Inwentaryzacja - zespół czynności zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu składników majątkowych danej jednostki ( jest częścią rachunkowości )
Naruszenie dyscypliny finansów publicznych:
Zaniechanie przeprowadzenia i rozliczenia inwentaryzacji
Rozliczenie inwentaryzacji niezgodne ze stanem rzeczywistym
Formy inwentaryzacji majątku:
pełna okresowa - spis z natury bez korzystania z urządzeń ewidencyjnych
uproszczona - metodą obmiaru, próbki, szacunku, wartościowa
wyrywkowa - ustalenie rzeczywistego stanu części składników
ciągła - spis z natury przeprowadzany systematycznie w ciągu roku
Funkcje inwentaryzacji:
kontrolna - kontrola rzeczywistego stanu majątku
weryfikacyjna - weryfikacja realności ewidencji i składników majątkowych
informacyjna - źródło informacji do analiz, ocena sytuacji majątkowej
ochrona majątku - zapobieganie niedoborom, stratom
Cele inwentaryzacji:
ustalenie rzeczywistego stanu składników majątkowych - spis z natury
ustalenie różnic między stanem rzeczywistym a ewidencyjnym
weryfikacja stanu ewidencyjnego
rozliczenie osób materialnie odpowiedzialnych
rozliczenie różnic
Metody inwentaryzacji:
Spis z natury:
liczenie, mierzenie, ważenie rzeczowych i pieniężnych składników majątkowych
inwentaryzuje się środki pieniężne, akcje, obligacje, rzeczowe składniki majątkowe, obrotowe, środki trwałe
Pośrednia uproszczona - spisywanie składników majątkowych w przybliżeniu np.brak dostępu do składowanych towarów
Uzgodnienia sald:
obustronne potwierdzenie stanów księgowych aktywów i pasywów między kontrahentami
stosuje się do środków pieniężnych, w bankach, pożyczki, kredyty.
Weryfikacji:
porównanie stanów księgowych w księgach rachunkowych z danymi w dokumentacji źródłowej lub wtórnych, rejestrach, kontrolkach itp.
inwentaryzuje się grunty, środki trudnodostępne, należności sporne, wszelki rodzaje kapitałów i funduszy, rezerwy i przychody okresów przyszłych itp.
Rodzaje inwentaryzacji:
kontrolna
zdawczo - odbiorcza
rozliczeniowa
roczna
okresowa
doraźna
likwidacyjna
Zasady inwentaryzacji:
częstotliwość i terminowość
zespołowość i uczestnictwo osób materialnie odpowiedzialnych
ekonomia czasu inwentaryzacji
rzetelność i dokładność
kolejnych czynności
podwójnego sprawdzania
Etapy inwentaryzacji:
Etap przygotowawczy
- pisemna decyzja zarządzająca inwentaryzacje:
zakres inwentaryzacji
forma jej przeprowadzenia
określenie przewodniczącego głównej komisji inwentaryzacyjnej
dzień na który przeprowadza się inwentaryzacje
terminy rozpoczęcia i zakończenia inwentaryzacji
termin złożenia sprawozdania przez komisję inwentaryzacyjną
przygotowanie inwentaryzacji:
ustalenie regulaminu inwentaryzacji
opracowanie harmonogramu
przeszkolenie członków komisji i zespołów spisowych
przygotowanie druków i dokumentów
wyznaczenie pól spisowych
porządkowanie zapasów
uzgodnienie ewidencji
Etap właściwej inwentaryzacji
wydanie grupom spisowym formularzy spisowych
zabezpieczenie urządzeń ewidencji magazynowej
złożenie przez osoby odpowiedzialne oświadczeń o kompletach dokumentów obrotowych
identyfikacja przedmiotowa, jakościowa i cenowa
sprawdzenie, policzenie i podpisanie arkuszy
rachunkowe zestawienie wyników
pobranie oświadczeń od osób materialnie odpowiedzialnych o braku zastrzeżeń co do sposobu przeprowadzania inwentaryzacji
Etap rozliczeniowy
wyliczenie wstępne po zakończeniu spisu
przekazanie dokumentacji do komórki rozliczeniowej
sprawdzenie dowodów i dokumentów inwentaryzacyjnych pod względem formalnym, merytorycznym i rachunkowym
zestawienie różnic inwentaryzacyjnych
wyjaśnienie przyczyn różnic
zakończenie czynności rozliczeniowych protokół z wnioskami komisji zatwierdzonymi przez kierownika jednostki
Dokumentowanie inwentaryzacji
pisma powołujące komisję, zespoły spisowe
arkusze lub karty spisowe
zbiorcze arkusze spisów z natury
zestawienie różnic inwentaryzacyjnych
arkusze kompensat różnic inwentaryzacyjnych
dokumentacja potwierdzająca stan sald rachunków bankowych oraz sald należności i zobowiązań
dokumentacja potwierdzająca weryfikację aktywów i pasywów nie objętych spisem z natury lub potwierdzona zgodność sald.
Częstotliwość i terminy inwentaryzacji:
inwentaryzacja na ostatni dzień roku obrotowego -
środki pieniężne i papiery wartościowe w jednostce,
b) produkty w toku produkcji
w ciągu ostatniego kwartału roku obrotowego do 15 - go dnia miesiąca roku następnego
na terenie nie strzeżonym zapas materiałów, półprodukty, produkty gotowe i towary, środki trwałe ( z wyjątkiem gruntów i terenów trudnodostępnych, maszyn i urządzeń objętych inwentaryzacją
na terenie strzeżonym zapasy materiałów, półprodukty, produkty gotowe i towary nie objęte ewidencją ilościowo - wartościową
raz do roku na jego przestrzeni
1 raz w ciągu 2 lat
1 raz w ciągu 4 lat
środki trwałe
maszyny i urządzenia objęte inwentaryzacją rozpoczętą ( na terenie strzeżonym )