Seminarium 1
Epidemiologia
18.11.08r.
lek. med. Witold Dobracki
PODZIAŁ EPIDEMIOLOGII
I. Ze względu na zakres prowadzonych działań:
- Epidemiologia ogólna - zajmuje się ogólnymi prawami powstawania i szerzenia się wszystkich chorób w populacji ludzkiej, częstością jej występowania oraz profilaktyką.
- Epidemiologia szczegółowa - na bazie wiadomości z epidemiologii ogólnej bada, opisuje i ustala przyczyny występowania jednej określonej choroby oraz ustala i ocenia swoiste dla niej metody profilaktyczne i lecznicze.
- Epidemiologia chorób zakaźnych i inwazyjnych (epidemiologia bionoz) - jest działem zajmującym się wyłącznie chorobami wywoływanymi przez mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki) i pasożyty.
- Epidemiologia zakażeń szpitalnych - bada, opisuje i ustala przyczyny występowania chorób zakaźnych u hospitalizowanych pacjentów oraz sposoby zapobiegania im.
- Epidemiologia chorób zawodowych - zajmuje się badaniem przyczyn występowania zakaźnych i niezakaźnych chorób zawodowych.
- Epidemiologia chorób i wypadków związanych z pracą - zajmuje się badaniem przyczyn zaburzeń i zagrożeń stanu zdrowia związanych z pracą.
- Epidemiologia katastrof - dział opisujący specjalne sytuacje zdrowotne związane z tzw. katastrofami społecznymi, tj. masowym działaniem nadzwyczajnych czynników niszczące środowisko życia ludzi oraz możliwość i sprawność organizacyjną w zakresie pomocy medycznej, leczenia chorych oraz zapobiegania chorobom w dużych populacjach.
- Epidemiologia środowiska - ocenia wpływy czynników środowiska na zdrowie człowieka (czynniki fizyczne i chemiczne zanieczyszczające otoczenie, czynniki typu psychologicznego).
- Geografia epidemiologiczna - opisuje sytuację epidemiologiczną, ogólną i szczegółową, głównie chorób naturalnych na danym regionie geograficznym (kontynent - państwo), np. dla celów turystycznych, handlu politycznego, a także celach wojskowych.
- Epidemiologia historyczna - dział obejmuje opisy i określanie przyczyn chorób w ubiegłych wiekach (tysiącleciach).
II. Ze względu na działalność praktyczną, metody pracy i pełnioną funkcję:
- Metodologia epidemiologiczna (epidemometria) - obejmuje metody opisowe - epidemiologia opisowa, metody analityczne - epidemiologia analityczna, doświadczenie - epidemiologia doświadczalna.
- Sanometria - obejmuje metody pomiaru zdrowia społeczeństwa (populacja ludzka i środowisko jej życia) w sensie ogólnym - całokształt postępowania oparty jest na danych medycznych i przyrodniczych.
- Profilaktyka (epidemiotechnika) - na podstawie danych epidemiologicznych, demograficznych i medycznych analizuje teoretyczne podstawy metod zapobiegania i zwalczania chorób oraz weryfikuje je za pomocą doświadczeń przeprowadzonych na określonych grupach populacji.
- Promocja zdrowia - zajmuje się edukacją, której celem jest utrwalenie w populacji zachowań prozdrowotnych - wg WHO: „działania informacyjne prowadzone przez pracowników służby zdrowia i wybranych ogniw administracyjno-medycznych, umożliwiających wszystkim ludziom zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem (zachowania prozdrowotne) oraz stwarzające im możliwości poprawiania zdrowia, aż do osiągnięcia w pełni dobrego samopoczucia”.
- Polityka zdrowotna - w oparciu o ocenę zdrowia społeczeństwa określa potrzeby diagnostyczne i lecznicze, opracowuje zasady profilaktyki, ustala nakłady finansowe konieczne do realizacji tych zadań, a także przygotowuje konieczne akty prawne i zarządzenia.
Organizacja służb sanitarnych i przeciw epidemiologicznych - ustala struktury i funkcje działów sanitarnych publicznej ochrony zdrowia.