastosowanie, ponieważ jest to prawo majątkowe i osobowe, które dotyczy wszystkich ludzi i normalnego codziennego powszechnego życia. Można przez całe życie nie spotkać się z prawem karnym jako sprawca przestępstwa albo ofiara, natomiast nie sposób nie spotkać się z prawem cywilnym. Codziennie kupujemy i sprzedajemy. Jako osoby fizyczne mamy określone prawa i obowiązki. W wypadku śmierci następuje dziedziczenie. Jesteśmy właścicielami tej lub innej rzeczy.
Podstawą polskiego Prawa Cywilnego jest Kodeks Cywilny- ustawa z 1964 roku- a także Kodeks Spółek Handlowych z 2000 roku, prawo wekslowe i czekowe z 1936 roku.
Kodeks Cywilny składa się z następujących ksiąg:
Księga I pierwsza- prawo osobowe
Księga II Druga- prawo rzeczowe
Księga III Trzecia- prawo zobowiązania
Księga IV Czwarta- prawo spadkowe
Prawo Osobowe- jest to prawo, które reguluje status prawny konkretnej osoby fizycznej. Każdy człowiek od chwili urodzenia aż do śmierci ma określony status prawny a mianowicie zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Również płód w łonie matki od czasów starorzymskich ma określone prawa, tzn., jeśli dziecko zostało poczęte przed otwarciem spadku a po otwarciu spadku urodziło się życie to w takim wypadku dziecko nabywa prawa do spadku. Z prawego punktu widzenia bez znaczenia jest fakt jak długo to dziecko żyło.
Każdy człowiek jako osoba fizyczna ma dwie kategorie prawne: zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej. Zdolność prawną ma każdy człowiek. Zdolność prawna jest to zdolność do tego, aby być podmiotem praw i obowiązków. Zdolność do czynności prawnych jest to zdolność do tego, aby poprzez własne ciała nabywać prawa i zaciągać zobowiązania.