Lew Tołstoj
„Sztuka jako przekazywanie uczuć religijnych”
Sztukę należy rozpatrywać jako jeden z warunków życia ludzkiego
Sztuka jest jednym ze sposobów obcowania ludzi:
Sprawia, że odbiorca nawiązuje więź z artystą (twórca dzieła) oraz innymi odbiorcami tego dzieła sztuki.
Sztuka służy jednoczeniu ludzi:
Odbiorca doznaje takiego samego uczucia, jakie przeżył artysta.
Sztuka zaczyna się wtedy, gdy człowiek w celu przekazania innym ludziom doznanego p/siebie uczucia, ponownie je wywołuje w sobie i wyraża pewnymi zewnętrznymi znakami:
W tym sensie sztuką nie jest tylko obraz, poezja itp., ale jest nią np. opowiadanie przyjaciołom swoich przeżyć).
„Jeżeli widzowie, słuchacze zarażają się takim samym uczuciem, jakie przezywał twórca jest to SZTUKA”
Sztuka jest działalnością ludzką - polega na tym, że jeden człowiek świadomie, za pomocą pewnych znaków zewnętrznych, przekazuje innym przeżywane p/siebie uczucia, a inni ludzie zarażają się tymi uczuciami i sami je przezywają.
Gdyby nie ta umiejętność przekazywania sobie uczuć, bilibyśmy podobni do zwierząt.
Dzięki tej własności sztuki, uczucia przezywane p/ludzi przed tysiącami lat, są nam dostępne i dziś możemy je w sobie wywołać - stanowi to nasze dziedzictwo.
W każdej epoce i w każdym społeczeństwie istnieje wspólna wszystkim ludziom, w danym społeczeństwie religijna świadomość tego, co dobre i złe, ona właśnie określa wartość uczuć wyrażonych w sztuce.
Sztuka jest działalności ludzką - w pełnym tego słowa znaczeniu - ma na celu przekazywanie ludziom najlepszych, najwyższych uczuć, do jakich sa zdolni, a wypływających ze świadomości religijnej - osiągniętej p/ludzkość .
Artysta powinien zastępować uczucia niższe wyższymi i aby w efekcie zaraził nimi odbiorców - to nadaje sztuce prawdziwa wartość.