AAA, AAT - definicje, różnice
AAA i AAT (Animal Assisted Activities & Animal Assisted Therapy- Zajęcia z udziałem zwierząt i Terapia z udziałem zwierząt) są określeniami najlepszymi, mogliście się także spotkać z określeniem: „pet-faciliated therapy”. Określenie „pet therapy” czyli „terapia zwierzęca” jest nieodpowiednie i zwodnicze i jako takie powinno być unikane. To określenie było używane kilka dekad temu, w odniesieniu do programów szkoleniowych dotyczących zachowania zwierząt. Określenie preferowane czyli AAA i AAT sugeruje, że zwierzę jest motywującą siłą, która wspomaga leczenie prowadzone przez wykwalifikowaną osobę.
AAA- Animal Assisted Activities- Zajęcia z udziałem zwierzęcia
Definicja
Oficjalna definicja zajęć z udziałem zwierzęcia to:
„ZzUZ (AAA) dostarcza możliwości motywacyjnych, edukacyjnych, rekreacyjnych i/lub terapeutycznych korzyści, podnoszących jakość życia. ZzUZ (AAA) są przeprowadzane w różnych środowiskach przez wyszkolonych profesjonalistów i/lub wolontariuszy, z udziałem zwierząt spełniających określone kryteria” (ze Standards of Practice for Animal-Assisted Activities And Therapy, dsotępny na stronie Delta)
Co to tak naprawdę znaczy? Zajęcia z udziałem zwierząt są praktycznie zwyczajnym spotkaniem i zabawą ze zwierzęciem, które odwiedza ludzi. Te same zajęcia mogą być powtarzane z wieloma rożnymi ludźmi, inaczej niż program terapeutyczny, który jest przypisany do konkretnej osoby lub choroby.
Cechy charakterystyczne AAA
Cele terapeutyczne nie są planowane z wizyty na wizytę
Wolontariusze i terapeuci nie są zobowiązani do prowadzenia dokładnych notatek
Przebieg wizyty jest spontaniczny i trwa ona tak długo lub krótko jak jest to konieczne
Przykłady AAA:
grupa wolontariuszy zabiera swoje psy i koty do domu opieki raz w miesiącu na „wizytę”. Zajęcia przeprowadzane są w dużej grupie z ukierunkowaniem i pod kontrolą pracowników domu. Koordynator grupy prowadzi nieoficjalny dziennik wizyt.
Osoba przyprowadza swojego psa do zakładu opieki nad dziećmi, żeby pobawił się z pensjonariuszami. Chociaż wizyty odbywają się z udziałem pracowników placówki, nie wyznaczają żadnych celów terapeutycznych dla tych wizyt. Poza wpisami o wejściu tej osoby do szpitala nie ma żadnych innych zapisków dotyczących tych wizyt.
Klub szkoleniowy psów daje pokaz daje pokaz w domu poprawczym dla nastolatków.
AAT- Terapia z udziałem zwierząt (Animal Assisted Therapy)
Definicja
Oficjalna definicja Terapii z udziałem zwierząt- AAT
„TzUZ (AAT) to działanie terapeutyczne mające określony cel, w którym zwierzę, spełniające określone kryteria, jest integralną cześcią procesu leczenia. AAT jest kierowane i/lub prowadzone przez wyspecjalizowanego profesjonalistę z dziedziny zdrowia ludzkiego, w obrębie jej specjalizacji
AAT jest planowane żeby spowodować poprawę w fizycznym, społecznym emocjonalnym i/lub poznawczym funkcjonowaniu człowieka. AAT może być przeprowadzana w różnym otoczeniu i może być grupowa lub indywidualna. Proces ten jest dokumentowany i rozwijany.” (z tego samego co wyżej)
Cechy charakterystyczne AAT:
Są określone cele i zadania dla każdego uczestnika
Postęp jest mierzony
Przykłady AAT
Zawodowy terapeuta w asyście psa i przewodnika próbuje zwiększyć zakres ruchu w ramieniu pacjenta. Pacjent ma określony cel, polegający na zwiększeniu zakresu ruchu w kierunku swej stopy. Pies zna sepcyficzne komendy używane w tym określonym wypadku. Postęp jest mierzony podczas każdej sesji i dokumentowany przez zawodowego terapeutę.
Zawodowiec w zakresie zdrowia psychicznego włącza świnkę morską do terapii małej grupy dorosłych z zaburzeniami rozwojowymi. Ludzie w tej grupie pracują nad polepszeniem komunikacji i umiejętności zachowania się w społeczeństwie. Terapeuta dokumentuje wyniki każdej sesji w odniesieniu do każdej osoby.
Cele programu AAT (Terapii z Udziałem Zwierząt)
Zwierzęta mogą być włączone do wielu programów. Po włączeniu się do programu AAT poproś prowadzącego terapię o wyjaśnienie jakie cele stoją przed określoną osobą. Poniżej niektóre przykłady celów AAT:
- fizyczne
rozwijanie funkcji motorycznych
rozwijanie umiejętności poruszania się na wózku
rozwijanie równowagi
- zdrowie psychiczne
rozwijanie werbalnego porozumiewania się członków grupy
rozwijanie umiejętności skupiania uwagi
rozwijanie umiejętności wypoczynku/rekreacji
podnoszenie pewności siebie
pobniżanie lęku
obniżanie samotności
- edukacyjne
rozwijanie słownictwa
polepszanie pamięci krótko- i długo-terminowej
rozwijanie pojęć takich jak wielkość, kolor
- motywacyjne
rozwijanie chęci brania udziału w zajęciach z grupą
rozwijanie interakcji z innymi uczestnikami zajęć
rozwijanie interakcji z personelem
motywacja do ćwiczeń
Różnice między AAA i AAT
Na pierwszy rzut oka może być trudno dostrzec różnicę między AAA i AAT. Poniżej przedstawione są najważniejsze różnice, które możesz nauczyć się rozpoznawać. Chociaż AAA może mieć jedną lub więcej z poniższych cech AAT musi mieć wszystkie trzy. AAT jest bardziej formalnym procesem niż AAA.
AAT jest prowadzone przez profesjonalistów w dziedzinie ludzkiego zdrowia, jako normalna część ich praktyki. Tą osobą może być lekarz, zawodowy terapeuta, fizykoterapeuta, dyplomowany terapeuta ds. rekreacji, nauczyciel, pielęgniarka, pracownik społeczny, logopeda, psycholog itp. Zwierzę może być prowadzone przez profesjonalistę lub przez ochotnika pod okiem profesjonalisty. Zwierzę musi być wykorzystywane w obrębie specjalizacji prowadzącego terapię, np. pracownik socjalny może użyć zwierzęcia do pracy socjalnej. Jeżeli ten sam pracownik odwiedza grupę dzieci nieoficjalnie, wtedy mamy do czynienia z AAA.
AAT jest ukierunkowane na cel. Prowadząc AAT mamy na myśli jakiś konkretny cel, np. usprawnienie umiejętności społecznych, zasięgu ruchu, umiejętności werbalnych, skupienia uwagi itp. Każda wizyta zwierzęcia może powodować jakieś osiągnięcie w zakresie jednego bądź więcej z tych celów. Jeżeli cele nie są ustalane przed sesją, nie mamy do czynienia z AAT
AAT jest dokumentowane. Każda sesja jest udokumentowana w zapiskach terapeuty z zanotowanymi postępami i aktywnością pacjenta.
Korzyści z AAA/AAT
Interakcje człowieka ze zwierzęciem mogą dostarczyć następujących korzyści dorosłym i dzieciom:
Empatia
Identyfikowanie się z i zrozumienie uczuć i motywów innych ludzi.
Badania wskazują, że dzieci mieszkające w domach, w których jakieś zwierzę jest uważane za członka rodziny, są bardziej empatyczne niż dzieci z domów w których nie ma zwierzęcia.
Dzieci postrzegają zwierzęta jako równych sobie. Dzieciom jest łatwiej być empatycznym w stosunku do zwierzęcia niż do człowieka. Ze zwierzętami jest tak, że czują to co okazują. Ludzie nie są tak bezpośredni. Dziecko uczy się czytać język ciała zwierzęcia. Zrozumienie co czuje zwierzę jest prostsze niż zrozumienie co czuje człowiek, ponieważ zwierzę jest prostolinijne i żyje chwilą obecną. W miarę jak dzieci dorastają ich umiejętności czytania zwierząt przeniosą się na doświadczenia z ludźmi.
Skupienie na świecie zewnętrznym
Osoby cierpiące na chorobę psychiczną lub mające niską samoocenę skupiają się na sobie; zwierzęta pomagają im skupić się na środowisku. Zamiast myśleć i mówić o nich samych i ich problemach, patrzą i mówia do i o zwierzętach.
Wychowywanie
(Ułatwianie wzrostu i rozwoju innej żyjącej istoty)
Umiejętność wychowywania jest wyuczona. Wiele dzieci nie miało okazji nauczyć się go drogą tradycyjną- od swoich rodziców, Przez naukę opiekowania się zwierzęciem, mogą rozwinąć te umiejętności. Psychologicznie, gdy ktoś wychowuje, jego potrzeba do bycia wychowywanym zostaje spełniona
Bezpieczeństwo
(Relacja wzajemnego zaufania lub poczucia związku lub więzów)
Zwierzęta potrafią stworzyć kanał emocjonalnie bezpiecznej komunikacji powmiędzy pacjentem i terapeutą.
W warunkach terapii zwierzęta pomagają stworzyć klimat emocjonalnego bezpieczeństwa. Jeżeli terapeuta ma zwierzę w swoim biurze „nie może być aż taki zły”. Obecność zwierzęcia może przetrzeć ścieżkę przez początkowy opór pacjenta. Dzieci mogą z dużym prawdopodobieństwem przenosić swoje uczucia i doświadczenia na zwierzę.
Akceptacja
(sprzyjające przyjęcie lub przyzwolenie)
Zwierzęta potrafią akceptować bez wartościowania. Nie obchodzi ich jak ktoś wygląda lub co mówi. Akceptacja zwierzęcia jest nieosądzająca, przebaczająca i nieskomplikowana przez psychologiczne gierki, którymi lubią zabawiać się ludzie.
Rozrywka
Obecność zwierzęcia zawsze będzie przynajmniej rozrywką. Nawet ludzie, którzy nie lubią zwierząt, często lubią patrzeć na ich błazeństwa i reakcje. Szczególnie w przypadku ludzi przez długi czas przebywających na leczeniu, w domu opieki wydaje się, że odwiedziny zwierzęcia rozbawiają wszystkich.
Socjalizacja
(Szukanie lub cieszenie się towarzystwem innych)
Badania pokazują, że kiedy psy i koty przychodzą w odwiedziny do placówki opiekuńczej, pomiędzy pensjonariuszami jest więcej śmiechu i interakcji niż w trakcie każdej innej terapii, lub rozrywki. Obecność zwierząt poprawia socjalizację na 3 sposoby:
pomiędzy pensjonariuszami
pomiędzy pensjonariuszmi i personelem
pomiędzy pensjonariuszami, personelem, rodziną i innymi odwiedzającymi.
Personel twierdzi, że łatwiej jest porozumiewać się z pensjonariuszami w trakcie i po wizytach zwierząt. Rodziny często przychodzą w odwiedziny podczas wizyt zwierząt, twierdząc, że jest to najprzyjemniejszy czas, kiedy mogą przyjść.
Stymulacja psychiczna
Stymulacja psychiczna następuje na skutek zwiększonej komunikacji z innymi ludźmi, napływu wspomnień, i rozrywki dostarczonej przez zwierzęta. W sytuacji, która jest przygnębiająca, obecność zwierząt służy rozjaśnieniu atmosfery, wzrostowi rozbawienia, śmiechu i zabawy. Te pozytywne rozproszenia mogą pomóc w zmniejszeniu poczucia izolacji i alienacji u pacjentów.
Kontakt fizyczny, dotyk
Wiele napisano już o korelacji dotyku ze zdrowiem. Niemowlęta, które nie są dotykane, nie rozwijają zdolności zdrowych relacji z innymi ludźmi i często nie rozwijają się fizycznie i nie rosną. Dla niektórych ludzi dotyk innej osoby jest trudny do zaakceptowania, ale ciepły, futrzasy dotyk psa lub kota nie. W szpitalach, gdzie często dotyk jest bolesny lub inwazyjny, dotyk zwierzęcia jest bezpieczny, niegroźny i przyjemny. Istnieje wiele programów, dla ludzi, którzy byli wykorzystani fizycznie lub seksualnie, w których personel i ochotnicy nie mogą dotykać pacjentów. W takich przypadkach możliwość dotknięcia i uściskania zwierzęcia jest dla tych pacjentów bardzo ważna; gdyby nie to, nie mieliby sposobności doświadczenia pozytywnego, właściwego kontaktu fizycznego.
Korzyści fizjologiczne
(dodatnie efekty na podstawowe funkcje organizmu)
Wielu ludzi jest zdolnych do odprężenia się w obecności zwierzęcia. Badania pokazują znaczne obniżenie ciśnienia i częstotliwości pracy serca. Nawet oglądanie rybek pływających w akwarium może być bardzo odprężające.
Coś więcej...
Podczas przebywania ze zwierzętami niektórzy ludzie doświadczają duchowego spełnienia w sensie zjednoczenia z życiem i naturą. To jest trudne do wyjaśnienia i zdefiniowania. Niektórzy dobrze znani autorzy opisali swoje relacje ze zwierzętami i przyrodą jako część podtrzymującej ich energii życia i część ich komunikacji i związku z Bogiem. Albert Schweitzer, G. Carver, J.A. Boone .
Kiedy AAA/AAT NIE przynosi korzyści
AAA i AAT potrafią przynieść wiele korzyści, jednak nie są właściwe dla każdej sytuacji. Pamiętaj „Dobre zamiary nie są właściwym substytutem zdrowego rozsądku” Następujące podpowiedzi pomogą ci określić kiedy AAA/AAT może nie przynieść korzyści.
Dla ludzi których odwiedzasz
AAA/AAT może nie być korzystne dla ludzi, których odwiedzasz w następujących sytuacjach:
kiedy zwierzęta są źródłem rywalizacji i współzawodnictwa w grupie
kiedy ktoś zaczyna być· zaborczy i próbuje „zaadoptować·” odwiedzające zwierzę dla siebie
z powodu braku nadzoru, niewłaściwego prowadzenia psa lub niewłaściwej selekcji istnieje ryzyko wypadku
ludzie z uszkodzeniem mózgu, zaburzeniami rozwojowymi, lub starsi mogą prowokować zwierzę nie zdając sobie z tego sprawy
ludzie z nieadekwatnymi wyobrażeniami migą pomyśleć , że zwierzę ich odrzuca. Może to pogłębić· ich niskie poczucie własnej wartości
alergie mogą powodować trudności w oddychaniu, jak np. astma
bez przedsięwzięcia odpowiednich środków ostrożności choroby mogą przynosić się między ludźmi i psami
ludzie z otwartymi ranami lub obniżoną odpornością mogą brać udział w zajęciach pod ścisłym nadzorem, ich uczestnictwo być może musi być ograniczone
ktoś może bać się niektórych zwierząt
ludzie mogą róznie odbierać zwierzęta ze względu na korzenie kulturowe
Dla opiekuna
Opiekunowie mogą uznać AAA/AAT za nieodpowiednie w sytuacji gdy:
personel lub inni opiekunowie nie mogą brać udziału w podejmowaniu decyzji nt AAA/AAT i nie są odpowiednio przygotowani
niektórzy uważają, że zwierzęta nie powinny przebywać w placówce
niektórzy nie lubią zwierząt lub się ich boją
opiekunowie mogą być uczuleni na zwierzęta
Dla instytucji
Instytucje mogą uznać AAA/AAT za nieodpowiednie gdy:
w grę wchodzi odpowiedzialność prawna personelu za wypadek lub zranienie podczas zajęć
istnieją prawne przeszkody
hałas, względy sanitarne lub zdrowotne nie pozwalają na zajęcia
wchodzą w grę czynniki ekonomiczne
Dla zwierzęcia
AAA/AAT może być nieodpowiednie dla zwierząt gdy:
mogą zaistnieć urazy od ostrego prowadzenia lub innych zwierząt
nie może być zapewniona podstawowa opieka nad zwierzęciem: weterynaryjna, dostęp do wody i terenów do wybiegania się
zwierzę nie lubi odwiedzać
A.Piotrowicz Fundacja Dogtor (tłumaczenie ze stron www.deltasociety.org)
Marta Daria Czerwińska, Fundacja Dogtor.