Inhibitory enzymów jako leki
Inhibitory AchE
odwracalne
fizostygmina neostygmina pirydostygmina |
jaskra |
edrofonium |
przełomy miasteniczne |
riwastygmina donepezil |
choroba Alzheimera
|
nieodwracalne
diizopropylofluorofosforan |
jaskra |
Inhibitory kaskady kwasu arachidonowego
inhibitory fisfolipazy A2
glikokortykoidy - sterydowe leki przeciwzapalne
inhibitory cyklooksygenazy
kwas acetylosalicylowy
niesteroidowe leki przeciwzapalne
Inhibitory COX2 - rofekoksyb
Nieswoiste inhibitory cyklooksygenaz hamją także w/w izoenzym obecny w błonie śluzowej żołądka co znacznie upośledza jej odporność na działanie soku żołądkowego, w ten sposób powstają wrzody i wszelkie historie z nimi związane; swoiste inhibitory COX2 znoszą to działanie ale wpływają niekorzystnie na układ sercowo-naczyniowy prowadząc m. in. do zmian miażdżycowych
Inhibitory enzymu konwertującego
kaptopril enalapril perindopril (...)-pril |
Nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążenia
|
Inhibitory reduktazy HMG-CoA - statyny
lowastatyna simwastatyna fluwastatyna atorwastatyna prawastatyna |
hipercholesterolemia, obniżenie częstości zmian miażdżycowych |
Inhibitor lipazy trzustkowej
orlistat |
leczenie otyłości |
U chorego który stosuje się do naszych zaleceń i nie je nie ma potrzeby stosowania orlistatu bo nie przyjmuje on tłuszczów. Niepokornych możemy zdyscyplinować za pomocą orlistatu, ponieważ
jest to drogi lek (czym zdobywamy sympatię koncernów farmaceutycznych)
ma działanie niepożądane - wywołuje biegunki tłuszczowe. Po pół dnia w ustronnym miejscu nawet najbardziej żarłoczny pacjent straci apetyt.
Inhibitory fosfodiesterazy - metyloksantyny
Enzym ten katalizuje przemianę c3'5'AMP (forma aktywna) -> 5'AMP (forma nieaktywna)
cAMP jest wtórnym przekaźnikiem w komórce (aktywacja cyklazy adenylanowej -> przez hormony); a więc inhibitory fosfodiesterazy przedłużają jego aktywność. Niegdyś stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej, obecnie lepsze rezultaty dają środki wziewne - pochodne adrenaliny i glikokortykoidów. Przykładem metyloksantyny jest teofilina.
Inhibitor oksydazy ksantynowej
allopurinol |
dna moczanowa (forma przewlekła) |
Enzym ten katalizuje szlak przekształceń puryn i pirymidyn do kwasu moczowego, który jest trudno rozpuszczalny i odkłada się w postaci kryształów w różnych narządach, m. in. w nerkach (kamica nerkowa) i w jamach stawowych (z powodu ich słabego ukrwienia) - powoduje przewlekłe zapalenie tych ostatnich.
Inhibitory anhydrazy węglanowej
acetazoamid |
jaskra (rzadko) slabe działanie moczopędne stosowany przez alpinistów w celu zapobieżenia objawom choroby wysokogórskiej |
Inhibitory monooksygenazy (MAO)
selegilina |
choroba Parkinsona |
Enzym zaangażowany w katabolizm amin katecholowych, w tym dopaminy. W chorobie Parkinsona poziom tego neurotransmittera spada - zwłaszcza selegilina skutecznie zwiększa jego poziom przez hamowanie rozkładu.
Inhibitor α-glukozydaz jelitowych
akarboza |
cukrzyca |
Obniża wchłanianie cukrów w jelicie, ale ma działanie niepożądane - odłożony w jelitach cukier staje się pożywką dla flory bakteryjnej, która przerabia go na kwasy tłuszczowe i CO2 -> efektem są kwaśne biegunki.
Inhibitory gyrazy bakteryjnej
Inhibitory enzymów jako leki p-wirusowe
Inhibitory enzymów jako cytostatyki
Induktory enzymów jako leki
LUMINAL - podajemy go noworodkom przy nadmiernej żółtaczce fizjologicznej noworodków. Wynika ona z naturalnie obniżonej sprawności metabolicznej wątroby noworodka, co się objawia częściową niezdolnością do sprzęgania powstałej z HbF bilirubiny z kwasami żółciowymi. Taka bilirubina wiąże się z albuminą, odkłada w różnych tkankach, m. in. jądrach podkorowych -> żółtaczka jąder podkorowych, chyba nikomu nie trzeba mówić jak poważne mogą być jej skutki. UWAGA Luminal jest barbituranem, ma silne działanie trankwilizująco-nasenne (personel oddziału noworodkowego jedynie na tym korzysta).
Enzymy jako leki
Streptokinaza
izolowana z paciorkowców
aktywuje plazminogen, który rozkłada włóknik
stosowana przy zawałach m. sercowego w przypadkach niemożliwych do leczenia metodami chirurgicznymi
Urokinaza
działanie i zastosowanie podobne do streptokinazy
Streptodornaza
izolowana z paciorkowców
czyszczenie zaropiałych ran - swoją lepkość i półpłynność, i inne obrzydliwstwa zawdzięcza ropa obecności w niej DNA pochodzącego z rozpadłych granulocytów, streptodornaza to DNA hydrolizuje
Trombina
stosowana miejscowo
np. krwawienie z wrzodów żołądka -> gastrotrombina
Enzymy trzustkowe
np. pankreatyna
stosowana w niedomogach cz. egzokrynowej trzustki
poprawia trawienie
Pepsyna
popularna w postaci Citropepsin
zwiększa apetyt
Hialuronidaza
stosowana miejscowo
Kolagenaza
stosowana miejscowo
Czynniki krzepnięcia krwi
hemofilia