Rehabilitacja w psychiatrii

Celem rehabilitacji jest wyposażenie chorego w umiejętności:

-fizyczne

-intelektualne

-emocjonalne

Zasady rehabilitacji:

1.Zasada optymalnej stymulacji- nie za mała, nie za duża

2.Zasada wielostronności metod- kompleksowość w rehabilitacji

3.Zasada stopniowania trudności- dostosowanie formy i zakresu pomocy do zmieniających się możliwości chorego

4.Zasada powtarzalności oddziaływań- zaostrzenie objawów psychotycznych i rehospitalizacja są często powodem do powtórzenia umiejętności które chory nabył już wcześniej

5.Zasada partnerstwa- nie można rehabilitować chorego bez jego czynnego udziału

6.Zasada wielokierunkowości oddziaływań- jednoczasowość interwencji w różnych sferach życia

Trening umiejętności społecznych

Trening umiejętności- jest działaniem zorientowanym na zachowanie i opiera się na ustrukturalizowanych metodach edukacyjnych zaprojektowanych dla kompensacji deficytów obecnych w schizofrenii. Bazą dla terapii behawioralnych jest aktywna współpraca chorych i ich rodzin i pracowników służby zdrowia.

W celu wzmocnienia motywacji i uczenia się stosowane są techniki:

-modelowanie

-dawanie instrukcji

-powtarzanie

-pozytywne wzmacnianie

-nakłanianie

-dostosowanie reakcji

Treningi umiejętności okazują się wyjątkowo skuteczne w przypadku:

-trudności w komunikowaniu

-problemy w rozwiązywaniu sytuacji interpersonalnych

-niskiej asertywności

-nieumiejętności radzenia sobie w ważnych sytuacjach życiowych

-braku aktywności lub niewystarczających aktywnościach decydujących o samodzielności w życiu codziennym

O trwałości ćwiczonych umiejętności decyduje ich generalizacja

Czynniki warunkujące generalizację:

-poziom motywacji

-zaangażowanie rodziny

-wsparcie środowiskowe

-funkcjonowanie przedchorobowe

-przestrzeganie zasad leczenia

Wybór treningu zależy od:

-rodzaju i wielkości deficytu

-sprawności funkcji poznawczych

-potrzeb i zainteresowań pacjenta

-stanu klinicznego

1.Trening dotyczący samoobsługi:

-trening w zakresie wyglądu zewnętrznego i higieny osobistej

-trening kulinarny

-trening techniczny

-trening umiejętności praktycznych

-trening budżetowy

2.Trening umiejętności społecznych

-trening rozwiązywanie trudnych sytuacji międzyludzkich

-trening podstawowych umiejętności prowadzenia rozmowy

-trening przygotowania do pracy

3.Treningi psychoedukacyjne

-trening aktywnego udziału we własnym leczeniu farmakologicznym

-trening radzenia sobie z objawami choroby

Zasady prowadzenia treningu:

1.Trening rozpoczynamy po:

-nawiązaniu kontaktu terapeutycznego

-ustąpieniu ostrych objawów psychotycznych

2.Trudności pacjenta formułujemy w kategoriach operacyjnych, posługując się prostymi przykładami życia codziennego

3.Pacjent musi zawsze otrzymywać jasne instrukcje i dokładne wyjaśnienie każdego etapu treningu

4.Nie wolno zapominać o częstym egzekwowaniu informacji zwrotnych od uczestników grupy treningowej

5.Należy pamiętać o konieczności stosowania regularnej oceny postępów w trenowanej umiejętności

Generalną zasadą pracy z pacjentem jest stosowanie pozytywnych wzmocnień

Praktyczne uwagi dotyczące realizacji treningu:

1.Pracę z pacjentem rozpoczynamy od trenowania umiejętności mniej skomplikowanych

2.Rozwiązywanie optymalnym dla chorego jest równoczesny udział w 2-3 treningach

3.Zajęcia powinny odbywać się w 6-8 osobowych grupach

4.W celu uzyskania lepszych efektów należy stosować różnorodne bodźce

5.Zadania domowe wymagają dokładnego i systematycznego omówienia

6.Tempo realizacji zajęć dostosować do możliwości uczestników

7.Wskazane jest aby oceny postępów dokonywać do 2-3 tygodnie

Terapia zajęciowa (ergoterapia)

-stopniowo angażuje pacjenta w życie społeczne poprzez udział w celowej aktywności zwykle z pogranicza pracy użytkowej i twórczej artystycznej

Tradycyjne prace to:

-malowanie, haftowanie, układanie obrazów mozaikowych, szycie ręczne i maszynowe, drobne prace stolarskie, metaloplastyka, ozdobne wyroby ludowe, dziewiarstwo, tkactwo

Formy rehabilitacji w psychiatrii:

Hostel- forma pośrednia między oddziałem stacjonarnym a powrotem do dotychczasowego środowiska

Warsztaty Terapii Zajęciowej

Zakłady Aktywizacji Zawodowej

Środowiskowy Dom Samopomocy

Turnus rehabilitacyjny

Zespół terapeutyczny- jest to grupa ludzi, o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, posiadanym doświadczeniu i wiedzy, współpracuje ze sobą w celu realizacji założonych celów terapeutycznych

Funkcje zadaniowe zespołu terapeutycznego:

-stworzenie poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji pacjentom

-Wgląd w siebie i autentyczność jako wyznaczniki dojrzałej osobowości i poprawnego pełnienia roli zawodowej u osób pomagających

-Budowanie relacji terapeutycznej

-Akceptacja, tolerancja, empatia

-pomaganie i rozwiązywanie konfliktów przez zespół terapeutyczny jako umiejętność wynikająca z empatii

---