Mentoring
Definicja Mentoringu i jego cele.
Współczesna inicjatywa Mentoringu ma ponad trzydzieści lat. Mentoring został zapoczątkowany na zachodzie, w Stanach Zjednoczonych oraz bardzo szeroko w Wielkiej Brytanii. Jest to metoda wspierania młodzieży w rozwoju polegająca na opiece bardziej doświadczonej i starszej osoby nad młodszą i mniej doświadczoną. [Karwala, 2007]
Definicja mentora pochodzi od imienia postaci z mitologii greckiej, którego zadaniem było wychować, nauczać i doskonalić ucznia. Obecnie określeniem mentora definiuje się osobę o rozwiniętych kompetencjach oraz godną zaufania, która jak mistrz, jest wzorem do naśladowania dla innych. Często też definiujemy tak osobę, która wywarła na naszym życiu duże piętno, była nam inspiracją i wsparciem.
Zgodnie z definicją Davida Clutterbucka, mentor to człowiek doświadczony, który chce podzielić się swoją wiedzą z kimś o mniejszym doświadczeniu, a poprzez swoją pracę oraz działanie pomaga słabszym wydobyć ich potencjał. [za: Parsloe, Wray, 2002]
Mentoring jest stosowany przede wszystkim w pracy z dziećmi mającymi różnego rodzaju trudności. Jego celem podstawowym jest poprawa jakości życia oraz prawidłowego funkcjonowania dzieci w rodzinie, grupie rówieśniczej, środowisku jak i pokonywaniu barier w starcie w dorosłe życie. [Gaweł, 2004]
Celami szczegółowymi Mentoringu są:
odkrywanie oraz rozwijanie potencjału uczestnika i jego wewnętrznej motywacji;
ciągłe i nieustające informacje zwrotne budujące samoświadomość;
identyfikacja oraz analiza mocnych i słabych stron podopiecznego;
wsparcie w podejmowanych przez uczestnika wyzwaniach;
stymulowanie kreatywności oraz odkrywanie w podopiecznym sprawstwa i wpływu na innych;
szersze otwarcie dziecka na świat i inspirowanie go do poszukiwania prawdy;
indukcja możliwych ścieżek kariery oraz analiza zagrożeń i szans;
rozwijanie kompetencji osobistych i społecznych;
uwrażliwianie podopiecznego na otaczający go świat, jak i odkrywanie ciekawości; [Karwala, 2007]
Do spełnienia celów Mentoringu, potrzeba częstych, długotrwałych oraz bliskich i ukierunkowanych na dobro uczestnika kontaktów. Ważnym czynnikiem stanowi tu dobór dobrze przeszkolonego i odpowiednio dopasowanego do uczestnika mentora. [Gaweł, 2004]
Rodzaje Mentoringu.
Wyróżnia się dwa rodzaje Mentoringu, ze względu na rodzaj pomocy, jak i założenia programowe. Podstawowym rozróżnieniem jest indywidualny i grupowy rodzaj Mentoringu.
Mentoring indywidualny- przykładem jest Program „Starszy Brat - Starsza Siostra”, który polega na indywidualnym dobraniu w parę opiekuna (mentora) i dziecka, który to opiekun osobiście jest wsparciem i pomocą dla podopiecznego. Jest to Mentoring planowany, który polega na metodycznym działaniu, gdzie wolontariusz (mentor), w wyniku formalnego, standaryzowanego i monitorowanego procesu jest najpierw szkolony, później dobierany i łączony w parę z dzieckiem. Zasadniczym celem tu jest profilaktyka i przeciwdziałanie zagrożeniom.
Obecnie Program „Starszy Brat Starsza Siostra” posiada powszechnie zastosowanie w profilaktyce, gdzie są wypracowane polskie standardy oraz programy szkoleń wolontariuszy i koordynatorów. W zależności od specyfiki potrzeb dzieci i młodzieży, Program jest prowadzony wielu ośrodkach w całej Polsce.Ideą Programu jest poszukiwanie mądrych oraz odpowiedzialnych ludzi (wolontariuszy-mentorów) oraz potrzebujących pomocy dzieci.
Odbiorcami w Programie są grupy:
dzieci oraz młodzież, która z różnych powodów jest w trudnej sytuacji życiowej;
rodzice dzieci jak i ich opiekunowie;
wolontariusze, czyli ludzie, którzy są gotowi bezinteresownie ofiarować siebie oraz swój czas i doświadczenia życiowe drugiemu człowiekowi;
koordynatorzy, czyli osoby wykwalifikowane do tego, aby opiekować się zarówno dziećmi jak i wolontariuszami.
Program nie może zastępować rodziny, być obok niej lub nad nią - program wspiera rodzinę, odbudowuje więzi pomiędzy rodziną a dzieckiem oraz jej służy, często wkraczając w krąg prywatnych i bolesnych spraw. [Gaweł, 2004]
Mentoring grupowy- jest mentoringiem rówieśniczym, jako forma wspierania zdefaworyzowanej młodzieży przez osoby, które znają doświadczenia ludzi szukających pomocy. Przykładem tego Mentoringu jest Projekt „Wychowankowie domów dziecka - nowe szanse, lepsze jutro”, jako jeden z elementów Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Zaangażowanymi w ten projekt są już usamodzielnieni wychowankowie domów dziecka, którzy są wsparciem i pomocą dla usamodzielniających się wychowanków, Mentorzy mają za zadanie dzielić się wiedzą oraz doświadczeniem jak i wsparciem dla usamodzielniających się.
Celem i ideą projektu jest wypracowanie nowego modelu usamodzielnienia się wychowanków domów dziecka. Proces ten jest realizowany poprzez aktywizację zawodową, edukację, rozwój oraz zwiększanie szans na znalezienie pracy.
Cele cząstkowe projektu, to:
podniesienie poziomu wykształcenia wychowanków;
rozwój zróżnicowanych kwalifikacji zawodowych wychowanków;
rozwój osobowościowy i rozwój zainteresowań oraz kształtowanie umiejętności społecznych;
kształtowanie postaw przedsiębiorczości;
wypracowanie efektywnego modelu usamodzielnienia.