21.12.2010

Wykład 11

Temat: Umowy o pracę.

1. 5 stosunków prawnych, charakteryzujących się nawiązaniem stosunku pracy:

• umowa o pracę

• mianowanie

• powołanie

• wybór

• spółdzielcza umowa o pracę

2 inne umowy - uregulowane kodeksem cywilnym:

• umowa o dzieło

• umowa zlecenie

• Mianowanie - najbardziej stabilny stosunek pracy:

• Stosunek uregulowany pragmatykami służbowymi

• Prokurator, nauczyciele akademiccy, sędziowie

• Nie ma możliwości zwolnienia pracownika, chyba, że nie wykona ważnych obowiązków

• Np. sędzia nie idzie na emeryturę, ale odchodzi w stan spoczynku i dostaje 80% wynagrodzenia (80% z 30 000)

• Powołanie - stosunek prawny najmniej stabilny,

• Nie ma terminów wypowiedzenia, ale można odwołać od razu

• Uregulowane przepisami kodeksu pracy

• Dotyczy to wszystkich powoływanych pracowników

• Np. prezes spółki linie lotnicze LOT, prezes PKP

• Spółdzielcza umowa o pracę:

• Wynika z prawa spółdzielczego

• Bardzo rzadko używana

• Wybór:

• Poseł, radny, wojewoda

• Pracownik pracuje przez swoją kadencję

• Pracodawca wypłaca mu wynagrodzenie

• Umowa o pracę:

• Stosunek musi być odpłatny

• Wynagrodzenie minimalne, maksimum niedookreślone (Np. prezes banku BRE dostaje 350 000 zł miesięcznie - to jest najwyższe w Polsce wynagrodzenie)

• Stosunek podległości - mam osobę, która będzie wydawała mi polecenia

• Jeśli polecenie służbowe jest niezgodne z prawem to mamy obowiązek i prawo odmówić jego wykonania.

• Osobiste świadczenie pracy

• Dni urlopu na żądanie - 4 rocznie

• Jeśli spełnione jest tych 5 warunków to zgodnie z przepisami prawa mamy do czynienia ze stosunkiem pracy

• Pracodawca - osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości pranej.

• Pracownik - osoba fizyczna, tylko i wyłącznie.

• Dane, których można żądać od pracownika:

• Dane niezbędne do świadczenia pracy: imię, nazwisko, kwalifikacje, o rodzinie i o karalności - tylko, gdy jest to potrzebne do świadczenia umowy o pracę.

• Zaświadczenie o niekaralności - tylko w zawodach związanych z obowiązkiem posiadania takiego zaświadczenia.

• Elementy umowy o pracę:

• Osoby kto z kim

• Rodzaj wykonywanej pracy

• Wymagania, aby umowa była prawidłowa:

• Średnie wynagrodzenie, które przysługuje na danym stanowisku, (jeśli nie ma wysokości wynagrodzenia w umowie)

• Jeśli nie ma terminu, to domniemywa się, że umowa jest zawarta na czas nieokreślony i obowiązuje od dnia następnego po dniu zawarcia umowy

• Jeśli nie pisze gdzie, to świadczy się w miejscu, gdzie jest siedziba pracodawcy

• Rodzaje umów:

• Umowa na czas nieokreślony

• Umowa na czas określony

• Umowa na zastępstwo

• Umowa na czas wykonywania określonej pracy

• Umowa na okres próbny

• Umowa na okres próbny:

• Maksimum 3 miesiące

• Okres wypowiedzenia od 3 do 14 dni

• Umowa na czas określony:

• Nie ma maksymalnego terminu, ale umowy zgodnie z ustawą o kryzysie powinny być zawierane na okres do 2 lat

• Jeśli umowa zawarta jest na okres dłuższy niż 6 miesięcy, to ma prawo być wypowiedziana z terminem 2 tygodniowym bez podawania przyczyny

• Brak konsultacji związkowej

• Zgodnie z przepisami prawa unijnego i dyrektywą z 1985 roku trzecia umowa (czwarta licząc umowę na okres próbny) na czas określony przekształca się na umowę na czas nieokreślony.

• Umowa na czas nieokreślony:

• Okres wypowiedzenia - do 3 miesięcy

• Trzeba podać powód

• Jeśli poda się za przyczynę likwidację etatu:

• Trzeba wypłacić pracownikowi odprawę

• Jeśli będzie się przywracało owe miejsce pracy do roku, to trzeba przywrócić zwolnionego pracownika.

• Trzeba przeprowadzić konsultację związkową

• Jeśli pracownik przychodzi w stanie nie trzeźwym i nie chce się poddać badaniu alkomatem:

• Nie poddanie się badaniu - domniemanie, że jest się po spożyciu alkoholu

• Klasyczna przyczyna rozwiązania stosunku pracy

• Branie urlopu na żądanie - wynika z regulaminu:

• Jeśli pracodawca wie, że potrzebuje pracowników, może odmówić (w przyczynach uzasadnionych swoimi potrzebami)

• Postanowienia korzystne dla pracownika korzystne w momencie zawierania umowy.

• Umowa na zastępstwo:

• Jeśli kogoś nie ma to na czas trwania tej nieobecności zawiera się umowę na zastępstwo

• Np. w pracach interwencyjnych

• Krótki termin wypowiedzenia - 3 dni

• Umowa na czas wykonywania określonej pracy:

• Przed wojną był kodeks zobowiązań

• „Umowa na wykopki”

• Nie jest to umowa na czas określony, bo nie da się dokładnie określić daty zakończenia

• Stan permanentnej niepewności

• Jest to umowa, której się nie da wypowiedzieć

• Można wypowiedzieć umowę bez wypowiedzenia

• Do każdej umowy o prace może być dołączona umowa o zakazie konkurencji:

• Pracodawca może napisać każdy zakaz konkurencji - w trakcie świadczenia pracy

• Po zakończeniu pracy - na czas nieokreślony (nawet do końca życia), ale trzeba to kupić za 25% wynagrodzenia

• Jeśli jest zakaz konkurencji a nie ma tam kwoty, wtedy tego zakazu nie ma

• Brak podpisania zakazu konkurencji - rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem

• Jak coś wymyślę w ramach stosunku pracy to pracodawca jest właścicielem patentu.

• Wszystkie przepisy pracy muszą być zawarte w tym, co pracownik dostaje:

• Umowa o pracę

• Umowa o zakazie konkurencji

• Opis stanowiska pracy

• Informacja o równości traktowania kobiet i mężczyzn

• Informacja o warunkach zatrudnienia:

• Okres urlopu

• Czas pracy

• Usprawiedliwianie nieobecności w pracy, jeśli nie ma regulaminu pracy

• Informacje na temat sposobu korzystania z urlopu na żądanie

• Obowiązki, które dotyczą pracownika w szczególności

• Regulamin pracy

• W niektórych starych spółkach - układ zbiorowy pracy - w dwóch postaciach:

• Ponad zakładowe

• Umowa zbiorowa

Rok akademicki 2010/2011

Semestr I, prof. AE dr hab. J. Wojtyła

Przedmiot: Prawo gospodarcze i prawo pracy (wykłady)

1

---