encyklopedie - średniowiecze, Bibliotekoznawstwo, Bibliotekoznawstwo 2, Naukoznawstwo


strony 28-45

ŚREDNIOWIECZNA EUROPA:

Średniowieczni autorzy doceniali dorobek starożytności; źródłem z którego obficie czerpała kultura średniowieczna była Historia naturalna Pliniusza Starszego - nie tylko jako zbiór informacji, ale i wzór konstrukcyjny jak pisać encyklopedię, choć punkt ciężkości przeniósł się na religię i teologię. Encyklopedystami byli najczęściej duchowni. Zaczęły pojawiać się pierwsze programy dla średniowiecznych encyklopedystów europejskich, autorem pierwszego był Afrykanin. :) św. Augustyn, De doctorina christiana; miał zamiar stworzyć nową encyklopedię siedmiu sztuk wyzwolonych lecz tego nie zrealizował, pozostał po nim tylko Traktat o muzyce (IV w.).

W drugiej połowie XIII w. olbrzymie encyklopedie miały coraz mniejsze powodzenie, odchodzono od nich na rzecz bardziej poręcznych, dostępnych i tańszych, pojawiły się tzw. małe encyklopedie - ściśle popularyzatorskie, adresowane nie tylko do ludzi wykształconych ale i do przeciętnych, także świeckich, odbiorców.

Zaczęto odchodzić od łaciny i tworzyć w językach narodowych.

Schyłek XIII w. to zmierzch piśmiennictwa o charakterze encyklopedycznym. Pojawiały się coraz liczniejsze przekłady starożytnych klasyków; poszerzał się krąg wykształconych i bardziej wymagających czytelników. Od 1320 r. przez dwa stulecia nie ukazała się żadna encyklopedia.

ENCYKLOPEDIE BIZANTYJSKIE:

- pisane po grecku

- najwybitniejszy encyklopedysta: Konstantyn VII Porfirogeneta, przypisuje się mu dwa większe dzieła zwane umownie Encyklopedią cesarską (służyła propagandzie dynastycznej) i Encyklopedią moralną (cytaty z pisarzy starożytnych), a także encyklopedię z dziedziny rolnictwa Geoponiques

WSCHÓD:

Najbardziej archaiczne dzieła o charakterze encyklopedii to tworzone w starożytności w Indiach przez kastę braminów tzw. Brahmany, zbiory traktatów filozoficznych przeznaczone dla ludzi o wyższym poziomie umysłowym, a także Sutry.

Najstarsza zachowana encyklopedia chińska pochodzi z VII w. Wcześniej stworzono m.in. Zwierciadło dla władcy. W Chinach powstało też najobszerniejsze w historii świata dzieło encyklopedyczne: Wielki słownik cesarza Jung-lo liczył ponad 11 000 tomów (XV w.). I połowa XVIII w. to Kompletny zbiór tablic i ksiąg starych i nowych czasów, opracowany na polecenie cesarza Kang-si.

Bodźcem do powstania i rozwoju dzieł encyklopediopodobnych w świecie arabskim było pojawienie się islamu (początek VII w.); by Koran nie podlegał zniekształceniom, stworzono gramatykę arabską i leksykologię. Trzy nurty piśmiennictwa arabskiego (początkowo dominującego w średniowieczu):

Średniowieczna literatura arabska była szczególnie bogata w dzieła encyklopedyczne (wszystkich tych typów).

Począwszy od XIV w. w piśmiennictwie encyklopedycznym zaczął przodować Egipt.

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ENCYKLOPEDIA DZISIEJSZEJ DOBY W POLSCE I U SĄSIADÓW Olkiewicz, Bibliotekoznawstwo, Bibliotekoznawstw
Zwiazek bibliologii z naukoznawstwem, Bibliotekoznawstwo
Symbolika średniowiecza bibliografia
zajebiaszcze notatki o encyklopedii s.190-198, NAUKA, Naukoznawstwo
encyklopedie 126-146, NAUKA, Naukoznawstwo
Encyklopedyści s.46-69, NAUKA, Naukoznawstwo
15 11 2011 bibliografia cz II I słowniki i encyklopedieid 16088 ppt
Biblioteka średniowiecza
WIKINGOWIE bibliografia, Średniowiecze(1)
wpływy obcych języków w dobie średniopolskiej, informacja naukowa i bibliotekoznawstwo semestr 5
15 11 2011 bibliografia cz II I słowniki i encyklopedieid 16088 ppt
bibliografa grzech pierworodny w sztuce średniowiecza
Biblioteki naukowe gromadzenie
bibliografia 4

więcej podobnych podstron