PRB wykład 25.02.2016
Bezpieczeństwo
Pojęcie wieloznaczne- różnie używane oraz interpretowane.
Bezpieczeństwo:
Stan- stan braku zagrożeń, spokoju, pewności
Postaci bezpieczeństwa:
stan braku bezpieczeństwa, gdy istnieje realne zagrożenie- jest postrzegane we właściwy sposób
stan obsesji- gdy dane zagrożenie postrzegamy w sposób przesadny, nieadekwatny do stopnia zagrożenia
stan fałszywego bezpieczeństwa- zagrożenie jest poważne, traktowane jest jako niewielkie
stan bezpieczeństwa- gdy zagrożenie jest nieznaczne i w taki sposób jest ono postrzegane
Bezpieczeństwo jako proces- bezpieczeństwo i jego organizacja podlegają zmianom stosownie do naturalnych zmian, uwarunkowań bezpieczeństwa
Jednocześnie, jako stan i proces- pojęcie bezpieczeństwa jest kategorią zmienną w czasie i przestrzeni, w konsekwencji nie jest możliwe uzyskania trwałego stanu bezpieczeństwa, natomiast możliwe są działania mające na celu stworzenie warunków dla bardziej bezpiecznego rozwoju państwa i społeczeństwa
Bezpieczeństwo jako centralna kategoria społeczna:
pierwotna, egzystencjalna oraz naczelna potrzeba i wartość, zarówno dla jednostek społeczności lokalnych, jak i dla całego państwa
Bezpieczeństwo w znaczeniu funkcjonalnym- rola, jaką bezpieczeństwo spełnia w systemie wartości danego państwa i społeczeństwa
Funkcja podstawowa- polega na ochronie i obronie wartości i interesów przed itniejącymi i potencjalnymi zagrożeniami
Funkcja pomocnicza- akcesoryjna- tworzenie wewnętrznych i zewnetrznych warunków dla swobodnego rozwoju i sprostania wyzwaniom, jakie niesie zmienność i postęp cywilizacyjny
W znaczeniu strukturalnym-systemowym
całokształt przygotowania i organizacji państwa do ciągłego tworzenia bezpieczeństwa.
Obejmuje następujace elementy:
prawne podstawy bezpieczeństa- akty normatywne, odnoszące się do zagadnień związanych z szeroko rozumianym bezpieczeństwem np. Ustawy
polityka i strategia bezpieczeństwa- jest to celowa i zorganizowana działalność upoważnionych organów państwa zmierzająca do stałęgo zapewnienia optymalnego bezpieczeństwa narodowego, a często również bezpieczeństwa międzynarodowego
cywilna i wojskowa organizacja ochrony i obrony narodowej
organy administracji państwowej odpowiedzialne za stworzenie bezpieczeństwa kraju
infrastruktura bezpieczeństwa- obejmuje bezpośrednio i niebezpośrednio infrastrukturę związaną z bezpieczeństwem
edukacja dla bezpieczeństwa- działania uświadamiające znaczenie problematyki bezpieczeństwa wśród obywateli
sojusze oraz współpraca międzynarodowa w zakresie bezpieczeństwa (w ramach polityki zagranicznej)
Bezpieczeństwo w znaczeniu wąskim i szerokim:
wąskim- negatywne ujęcie bezpieczeństwa, brak zagrożeń
szerokim- ujęcie pozytywne, polega na aktywnym kształtowaniu bezpieczeństwa jako gwarancji przetrwania i rozwoju
Zasięg terytorialny bezpieczeństwa
bezpieczeństwo narodowe- bezpieczeństwo państwowe, zdolność narodu do obrony swoich wewnętrznych wartości przed zewnętrznymi zagrożeniami- przetrwania (np. Biologiczne) państwa
integralność terytorialna- nienaruszalność granic państwowych
niezależność polityczna- zarówno w aspekcie zewnętrznym (niezalezność od innych państw), jak i wewnętrznym (decydowanie o swoich wewnętrznych kompetencjach)
jakość życia- np. dbałość o środowisko naturalne
Bezpieczeństwo międzynarodowe to brak obiektywnie istniejących zagrożeń i subiektywnych obaw oraz zgodne dążenie i działanie społeczności międzynarodowej na rzecz określonych wartości państwowych i pozapaństwowych (społecznych) za pomocą norm, instytucji i instrumentów zapewniających pokojowe rozstrzyganie sporów oraz tworzenie gospodarczych, społęcznych, ekologicznych i innych przesłanek dynamicznej stabilności i eliminowania zagrożen
Chronione wartości- stabilność, poczucie pewności, równowaga, współpraca
Podkategorie:
bezpieczeństwo lokalne
bezpieczeństwo subregionalne
bezpieczeństwo regionalne
bezpieczeństwo ponadregionalne
bezpieczeństwo globalne
Przedmiot bezpieczeństwa:
polityczne zapewnienie interesów politycznych państwa w sferze wewnętrznej, jak i zagranicznej
bezpieczeństwo militarne- brak zagrożenia militarnego oraz aktywne działania na celu kształtowania tego rodzaju bezpieczeństwa