Podatek dochodowy od osób prawnych /ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych; tj. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397/

Podatek dochodowy od osób prawnych (ang. CIT Corporate Income Tax - podatek od dochodów przedsiębiorstw) to rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez osoby prawne, stanowiący dochód budżetu państwa.

PODMIOT OPODATKOWANIA

Podatnicy

Podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są:

1. osoby prawne,

2. spółki kapitałowe w organizacji,

3. jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej) oraz

4. podatkowe grupy kapitałowe.

Nieograniczony obowiązek podatkowy

Podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Ograniczony obowiązek podatkowy

Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podatkowa grupa kapitałowa

Grupą kapitałową jest grupa co najmniej dwóch spółek prawa handlowego, mających osobowość prawną, które zawarły notarialną umowę o utworzeniu grupy, a naczelnik urzędu skarbowego umowę tę zaakceptował.

Podatkową grupę kapitałową zawiązać mogą spółki akcyjne lub spółki z o. o. mające siedzibę na terytorium RP, przy czym:

• jedna (spółka dominująca) jest właścicielem 95% (z wyjątkami dotyczącymi akcji lub udziałów objętych przez pracowników w wyniku prywatyzacji) kapitału zakładowego pozostałych spółek (zależnych),

• kapitał poszczególnych spółek wynosi co najmniej 1 000 000 zł,

• spółki zależne nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę,

•  w spółkach tych nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa.

Podatek od podatkowej grupy kapitałowej odprowadza jedna ze spółek tworzących podatkową grupę kapitałową wskazana w umowie o jej utworzeniu, natomiast wszystkie spółki odpowiadają solidarnie za zobowiązania z tytułu podatku podczas trwania umowy.

Zwolnienia (podmiotowe) spod opodatkowania

Od podatku zwolnione są m. in.:

1. Skarb Państwa,

2. Narodowy Bank Polski,

3. jednostki budżetowe,

4. państwowe fundusze celowe, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,

5. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest uzyskanie przez osobę prawną dochodu.

Dochód taki rozumiany jest jako nadwyżka przychodów ponad koszty uzyskania przychodów w danym roku podatkowym. W przypadku, gdy kwota kosztów przewyższa przychody, różnica stanowi stratę. Dochodem jest przysporzenie majątkowe niezależnie od źródeł przychodów, z którego zostało osiągnięte.

Wyłączenia spod opodatkowania

Przepisów ustawy nie stosuje się do:

- przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji

rolnej, chyba że ustalenie przychodów jest wymagane dla celów określenia dochodów

wolnych od podatku dochodowego,

- przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach,

- przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej

umowy,

- przychodów (dochodów) armatorów opodatkowanych podatkiem tonażowym.

Przychód

Przychody to przede wszystkim wszelkie otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika: pieniądze, wartości pieniężne, wartości otrzymanych świadczeń w naturze oraz wartości innych nieodpłatnych świadczeń /np. usług/.

Koszty uzyskania przychodów

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Istnieje bardzo rozbudowany katalog wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów /art. 16 updop./. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Strata

Obliczona w stosunku rocznym ujemna różnica między sumą przychodów /niezależnie od źródła/a kosztami ich uzyskania to strata; różnica dodatnia stanowi dochód.

PODSTAWA OPODATKOWANIA

Podstawę opodatkowania stanowi osiągnięty przez osobę prawną dochód (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania) w danym roku podatkowym, z możliwością dokonania dozwolonych przepisami odliczeń (m.in. z tytułu: darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego lub na cele kultu religijnego (łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu).

Podatek dochodowy od osób prawnych stanowi 19% podstawy opodatkowania.

POBÓR PODATKU

Samodzielne odprowadzanie zaliczek

Podatnicy, co do zasady są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

Zeznanie roczne

Do końca 3 miesiąca następującego po roku podatkowym należy złożyć roczne zeznanie, obejmujące w szczególności wielkość przychodów, kosztów uzyskania przychodów, dochodu, odliczeń od dochodu, sumę odprowadzonych zaliczek i kwotę podatku za rok podatkowy; różnica tej kwoty i sumy zaliczek podlega wpłacie uzupełniającej lub zwrotowi.

1

---