Nowotwory ślinianek - klasyfikacja WHO

I. Guzy nabłonkowe

A. Gruczolaki - adenomata

1. Gruczolak wielopostaciowy (adenoma pleomorphum) -60%

2. Gruczolak jednopostaciowy (adenoma monomorphicum)

a) gruczolak limfatyczny (adenolymphoma) -5,4%

b) gruczolak kwasochłonny (oxyphilicum, oncocytoma) -0,6%

c) inne postacie: podstawnokomórkowe, jasnokomórkowe,

łojowe itp.. -2,3%

B. Guz śluzowo-płaskonabłonkowe (tumor mucoplanoepidermale)7,3%

a) postać wysokodojrzała 4,8%

b) postać mniej dojrzała 2,7%

C. Guz z komórek surowiczych (tumor acinocellularis) 3,5%

D. Raki - carcinomata

II. Nowotwory nienabłonkowe 1,8%

III. Nowotwory niesklasyfikowane 1,3%

IV. Zmiany nowotworopodobne 8,0%

Guz mieszany ślinianki został omówiony dokładnie na wykładzie 2 z nowotworów.

I. A. 2. Gruczolakotorbielak brodawkowaty limfatyczny; gruczolakochłoniak (cystadenoma papillare lymphomatosum Warthin; adenolymphoma)

Występowanie: najczęściej w przyusznicy - ok.8% (pojedynczy lub mnogi, czasami obustronny) może być w podżuchwowej lub drobnych gruczołach ślinowych ,zdecydowanie częściej u mężczyzn (3-4x)

6 i 7 dekada życia

Klinicznie: niebolesny, miękki, powoli rosnący guz, zwykle w dolnym biegunie i tylnej części przyusznicy, łatwo go wyłuszczyć;

Patomorfologia guza Warthina

• Makroskopowo:

dobrze odgraniczony, otorebkowany, miękki, o średnicy 2-6 cm,

na przekroju: często torbielowaty, w torbielach brązowawy, lepki albo przejrzysty mętny płyn, przypominający ropę

• Mikroskopowo:

• przestrzenie torbielowate pokryte dwuwarstwowym nabłonkiem kwasochłonnych komórek (onkocytów), mogą pojawić się komórki wydzielające śluz, ogniska metaplazji płaskonabłonkowej, zrąb gruczolaka składa się z gęsto ułożonych limfocytów tworzących grudki chłonne

I. B. Guz śluzowo-płaskonabłonkowy (tumor mucoplanoepidermalis)

• Cechy charakterystyczne:

• występuje w każdym wieku - najczęściej 3 i4 dekada życia;

• wywodzi się z przewodów wyprowadzających ślinianki (najczęściej drobne gruczoły ślinowe podniebienia, rzadziej przyusznicy i podżuchwowej; również w gardle, tchawicy i oskrzelach

• składa się z nabłonka wielowarstwowego płaskiego i komórek wydzielających śluz;

• Mówimy o złośliwości powolnej i późnej (5-letnie przeżycie 90%)

Postacie morfologiczne guza śluzowo-
płaskonabłonkowego

• a) postać bardziej dojrzała - jest bardziej polimorficzna;

• wielkość nie przekracza średnicy 5 cm

• zawiera struktury torbielowate, wypełnione śluzem

• dobrze odgraniczony, nawet otorebkowany

• nie daje przerzutów

• b) postać mniej dojrzała - bardziej jednorodna, lita

• są większe od 5 cm

• drobnokomórkowe, pojedyncze komórki zawierają śluz

• naciekają otoczenie

• źle odgraniczone

• dają przerzuty do węzłów chłonnych i odległe

D. Raki ślinianek:

1. Rak gruczołowo-torbielowaty (ca adenoides cysticum, cylindroma) 10,7%

a) w dużych śliniankach 3,7%

b) w drobnych śliniankach 7,0%

2. Rak gruczołowy (adenocarcinoma) 2,2%

3. Rak płaskonabłonkowy 1,0%

4. Rak niezróżnicowany(ca indifferentatum) 2,3%

5. Rak w gruczolaku wielopostaciowym (tumor

mixtus malignus, ca in tumore mixto) 2,8%

6. Inne raki 1,9%

1. D. 1. Rak gruczołowo-torbielowaty; oblak (ca adenoides cysticum; cylindroma)

Występowanie:

najczęściej w drobnych gruczołach podniebienia (jama ustna) ok. 20%

ślinianka podżuchwowa (15%)

poza śliniankami : w zatokach przynosowych,

w oskrzelach, sutku, skórze, gruczołach łzowych, krtani;

najczęściej w 4-6 dekadzie życia

Mówimy o złośliwości powolnej i późnej !

1. D. 1. Rak gruczołowo-torbielowaty; oblak (ca adenoides cysticum; cylindroma)

Objawy kliniczne:

guz : pojedynczy, owalny, średnicy 2-6 cm

w początkowym okresie sprawia wrażenie guza niezłośliwego

charakteryzuje się powolnym wzrostem naciekającym, późno daje przerzuty

jest dobrze odgraniczonym, częściowo otorebkowanym guzem, ale naciekającym długimi, cienkimi wypustkami

po jakimś czasie pojawia się ból, krwawienie, owrzodzenie

Nowotwory skóry.

Nowotwory skóry mogą powstawać z:

1. Naskórka

2. Skóry właściwej

( tkanki nerwowej, naczyniowej, włóknistej, mięśniowej, limfatycznej itp.)

3. Przydatków skórnych

(włosowe, łojowe, potowe, mieszane, komórek melaninotwórczych itp.)

1

---