Temat 4.
Wzajemny stosunek norm do innych systemów normatywnych jeżeli chodzi o zakres norm prawnych.
I - dany typ zachowania się regulują zarówno normy prawne jak i inne systemy normatywne w sposób taki sam lub zbliżony (np. morderstwo, kradzież).
II - dany typ zachowania się regulują normy prawne i inne systemy normatywne w sposób odmienny, sprzeczne (np. obowiązek zawiadamiania o popełnieniu przestępstwa [prawo - tak, moralnie - nie] ).
III - dany typ zachowania się regulują normy prawne, natomiast inne systemy normatywne są wobec tej regulacji indyferentne (obojętne).
IV - dany typ zachowania się regulują normy moralne, obyczajowe itd., natomiast prawo jest wobec tej regulacji indyferentne (obojętne), (np. chciwość, egoizm).
Klauzulami generalnymi nazywamy tylko te przepisy prawne, które celowo zawierają zwroty nieostre lub nieokreślone (np. dobro dziecka, interes państwa, dobre obyczaje, ważne powody itd.) o charakterze oceniającym i odsyłającym do kryteriów pozaprawnych.