[Cykl 3 lekcji]

1.

Klasa: VIb

Data: 19.09.2007r.

Prowadząca: Marta Skrzypczak

Opiekun: mgr Łucja Moskalewicz

Temat: Co to jest renesans? Konstruujemy mapę myśli.

Cele: [uczeń]

• pracuje w grupie;

• czyta różne źródła informacji;

• potrafi selekcjonować informacje;

• poznaje mapę myśli jako formę notatki;

• uzupełnia mapę myśli;

• poznaje epokę renesansu, ramy czasowe, jej przedstawicieli, ważniejsze wydarzenia, osiągnięcia etc.

Formy pracy:

• zbiorowa

Metody:

• praca w grupach

Pomoce naukowe:

• schemat mapy myśli do uzupełnienia;

• podręcznik (oś czasu), słownik języka polskiego, fragmenty artykułów i opracowań dotyczące epoki renesansu.

Realizowane treści	Czynności nauczyciela	Czynności uczniów
	I CZĘŚĆ WSTĘPNA Czynności organizacyjne. Zapisanie tematu lekcji. Podział klasy na grupy.
termin renesans Jan Kochanowski termin mapa myśli materiały dot. renesansu i Jana Kochanowskiego; mapa myśli	II CZĘŚĆ GŁÓWNA N: Zaczniemy dzisiaj cykl 3 lekcji poświęconych pewnej epoce literackiej i jednemu z jej przedstawicieli. Mowa o renesansie i Janie Kochanowskim. N: Tę lekcję poświęcimy właśnie renesansowi, jako wyjątkowej epoce literackiej. Czy ktoś z was spotkał się już z tą nazwą? [Nauczyciel rozdaje uczniom materiały i instrukcję do pracy w grupie] N: Czy wiecie co to jest mapa myśli? Jak wygląda, do czego służy? [sposób tworzenia notatki] N: Przed sobą macie różne materiały: słowniki, fragmenty opracowań i artykułów, podręczniki oraz schemat mapy myśli dotyczącej epoki renesansu. Waszym zadaniem jest uzupełnienie mapy myśli. N: Proszę wszystkich o dokładne zapoznanie się z instrukcją pracy w grupie oraz z materiałami. Na wykonanie zadania macie 15 minut. Grupa, która najlepiej wykona zadanie dostanie ocenę.	poznaje nową formę notatki - mapę myśli pracuje w grupie, odczytuje i wybiera z tekstów potrzebne informacje; nanosi je na mapę myśli
mapa myśli	III CZĘŚĆ KOŃCOWA N: Proszę na środek klasy przedstawicieli grup wraz z uzupełnionymi mapami.	prezentuje efekt swojej pracy

2.

19.09.2007

Temat: Zalety lipy z Czarnolasu. Jan Kochanowski „Na lipę”.

Cele: [uczeń]

• uważnie słucha czytanego utworu,

• wypowiada się na temat prezentowanego utworu, wykorzystując odpowiednie cytaty,

• wskazuje osobę mówiącą w wierszu,

• określa główną myśl utworu

Formy pracy:

• zbiorowa

• indywidualna

Metody:

• wizualizacja

Pomoce naukowe:

• muzyka relaksacyjna, odtwarzacz płyt CD

• czyste kartki (ew. brudnopisy)

Realizowane treści	Czynności nauczyciela	Czynności uczniów
tekst fraszki „Na lipę”	I CZĘŚĆ WSTĘPNA Czynności organizacyjne. Zapisanie tematu lekcji. Nauczyciel odtwarza uczniom muzykę relaksacyjną, na jej tle czyta fraszkę „Na lipę”. N: Zamknijcie teraz oczy. Wsłuchajcie się w muzykę i czytany przeze mnie tekst. Wyobraźcie sobie miejsce, które on opisuje. N: Proszę kilka osób, aby opisały klasie miejsce, do którego przeniosła ich wyobraźnia.	słucha czytanego utworu opisuje swoje wyobrażenie
tekst fraszki „Na lipę” tekst fraszki zalety lipy plan autoprezentacji na podstawie fraszki	II CZĘŚĆ GŁÓWNA N: Otwórzcie teraz książki, na stronie 27. Wszyscy biorą do ręki ołówki, w ciszy czytają tekst fraszki i podkreślają niezrozumiałe wyrazy. [Wyjaśnienie trudnych wyrazów.] N: Jaki nastrój panuje w tej fraszce? N: Powiedzcie, kto i do kogo mówi w wierszu? [Lipa zwraca się do gościa, a więc jest to zwrot do adresata, czyli apostrofa. Lipa mówi, a więc jest to uosobienie] N: Co lipa oferuje swojemu gościowi? N: Jakie swoje zalety wymienia? Poprzyjcie swoje wypowiedzi odpowiednimi cytatami. [Jest to autoprezentacja.] N: Spróbujcie stworzyć plan tej prezentacji. [1. Kim jestem? Jak wyglądam? Jakie są moje zalety?] N: Na podstawie tego planu spróbujcie napisać autoprezentację.	podkreśla niezrozumiałe wyrazy wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy określa panujący we fraszce nastrój określa nadawcę i odbiorcę wiersza wymienia zalety lipy i popiera je cytatami układa plan autoprezentacji pisze autoprezentację
autoprezentacja	III CZĘŚĆ KOŃCOWA N: Proszę kilka osób o odczytanie.	przedstawia wyniki swojej pracy

3.

20.09.2007

Temat: „Fraszki to wszystko, cokolwiek myślemy.”

O fraszkach Jana Kochanowskiego.

Cele: [uczeń]

• uważnie czyta teksty fraszek;

• dostrzega różnice między językiem staropolskim a współczesnym;

• potrafi wypowiedzieć się na temat tych różnic;

• czyta wiersz z odpowiednią intonacją.

Formy pracy:

• zbiorowa

• indywidualna

Metody:

• pogadanka heurystyczna

• metody twórcze („tłumaczenie” języka staropolskiego na współczesny)

Pomoce naukowe:

• fraszki Jana Kochanowskiego:

• „O żywocie ludzkim”

• „Na nabożną”

• „Na Konrata”

• „Do Hanny”

• „O doktorze Hiszpanie”

Realizowane treści	Czynności nauczyciela	Czynności uczniów
	I CZĘŚĆ WSTĘPNA Czynności organizacyjne.
powtórzenie materiału z poprzedniej lekcji - „Na lipę” różne fraszki „O żywocie ludzkim” tematyka fraszek język staropolski a współczesny	II CZĘŚĆ GŁÓWNA N: Z czym wam się kojarzy słowo fraszka? [„słoneczko” - notatka do zeszytu] N: Na poprzedniej lekcji poznaliście już jedną z fraszek Jana Kochanowskiego. Przypomnijcie jej tytuł i powiedzcie na jej temat kilka słów. N: Dzisiaj zajmiemy się innymi fraszkami Jana Kochanowskiego i spróbujemy odpowiedzieć sobie na pytanie czego dotyczą, jaki stosunek do świata wyraża osoba mówiąca, czyli podmiot liryczny. Zapiszmy temat lekcji. N: Najpierw głośno przeczytamy wszystkie fraszki, które macie przed sobą. [ochotnicy] N: Jakie informacje na temat fraszek możemy wyczytać z fraszki „O żywocie ludzkim”? Czym są fraszki? Czego dotyczą? N: Jaką tematykę porusza Kochanowskich w pozostałych utworach? [wyśmiewa obyczaje, kpi z ludzkich wad] N: W jaki sposób / w jakiej formie wyraża swoje poglądy? [satyra] N: Czytanie niektórych wyrazów sprawia wam problemy. Potraficie wyjaśnić dlaczego tak się dzieje? [nie jest to język współczesny, tylko staropolski, archaiczny] N: Gdzie możemy sprawdzić znaczenie wyrazów staropolskich? [słownik archaizmów, etymologiczny, internet] N: Zapiszcie teraz krótką notatkę podsumowującą dzisiejsze informacje.	wypisuje skojarzenia ze słowem fraszka powtarza wiadomości zdobyte na poprzedniej lekcji na temat fraszki „Na lipę” zapisuje temat lekcji czyta głośno fraszki wyjaśnia czym są fraszki na podstawie utworu „O żywocie ludzkim” wyjaśnia tematykę fraszek zauważa różnicę między językiem staropolskim a współczesnym zapisuje notatkę
	III CZĘŚĆ KOŃCOWA N: W domu, spróbujcie zabawić się w tłumaczy. Polecenie: „Przetłumaczę” fraszkę „O doktorze Hiszpanie” z języka staropolskiego na język współczesny.

Notatka:

błahostka bagatela

„bułka z masłem” fraszka sprawa mało ważna

coś łatwego byle co

Fraszka: krótki utwór wierszowany, o różnorodnej tematyce, często żartobliwy. Nazwa pochodzi z języka włoskiego: frasca - odłamana gałązka. Fraszki pisane są „na coś”, „na kogoś”, „do czegoś”, „do kogoś” lub „o czymś”.

We fraszkach Kochanowskiego odnajdujemy:

• satyrę na obyczaje

• kpinę z ludzkich wad

• refleksję filozoficzną

---