Urazy czaszkowo-mózgowe.
- otwarte zranienia czaszkowo
- złamanie podstawy czaszki mózgu
- stłuczenia mózgu
- krwiaki
1. Otwarte zranienia czaszkowo mózgowe.
Przyczyny: Tępe lub ostre urazy czaszki
Rozpoznanie:
- Rana na skórze owłosionej głowy
- Krwawienie
Zagrożenia:
- Zakażenie opon mózgowych i mózgu
- Utrata przytomności
- Zaburzenia oddechu
- Krwiak podskórny
- Oskalpowanie
Postępowanie:
Jałowy opatrunek na ranę, bez ucisku.
2. Stłuczenie mózgu.
Przyczyny: Tępe lub ostre urazy czaszki.
Rozpoznanie:
- Dłuższa utrata przytomności
- Objawy wegetatywne
- Zaburzenia oddechowe
- Kurcze
- Porażenia
- Objawy ogniskowe
Zagrożenia:
Występuje krwawienie do przestrzeni podpajęczynówkowej.
Dochodzi do rozciągnięcia i często przerwania naczyń
Przenikających przez podstawę czaszki. Prowadzi do
martwicy w podwzgórzu i śródmózgowiu.
Postępowanie:
- Kontrola stanu świadomości
- Kontrola oddechu przy bezdechu sztuczne oddychanie
lub reanimacja
- Leki przeciw obrzękowe : Mannitol 125 ml
Furosemid 20 mg
- W przypadku uszkodzeń okolicy czuciowo ruchowej
zapobiegawczo leki przeciw padaczce pourazowej
[czyli przeciw drgawkowe Relanium 10 mg Lminal 50 mg]
3. Złamanie podstawy czaszki.
Przyczyny: Tępe urazy czaszki.
Pośrednie o znacznej sile - uraz w potylicę
Bezpośrednie - uderzenie w żuchwę .
Rozpoznanie:
- Utrata przytomności
- Możliwość zaburzeń oddechowych
- Krwiaki oczodołów [okulary]
- Krwiaki księżycowe powstające za małżowiną uszną
- Krwawienie lub płynotok uszny
- Możliwość pojawienia się powietrza w jamie czaszki
na wskutek otwarcia zawierających powietrze zatok
przynosowych, jam ucha środkowego i komórek sutkowych
Zagrożenia :
- Bezdech
- Możliwość zakażenia
Postępowanie :
- Stała kontrola czynności życiowych
- Ułożenie z uniesionym tułowia
- Płynotok uszny zazwyczaj ustępuje samoistnie
4. Krwiaki. Nadtwardówkowy.
Przyczyny: Tępe lub ostre urazy głowy.
Rozpoznanie:
- Stawia się najczęściej na podstawie obrażenia okolicy
ciemieniowo skroniowej powiązanej z utratą przytomności
- Silne bóle głowy
- Asymetria siły mięśniowej
- Rozszerzenie źrenic po stronie urazu
- Sztywność prostowników
- Wzrost ciśnienia tętniczego /
- Spadek tętna / Triada Cushinga
- Zaburzenia oddychania /
Zagrożenia:
- Zatrzymanie oddechu
- Zatrzymanie krążenia
Postępowanie:
- Tlenoterapia
- Podanie leków obniżających ciśnienie śródczaszkowe
Mannitol 125 ml Furosemid 20 mg
- Kołnierz
- Bilans płynów
- Monitorowanie
- Odbarczenie chirurgiczne
5. Krwiaki. Podtwardówkowy.
Przyczyny: Tępy lub ostry uraz głowy.
Rozpoznanie: Uraz głowy małego lub średniego stopnia po którym
Następuje poprawa a następnie pojawiają się bóle głowy,
Senność, zaburzenia orientacji, objawy piramidowe
[ Babińskiego i Rossolino ]
Zmiana osobowości i nierówność źrenic - anizokoria
Postępowanie:
Tlenoterapia
Podanie leków przeciw obrzękowych
Duże dawki sterydów
Bilans płynów
monitorowanie
6. Krwiaki. Śródmózgowy.
Przyczyny: Pourazowe
Pęknięcie tętniaka
Rozpoznanie: Powstaje w obrębie półkuli mózgu w skutek przerwania
ciągłości naczynia krwionośnego i zawiera wtedy tylko krew
bądź w wyniku połączenia się licznych [ drobnych ]
wylewów w ogniskach stłuczenia i zawiera wtedy
dodatkowo rozpadłą tkankę mózgową.
narastający krwiak powoduje obrzęk mózgu.
przebicie się krwiaka do komory bocznej wyzwala
gwałtowne objawy w postaci drgawek, hipertermi.
mogą się pojawić niedowłady i porażenia.
leczenie operacyjne polega na płatowym otwarciu czaszki
i usunięciu krwiaka.
Pomoc doraźna polega na podaniu odwadniających leków.
7. Wstrząśnienie mózgu.
Przyczyny: Urazy głowy.
Rozpoznanie:
utrata przytomności od kilkunastu sekund do kilku godzin
niepamięć wsteczna lub następcza
bóle i zawroty głowy
objawy wegetatywne [ wahania CTK, przyśpieszenie lub zwolnienie tętna, wymioty, nudności ]
Postępowanie:
tlenoterapia
ułożenie pacjęta z tułowiem uniesionym
monitoring
reakcja źrenic na światło
przytomnemu podajemy roztwór Ringera