Wędrowanie Wychowawczo Ważne
Analiza & interpretacja wybranego dzieła z zakresu
literatury, filmu i sztuki
Szanowni Mili Państwo.
Postanowiłem dopowiedzieć szczegóły zadania przekazanego Państwu dziś, podczas spotkania w Olecku. Przypuszczam, że uwzględnienie niżej podanych `kroków' wydatnie zwiększy Państwa szansę na w miarę mało kłopotliwe, szybkie i pomyślne wykonanie tamtego zadania. Proszę darować mi użycie formy bezpośredniej, liczby pojedynczej oraz nakazującego tonu. Z drugiej strony mam nadzieję, że taka maniera uczyniła instrukcję bardziej przejrzystą.
Dokonaj przeglądu tkwiących w Twojej pamięci tych dzieł literackich, filmów, obrazów itp., które kojarzą się Tobie z takimi perypetiami bohaterów, które mogły mieć znaczenie dla zmian w psychice tych postaci (zwłaszcza zmian natury progresywnej, tj. układających się w cykl kojarzący się z dojrzewaniem).
Zastanów się, który fragment wybranego przez Ciebie dzieła najbardziej posłuży prześledzeniu zmian wspomnianych w p.1 / przykładowo może to być trylogia, tryptyk, pojedynczy tom, rozdział, część sztuki teatralnej lub filmu itp.).
Wyznacz ramy terytorialne i czasowe fragmentu dzieła, które obejmiesz dalszą uwagą (tj. ustal czas i miejsce zajmującej Cię akcji) / uwzględnij rozległość zajmującego Cię obszaru, jego granice itp.); pokuś się o orientacyjny szkic `terenu przyszłej akcji'.
Ustal, jakie postacie będą Cię zajmować, która wśród nich będzie bohaterem Numer Jeden; opisz zasadnicze cechy charakterystyczne dla tych postaci na początku opisywanej przez Ciebie akcji; rozróżnij cechy fizyczne i psychiczne; wyodrębnij cechy stanowiące ich mocne i słabe strony poszczególnych postaci; zadbaj w miarę możliwości o szkice lub fotki dokumentujące specyficzne cechy tych postaci.
Rozpoznaj kolejne etapy analizowanej przez Ciebie akcji - na wzór etapów wędrówki; wyróżnij też ewentualne postoje - czas wytchnień, regeneracji sił, ale i: stagnacji, przymusowej bezczynności.
Podejmij próbę naszkicowania mapki ukazującej teren akcji - i kolejne miejsca bytności interesujących Cię bohaterów; ponumeruj te miejsca; zaznacz ich odmienności przy pomocy graficznych symboli.
Opisz związane z kolejnymi etapami (p.5-6) zdarzenia (tj. dające się zaobserwować fakty) oraz doświadczenia (sfera aktywności poznawczo-emocjonalnej), które były udziałem poszczególnych bohaterów.
Zwróć uwagę, jak bardzo tamte kolejne doświadczane zdarzenia zmieniały opisywanych bohaterów: pod względem fizycznym / psychicznym / społecznym / twórczym / duchowym; jaka była waga zdarzeń przyjemnych i nieprzyjemnych; jakie znaczenie dla wewnętrznych zmian miały cechy bohaterów rozpoznane `na wejściu' (p.4); jakie znaczenie dla owych zmian miały: miejsce / czas / tempo akcji.
Zwróć uwagę na kłopoty lub pomoc doznawane przez opisywane postacie - ze strony pozostałych uczestników akcji; na zasadność stałego przydziału pewnych cech do `mocnych stron' (zalet) lub `słabych stron' (wad).
Jaki był to (generalizując) rodzaj wędrowania? Jak bardzo umowny - symboliczny, a jak bardzo realistyczny - pojmowany dosłownie? / Jak bardzo bohaterowie akcji zmieniali się na korzyść (tj. dojrzewali)? / jak bardzo wyraźnie odczuwali te zmiany jako pozytywne (cieszące ich / dające satysfakcję)?
Jakie inne dzieła (i przedstawione w nich historie) nasuwały się Tobie na myśl w trakcie realizacji zadania? Czy były one tej samej kategorii (np. film lub literatura piękna)? Czy kojarzyły się prawem podobieństwa, czy raczej - kontrastu?
Zastanów się nad dokonanym przez siebie wyborem. Dlaczego ten (a nie inny) rodzaj dzieła? / Dlaczego te (a nie inny) czas i miejsce akcji? / Dlaczego te (a nie inne) postacie? Na ile asystowanie im było przyglądaniem się z boku, a na ile dawało się odczuć jako `wgląd w siebie'?
Oczywiście, inspiracje do rozważań można znaleźć we fragmencie własnego lub czyjegoś życiorysu, w pamiętnikach, w historii dowolnego kraju, w historii wypraw, w zapiskach z pielgrzymek, ale i z miejsc przymusowego pobytu ... Zawsze chodziłoby o takie fragmenty czasoprzestrzeni, które zmieniały / przeobrażały znajdujące się tam postacie.
2003-01-05
Pytania które mogą pomóc w lepszym przyjrzeniu się również wybranemu przez siebie przykładowi - i bardziej wielostronnemu opisaniu go:
Czy Herakles wędrując po świecie podejmując kolejne prace - rozwijał się / dojrzewał, czy tylko sprawdzał / potwierdzał swoje możliwości?
Czy wędrowanie Odysa przez lądy i morza w stronę Itaki zmieniało wewnętrznie tego bohatera spod Troi; czy wrócił bardziej dojrzały?
Jak doświadczenia 4 000 lat wyczekiwania na Mesjasza przeobrażały `Naród Wybrany'? Czy było trzeba aż tylu lat?
Czy 40 lat wędrowania Izraelitów od wodzą Mojżesza przyczyniało się do dojrzewania uchodźców? Czy trzeba było aż tylu lat?
Czy 40 dni spędzone przez Jezusa na pustyni można rozważać jako czas dojrzewania nie tylko do misji / ale także przeobrażeń osobistej psychicznej natury?
Jak doświadczenia kilka lat wspólnego wędrowania z Jezusem zmieniały jego uczniów?
Czy (i ewentualnie jak) wyprawy średniowiecznych krzyżowców do Ziemi świętej zmieniały `po drodze' ich mentalność / świadomość świata i siebie?
Kiedy jest łatwiej (lub trudniej) doznawać korzystnych psychicznych przeobrażeń: podczas doświadczeń łatwych i przyjemnych, czy trudnych i nierzadko traumatycznych?
Czy rozwój osobisty / dojrzewanie w sferze psychiki jest łatwiejszy: wśród ludzi, czy w oddaleniu od nich (przykładem eremici)?
Czy nasze indywidualne ułomności / wady mogą mieć pozytywne znaczenie dla naszego / czyjegoś dojrzewania?
Jaki ewentualny pozytywny sens ma ludzkie wędrowanie - poczynając od chwili opuszczenia biblijnego Raju?