PRAWO PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
Def. Papier wartościowy - są szczególnymi dokumentami stwierdzającymi istnienie określonego prawa majątkowego(najczęściej choć nie tylko wierzytelności) w taki sposób, że posiadanie dokumentu staje się niezbędną przesłanką realizacji praw. Określa się to jako legitymacja formalna.
Papiery wartościowe ucieleśniają prawa podmiotowe (wierzytelności) . Są więc myślicielami inkorporowanego w nich prawa i wartości, które to prawo reprezentuje. Jako takie ułatwiają one i upraszczają obrót prawami w nich wyrażonymi.
3. Art. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi wymienia papiery wartościowe. CECHY :
- papier wartościowy jest związany zawsze z prawem majątkowym
- między papierem wartościowym a wyrażonym w nim prawie majątkowym występuje szczególna zależność, polegająca na tym, że dokument jest nośnikiem wskazanego w nim prawa (dokument ucieleśnia prawo)
- posiadanie dokumentu stanowi wystarczającą przesłankę przypisania wyrażonego w nim prawa majątkowego osobie przypisanej do dokumentu - legitymacja formalna, a w konsekwencji wykonywania prawa z papieru wartościowego przez osobę uprawnioną, z zastrzeżeniem, że w przypisanych papierach wartościowych imiennych posiadanie dokumentu NIE JEST niezbędną przesłanką wykonywania prawa, o ile tak wynika z przepisów prawa.
- papier wartościowy jest zbywalny co oznacza, że dokument musi być powiązany ze zbywalnym prawem majątkowym oraz że posiadanie dokumentu stanowi niezbędną przesłankę zbywalności wyrażonego w nim prawa, gdyż do przeniesienia prawa majątkowego ucieleśnionego w dokumencie niezbędne jest wydanie dokumentu. PRAWO IDZIE ZA DOKUMENTEM. Wyjątek!: przy papierach wartościowych imiennych dokument idzie za prawem.
4. Zasada zamknięty krąg papierów wartościowych : papier wartościowy może być uznany za papier wartościowy jeżeli jego wystawienie lub emisja znajduje wyrażną podstawę w przepisach prawa oraz jeżeli taki status nadaje mu przepis prawa lub odpowiedni organ władzy państwowej zgodnie ze swymi kompetencjami określonymi we właściwych przepisach.
5. Teorie powstania papierów wartościowych :
a) teoria kreacyjna
b) teoria dobrej wiary
c) teoria emisyjna
d) teoria umowna
e) kwalifikowana teoria umowna
Doktryna skłania do przyjęcia teorii umownej.
6. Rodzaje papierów wartościowych:
KRYTERIUM PRZEDMIOT PRAW W INKORPOROWANYM DOKUMENCIE:
- papiery wartościowe wierzycielskie (dłużne)
- papiery wartościowe udziałowe np. akcje, świadectwa tymczasowe, certyfikaty inwestycyjne
- papiery wartościowe towarowe : zawierają rozporządzenie do dysponowania towarem znajdującym się pod pieczą wystawcy dokumentu
KRYTERIUM SPOSÓB OKREŚLENIA W DOKUMENCIE OSOBY UPRAWNIONEJ :
- papiery wartościowe imienne tj. legitymują osobę uprawnioną w treści dokumentu
- papiery wartościowe na zlecenie
- papiery wartościowe na okaziciela tj. legitymują jako uprawnioną każdą osobę , która przedstawia dokument jego wystawcy
KRYTERIUM SPOSÓB PRZENOSZENIA PRAW W INKORPOROWANYM DOKUMENCIE
- papiery wartościowe przenoszone w drodze przelewu i wydania dokumentu (art. 928 KC)
- papiery wartościowe przenoszone w drodze indosu i wydania dokumentu (art. 921 par. 3 KC)
- papiery wartościowe przenoszone w drodze wydania dokumentu (art.921 KC)
7. Funkcje papierów wartościowych :
- legitymacyjna, polega na określeniu identyfikacji
- obiegowa
- płatnicza, z mocy prawa określone papiery wartościowe stanowią legalny dokument zapłaty
- kredytowa, wystawiając papier wartościowy i wydając go , wystawca uzyskuje u nabywcy (wierzyciela) bądź określoną sumę pieniężną, bądź prolongatę zadłużenia z tytułu dokonanej transakcji
- funkcja finansowania kapitałem
- inwestycyjna (lokacyjna)
- ubezpieczeniowa
- gwarancyjna, tj. własna, polega na tym ,że zobowiązany wystawia odpowiedni weksel
- substytucyjna
8. Dematerializacja papierów wartościowych : spełniają cechy papierów wartościowych, test zamienności
TRÓJPODZIAŁ PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH :
- papiery wartościowe wierzycielskie
- papiery wartościowe inkorporujące prawa o charakterze rzeczowym
- -''- udziałowym
9. Konstrukcja przekazu :
PRZEKAZUJĄCY (WYSTAWCA WEKSLA)
/ |
/ |
STOSUNEK / | STOSUNEK
POKRYCIA ./ | WALUTY
./ |
(ŚWIADCZENIE)
PRZEKAZANY(TRASAT) --------------------- --------------------- ODBIORCA PRZEKAZU
10. Elementy weksla : ART. 1 prawo wekslowe
- nazwa weksel
- polecenie bezwarunkowe
- nazwisko trasata (dłużnika)
- oznaczenie terminu miejsca płatności
-miejsce, data wystawienia weksla
- weksel powinien być płatny za okazaniem, może być wystawiony na zlecenie, na rachunek osoby trzeciej. -- - oparty jest na konstrukcji przekazu. CZEK też.
- prawa z weksla przenosi się przez indos. Indos musi być bezwarunkowy
WEKSEL :
- dokument
- ma charakter bezwarunkowy i abstrakcyjny
- charakter pisemny
- ściśle sformalizowany papier wartościowy
CECHY WEKSLA:
- formalizm
- rygoryzm
- samodzielność
- bezwarunkowość
- weksel jest przenoszony przez indos!!
FUNKCJE WEKSLA:
- płatnicza
-zabezpieczająca
- gwarancyjna
- kredytowa
- obrotowa (łatwo przenosimy prawa z weksla)
- legitymacyjna
PODMIOTY ZOBOWIĄZANIA WEKSLOWEGO :
WYSTAWCA WEKSLA upoważnia dwa podmioty :
Trasat - ma zapłacić określoną sumę pieniężną na rzecz remitenta
Remitent - wierzyciel wekslowy
WEKSEL WŁASNY : TRASAT I WYSTAWCA TO JEDNA OSOBA NP. KREDYT!
Od brygidy
. A więc na ćwiczeniach
przerabialiśmy towarowe papiery wartościowe - konosamenty i dowody
składowe. Moje notatki nie są zbyt wartościowe, bo ten facet jakoś nie
mówił zbyt ciekawie i jakby nie zawsze na temat. Odnośnie konosamentów
było m.in. że stanowią dowód przyjęcia ładunku na statek, konosament
wystawiany jest przewoźnika, definicje: przewoźnik (osoba, która
podejmuje się przewiezienia towaru drogą morską, armator (ten, kto we
własnym imieniu uprawia żeglugę morską) frachtujący (do niego należą
rzeczy, które są przewożone drogą morską), załadowca (osoba, która
dostarcza ładunek przewoźnikowi w imieniu frachtującego). Na prośbę
załadowcy przewoźnik wystawia konosament. Mamy 2 rodzaje umów:
czarterowa i bookingowa. Umowa jest dwustronnie obowiązująca. Ze względu
na osobę uprawnioną wyróżniamy umowy: na okaziciela, na zlecenie i
imienne. Treść konosamentu.
Inna klasyfikacje konosamentów: czyste i nieczyste, bezpośrednie. Dowód
składowy jest związany z umową składu. Umowa składu - określony podmiot
przyjmuje na przechowanie towar (składowanie towaru). Dowód składowy
(prowadzi księgę dowodów składowych). Dowód składowy składa się z 2
części: rewers (składowy dowód posiadania) i warrant (składowy dowód
zastawniczy, opiewa na prawo rzeczowe). Dom składowy. Funkcja dowodu
składowego: reprezentatywna, legitymacyjna, gwarancyjna. Elementy treści
dowodu składowego. Obie części dowodu składowego można przenosić przez
indos, wyjątek - pierwszy indos warrantu. Sprzedaż przymusowa.
Okropny przedmiot, od razu mam przed oczami Stanisławiszyna....Magda,
jeśli masz opracowane te papiery wartościowe, to proszę prześlij mi je.
Pozdrawiam i życzę szampańskiej zabawy....