Wstrząs - zaburzenie metabolizmu komórkowego całego organizmu, które występuje na skutek niewystarczającej podaży tlenu w stosunku do zapotrzebowania komórek.

Definicja	Patofizjolgia	Rozpoznanie	Badania laboratoryjne	Leczenie
Hipowolemiczny na skutek zmniejszonej objętości płynów w krwiobiegu. Przyczyna: Krwotok, oparzenia, peritonitis, Biegunka, wymioty, OZT	Zmniejszenie powrotu żylnego do serca, zmniejszenie rzutu serca spadek systemowego RR Pobudzenie receptorów zatoki szyjnej zwiększenie aktywności układu współczulnego zmniejszenie przepływu krwi przez skórę narządy jamy brzusznej i mięśnie szkieletowe - centralizacja krążenia Osocze przesuwa się z przestrzeni międzykomórkowej do naczyń co upośledza perfuzję na poziomie komórkowym	Niskie ciśnienie Tachykardia Tachypnoe Skąpomocz Chory niespokojny lub w stanie śpiączki Skóra blada i chłodna Zmniejszona temperatura ciała Opóźnienie napływu kapilarnego Nudności i wymioty	Gazometria - obecność kwasicy metabolicznej Stężenie elektrolitów w surowicy - wzrost luki anionowej LA= Na - (HCO3 +Cl) Stężenie kwasu mlekowego - najbardziej czuły wskaźnik perfuzji Stęzenie kreatyniny - ocena funkcji nerek Hematokryt	Opanowanie krwotoku i przywrócenie prawidłowej objętości krwi w łożysku naczyniowym Elektrolity - 3 ml na każdy ml utraconej krwi Podawanie tlenu Cewnik Foley'a monitorowanie funkcji nerek - diureza 50 ml/godzinę
Septyczny Układowe zakażenie bakteryjne lub grzybicze	Wstrząs gorący - poszerzenie naczyń i niski opór obwodowy, skóra zaczerwieniona i sucha Tachycardia, tachypnoe - wentylacja minutowa dwukrotnie przekracza wartość prawidłową uposledzenie metabolizmu komórkowego przez toksyny i substancje uwolnione w procesach septycznych Wstrząs zimny - Zniesienie różnicy ciśnienia onkotycznego, sód wapń i woda wnikają do cytoplazmy	Do postawienia rozpoznania konieczna jest interpretacja większej ilości parametrów klinicznych Częste objawy: Temperatura pow. 39 st. C Dreszcze Tachypnoe Splątanie Należy zbadać miejsce z którego rozwinął się wstrząs: Płuca, nerki, drogi moczowe, żyły	Leukocytoza z przesunięciem obrazu krwinek w lewo Hiperglikemia Kwasica metaboliczna Tromocytopenia Obniżenie czynników krzepnięcia	1. opanowanie pierwotnego schorzenia 2. przywrócenie prawidłowej funkcji organów ważnych dla życia Przy reanimacji konieczne jest zastosowanie respiratora i większego stężenia tlenu Należy zastosować PEEP aby uzyskać 90% saturację krwi tętniczej
Kardiogenny Indeks sercowy <1,8l/min/m2 z wzrostem objętości końcowo rozkurczowej lewej komory	MIC Zawał serca Pęknięcie Przegrody Wady zastawek serca Zaburzenia rytmu Uraz Odma wentylowa Tamponada serca Stłuczenie serca	Tachycardia Tachypnoe Poszerzenie żył szyjnych W.K. jest następstwem nagłego zaburzenia funkcji serca dlatego objawy narastają dramatycznie szybko Nad płucami: rzężenia, świsty Dodatkowy trzeci ton (rytm cwałowy) Odma wentylowa - brak szmeru pecherzykowego po stronie odmy	Wzrost OCŻ - powyżej 18 mm Hg Spadek indeksu sercowego poniżej 1,8 l/min Rtg klp - obrzęk płuc Hipoksja Kwasica metaboliczna Wzrost stężenia mocznik i kreatyniny Enzymy sercow EKG Rtg klp Echo-serca	Zmniejszeni ilości płynów dożylnych Wspomafanie niewydolnego serca Leki zwiększające kurczliwość Leki moczopędne Leczenie przyczynowe: np. odbarczenie odmy, perikadiocenteza Zastosowanie pulsacji wewnątrzaortalne
Neurogenny Hipotensja w następstwie zaburzeń funkcji ośrodkowego układu nerwowego	Przede wszystkim jest następstwem uszkodzenia sympatycznego układu nerwowego

---