8.10.2014
Fizjologia
→ Fotosynteza wymaga koordynacji dwóch faz: świetlnej i ciemnej
W tym procesie energia promienista słońca zostaje przekształcona w energię chemiczną związków organicznych tj. bogatych w wodór zredukowanych związków węgla
Miejscem fotosyntezy w komórce są chloroplasty
chlorofil i inne barwniki są wbudowane w błony tylakoidów i tutaj ma miejsce faza świetlna fotosyntezy. Stroma jest miejscem fazy ciemnej.
Stroma jest to światło chloroplastu; Granum - to wieża ułożona z tylakoidów; tylakoidy stromy - długie
Barwniki
Rośliny wyższe → Chrolofil a i b, karotenoidy
Zielenice: ch. A i b, karotenoidy
okrzemki: ch a i c, karotenoidy
wiciowce: ch a i c, karotenoid
Brunatnice: a i c i karotenoid
Krasnorosty: a i d , karotenoid i fikobyliny
Cyjanobakterie: a i karotenoid i fikobyliny
→ Chlorofil
Biosynteza chlorofilu
Kwas glutaminowy - prekursor
Wzór strukturalny
układ porfirynowy chlorofilu tworzą cztery pierścienie pirolowe wiążące atom magnezu. Światło jest absorbowane przez elektrony znajdujące się wewnątrz sieci pojedynczychi podwójnych wiązań pierścienia. Układ nasępujących po sobie kolejno wiązań pojedynczych i podwójnych nosi nazwę: układ wiązań sprzężonych (umożliwa absorpcje światła). Długi hydrofobowy ogon (fitol) kotwiczy cząsteczkę chlorofilu w dwuwarstwie lipidowej. Głowa hydrofilowa
Feofityna - cząsteczka chlorofilu pozbawiona magnezu; w głowie nie ma atomu magnezu
Chlorofil absorbuje promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie światła widzialnego
widmo absrobcyjne chlorofilu charakteryzują dwa maksima znajdują się one w niebieskiej i czerwone części widma
→ Karotenoidy
pochłaniaja tylko światło niebieskie
Biosynteza
prekursor = acetylo-CoA
Reakcja: Acetylo-Coa → acetoacetylo-Coa-> Hydroksy-metyloglutarylo-Coa → kwas mewalonowy → Pirosforan kw. Mewalonowego → pirofosforan izopentenylu (IPP) → Pirofosforan dimetyloallilu (DMP
Struktura przestrzenna cząsteczki karotenoidu
Karotenoid są barwnikami należącymi terpenoidów, zbudowane z 40 atomów węgla
Wyróżnia się wśród nich dwie grupy: karoteny (zbudowane wyłącznie z węgla i wodoru oraz ksantofile (zawierające oprócz węgla i wodoru również tlen)
Występują u nich dwa pierścienie jonowe połączone długim łańcuchem węglowodorowym w którym wysępujące na przemian wiązania pojedyncze i podwójne tworzą ukłd wiązań sprzeężonych. Układ ten umożliwia absorbcje światłą\
Grupy
karoteny: węglowodory nienasycone nie zwierające tlenu, barwa czerwono-pomarańczowa (np. beta-karoten)
Ksantofilr - węglowodory nienasycone, utlenione, barwa pomarańczowo-żółta (Ksantyna)
Funkcje
działają jak antena - mogą absorbować światło w zakresie długości fali nie absorbowanym przez chlorofil i następnie przekazać energie stanu wzbudzenia na cząsteczkę chlorofilu
nadają zółtą i pomarańczową barwę roślinom
Rola ochronna przed procesami fotooksydacji - przejmowanie energii stanu trypletowego chlorofilu i jego dezaktywacji termicznej ( szczególna rola zeaksantyny - cykl ksantofilowy)
Cykl ksantofilowy (coś tam przy nadmiernym słońcu lub jego braku; doczytać)
szczególne znaczenie w ochronie aparatu fotosyntetycznego ma zeaksantyna, tworząca się na silnym świetle z wiolaksantyn w wyniku reakcji cyklu ksantofilowego
cząsteczki wieaksantyn i zeaksantyn zlokalizowane są w zew warstwie ukł. Anten LHCII
wzrost ilości zeaksantyn powoduje zwiększenie ilości rozposzonej energii
→ Fikobyliny
są to barwniki występujące u sinic i krasnorostów
absorbują światło w zakresie 550 do 650 nm
Zbudowane z czterech pierścieni pirolowych połączonych szeregowo (ukł. Bilanu) W połączeniu z białkami tworzą struktury antenowe zwane fikobilisomami
Zabarwione niebiesko (fikocyjanina) lub czerwono (fikoerytryna) fikobiliproteiny absorują zwłąszca świtło zielonej części widma. Ma to szczególne znaczenie w środowisku wodnym, gdzie zmienia się skład spektralny światła słonecznego
→ FOTOSYNTEZA!
faza jasna i faza ciemna
faza jasna: uporządkowanie i transport elektornów i protonów; musi nastąpić fotoliza wody, energia świetlna, przez cykl przenośników tworzy się tlen
fotosystemII → Plastochinon → kompleks cytochrom b6-f → plastocyjanina→ fotosystem I → ferredoksyna → reduktaza NADP
fotosystem
zbudowany z kompleku chlorofilu i karotenoidów; energię wzbudzenia przekazują na sąsiednie; przekazując energie, dochodzi ona do centrum aktywnego, znajdują się tam cząsteczki chlorofilu a; w centrum reakcji następuję separacja ładunku
system I: T700 ; maksimum absorpcji
system II: T680
Rozdzielenie ładunku
Energia absorbowana przez barwniki (LHC - Light harvesting Complex) przekazywanie jest na parę cząsteczek chlorofilu a (ch a) w centrum aktywnym fotosystem a
Następuje wzbudzenie ch a, przekazanie elektronu - na kolejny akceptor znajdujący się przy stromalnej powierzchni tylakoidu ( w fotosystemie II jest to plastochinon związany w miejscu Q
Powstaje ujemny ładunek błony po stronie stromalnej i dodatni - od strony lumen. Separacja łądunku jest nieodwracalna. W ten sposób akceptor z dodatkowym elektronem, staj esię silnym reduktorem i łatwo oddaje elektron - następnej cząsteczkce
Z kolei dodatnio naładowana cząsteczka chlorofilu a jest silnym utleniaczem i chętnie odbiera elektron z donora po stronie lumen
Ciąg dalsz: Struktura fotosystemu II (PSII( sepracja tam łądunku)
Kwant światła wybija elektron z cząsteczki chl. A w centrum reakcji (P680)- chlorofil przechodzi w stan wzbudzeny i staje się silnym reduktorem
Wzbudznyelektron przekazywany jest z P680 na pierwotny akceptor e - feofitynę (Pheo)
Z feofityny elektron przekazywany jest na plasto chinon związany w miejscu Qa (pierwszy stabilny akceptor e)
kolejnym przekaźnikiem jest plastochinon w miejscu Qb
po przejściu 2 e przez plasttochinon w miejscu Qb powstaje plastochinol (PQH2) i przemieszcza się w błonie w kierunku kolejnego akceptora elektronów
Jeśli coś się przyłączy do tyrozyny do następuję fotoliza wody; bo wybiciu elektronó następuję mus przywrócenia pewnego stanu
Organizacja kompleksu cyt b6f i cykl Q
drogi transportu elektronów cyklu Q
1e z plastochinolu → centrum żelazowow-siarkowe Rieskiego (FE +3 do +2) → cyt f (redukcja Fe) → plastocyjanina (redukcja Cu2+ do Cu+1)
2 e z plastochinolu → cyt b6 forma niskopotencjałowa (redukcja Fe) → cyt b6 forma wysokopotencjałowa (redukcja Fe) → plastochinon w miejscu redukcji (Qn)
Po przejęciu 2e i 2h ze stromy powstaje zredukowany plastochinol
To co opowiada: Jeśli bedą przyjęte dwa e z PSII to przyłączają się dodatkowo dwa protony (przez co tworzy się plastochinol).
Slajd PC -plastocyjanina; ferredoksyna - Fdx
Transport elektronów z wody do NADP+
Fosforylacja niecykliczna (wstawić slajd) Obracanie główki CF1 -przejście protonów
Cykliczny transport
fosforylacja cykliczna
Elektron z PSI przekazywany przez szereg przenośników na ferredoksynę, a z ferredoksyny na plastochinon w cyklu Q (w kompleksie cytochromowym b6f)
Nie powstaje NADPH
e przez plastocyjaninę wraca do PSI
Przepływowi e towarzyszy przenoszenie H+ ze stromy do lumen przez zredukowany PQ - tworzy się gradient H+ w poprzek błony tylakoidu
Gradient H+ wykorzystywany jest do produkcji ATP przez syntazę ATP
Syntaza ATP
Gradient potencjału elektrochemicznego generowany w tylakoidach stanowi pierwotną siłę protomotoryczną (pmf) wykorzystaną przez syntazę ATP do syntezy ATP
Cykl Calvina - faza ciemna
3 etapy
I - karboksylacja
II - redukcja
III - regeneracja
KARBOKSYLACJA
rybulozo - 1,5 biofosforanu
Karboksylaza/oksygenaza rybulozo 1,5-bisfosforanowa
REDUKCJA
redukcja kwasu 3-fosfoglicerynowego
REGENERACJA