1. Czym zajmuje się pedagogika?

Zespół nauk o wychowaniu, istocie, celach, treściach, metodach środkach i formach organizacji procesów wychowawczych

2. Co to jest wychowanie?

Działanie świadome, planowe, celowe podejmowane przez wychowawców, aby uzyskać założony rezultat.

3. Dziedziny wychowania:

Obywatelskie, Patriotyczne, Ekologiczne, Moralne, Zdrowotne, Techniczne, Fizyczne

4. Cele wychowania

• cele jakie zamierza się realizować w procesie wychowania

• postulowany stan osiągany w wyniku oddziaływań wychowawczych

• pożądany, oczekiwany skutek działania wychowawczego, wychowania i utrwalenie postulowanych wartości

• dążenie do wszechstronnego rozwoju wszystkich struktur osobowości człowieka

5. Rodzaje celów wychowania: kreatywne, optymalizujące, minimalizujące, korekcyjne.

• cele kreatywne(wywołać, ukształtować) - nowe zainteresowanie, przekonanie.

• cele optymalizacyjne(zwiększyć, wzmóc, poszerzyć) - wrażliwość i zaangażowanie

• cele minimalizujące(osłabić, ograniczyć) - np. agresję, nadmierną wrażliwość

• cele korekcyjne(przekształcić, zmienić) - np. postawę, przekonania

6. Co to jest Saocjalizacja?

• Proces nabywania przez jednostkę systemu wartości, norm, oraz wzorów zachowań, obowiązujący w danej zbiorowości. Trwa przez całe życie człowieka. Największe jej nasilenie, kiedy dziecko rozpoczyna życie w społeczeństwie. Główną rolę odgrywają rodzice.

• Całokształt wpływów wywieranych na jednostkę przez środowisko społeczno-kulturowe, w którym ono żyje i rozwija się jakby niezależnie od wysiłków i starań wychowawcy i nauczycieli. Proces spontaniczny i mało kontrolowany

7. Co to jest Resocjalizacja?

Powtórna socjalizacja - proces zmian zachodzących w osobowości jednostki(resocjalizacja nie jest możliwa bez aktywności samego wychowanka). W kręgu zainteresowania pedagogiki resocjalizacyjne jest jednostka wadliwie zsocjalizowana lub wychowana.

8. Nauki współpracujące z pedagogiką resocjalizacyjną.

• filozofia (czy jest możliwe powtórne wychowanie człowieka)

• socjologia (miejsce człowieka w strukturze społecznej)

• psychologia (uwarunkowania psychiczne reedukacji)

• prawo (formalny wymiar procesu korekty postaw)

• etyka (wartości wychowania, normy moralnego postępowania)

• medycyna (etiologia i terapia zachowań aspołecznych człowieka)

• aksjologia (wartości w procesie poznania i wychowania)

• kryminologia

• patologie społeczne

9. Co to jest Pedagogika penitencjarna?

Dział szczegółowy zajmujący się wychowaniem osób przebywających w warunkach prawnej i przymusowej izolacji, więziennej. Nauka która zajmuje się resocjalizacją osób wykonujących kary pozbawienia wolności.

10. Co to jest niedost. społeczne i przyczyny.

Zachowania jednostki, które są nieadekwatnymi powtarzającymi się uporczywie reakcjami na wymogi i nakazy zawarte w przypisanych jej rolach społecznych. Nieadekwatność reagowania na przepisy i nakazy ról społecznych i w lekceważeniu przez jednostkę norm społecznych.

Powstanie niedostosowania społecznego uwarunkowane jest czynnikami:

• Biologicznymi

• aspekt genetyczny

• właściwości układu nerwowego

• Środowiskowymi

• środowisko rodzinne

• środowisko szkolne

Etiologia niedostosowania społecznego

Czynniki biopsychiczne

• Uszkodzenia bądź schorzenia CUN

• Zaburzenia endokrynologiczne wywołujące zaburzenia osobowościowe

Czynniki środowiskowe

• Wypaczone kontakty społeczne zaburzające kontakty społeczne

• Patologiczne rodziny

• Negatyw działania szkoły i gr rówieśniczej

• Wszelkie dysfunkcje środowiska, w której jednostka żyje

11. CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE NIEDOSTOSOWANIU SPOŁECZNEMU

• Niekorzystne warunki ekonomiczno-materialne

• Zaburzenia w strukturze rodziny

• Choroby rodziców lub ich nieobecność w wychowaniu dzieci

• Kontakty dzieci z podkulturą dewiacyjną

• Brak sukcesów szkolnych dziecka

• Społeczna blokada aspiracji jednostki

• Zaburzenia psychosomatyczne

• Zaburzona struktura osobowości

• odtrącenie emocjonalne dziecka

ETAPY NIEDOSTOSOWANIA SPOŁECZNEGO

STADIUM 1

Wystąpienie u jednostki poczucia odtrącenia. Agresja antyspołeczna, reakcje negatywne, buntownicze, niekontrolowane emocje, jednostka łatwo się nudzi rozpoczętymi czynnościami, brak cierpliwości do ich ukończenia, brak koncentracji uwagi.

KONIECZNA POMOC PSYCHOLOGICZNA.

STADIUM 2

Utrwalenie wrogich reakcji wobec socjalizująco znaczących autorytetów. Reakcje typu agresywnego, nawet wobec życzliwości. Jednostka zaczyna realizować potrzeby społeczne i emocjonalne poza domem - pierwsze symptomy wykolejenia społecznego (alkoholizowanie się, wagarowanie, wybryki seksualne, próby kontaktu ze śr. odurzającymi)

STADIUM 3

Autonomizowanie się działalności społecznej. Jednostki dążą do nawiązania kontaktu z gangami i grupami o charakterze chuligańskim, lub przestępczym. Konflikt z moralnością i prawem.

12. Symptomy niedostosowania społecznego.

• zaburzenia koncentracji i uwagi

• lękliwość

• konflikty z nauczycielami lub wzmożone konflikty z rówieśnikami

• lenistwo szkolne

• werbalna agresja

13. Skutki niedostosowania społecznego.

INDYWIDUALNE

• ograniczony kontakt ze społeczeństwem

• skłonność do zachowań irracjonalnych i destrukcyjnych

SPOŁECZNE

• zaburzony stosunek do norm społ.

• zagrożenie dla porządku społ.

• naruszenie obiekt i subiekt poczucia bezp.

14. Co to jest wykolejenie?

Skrajna forma wynaturzenia uwarunkowana długotrwałą destrukcją biolog.-środowiskową.

Proces prowadzący do wykolejenia, następuje bezpośrednio po niedostosowaniu społecznym.

Rodzaje wykolejenia

• przestępcze

• obyczajowe

• seksualne

• pasożytnictwo społeczne

15. Zasady oddziaływania resocjalizacyjnego: wychowania, opieki, psychoterapeutyczna.

• WYCHOWANIA - reedukacji, wszechstronnego rozwoju osobowości

• OPIEKI - wszechstronnej i perspektywicznej opieki, zasad, wymagań

• PSYCHOTERAPEUTYCZNA - akceptowania i respektowania

16. Funkcje procesu resocjalizacji

OPIEKUŃCZA - zaspokajanie aktualnie i potencjalnie potrzeb pierwszego i wyższych rzędów wychowanka. Opieka ma być wielostronna i perspektywiczna, obejmująca nie tylko obecne stany, ale także przyszłe.

WYCHOWAWCZO - DYDAKTYCZNA - przysposobienie wychowanka do adekwatnego funkcjonowania w takich rolach społecznych jak: rola ucznia w szkole, pracownika, obywatela przez uczestnictwo w specjalnie do tego celu zorganizowanych zajęciach. System pełniąc tą funkcję pełni zarazem takie funkcje jak: adaptacyjna (adaptacja do społeczeństwa) i kreacyjna (wychowanie do twórczości).

TERAPEUTYCZNA - trafne i rzetelne diagnozowanie zaburzeń i dysfunkcji, indywidualne i społeczne działanie wychowanków, postulowanie określonych modyfikacji motywacji i postaw oraz stosowanie odpowiednich (optymalnych) - stosownie do rozpoznania diagnostycznego - środków leczenia somatycznego i psychologicznego, przywracających zaburzoną homeostazę somatyczną i psychiczną jednostki. Działania terapeutyczne interweniują w najgłębsze warstwy osobowości wychowanków i zwykle obejmują nie tylko modyfikację zachowań, ale także modyfikację funkcji struktur regulacyjnych osobowości, tj. sieci poznawczej, popędowo-emocjonalnej, wartościująco-normatywnej.

17. Cele wychowania resocjalizacyjnego.

Przysposobienie jednostki niedostosowanej społecznie do pełnienia konstruktywnych ról społecznych, zapewnieniu im harmonijnego współbrzmienia z otoczeniem, jak również z samym sobą. Aby to zrealizować, niezbędne jest ustalenie istotnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu jednostki - sporządzenie diagnozy resocjalizacyjnej.

18. Karanie, funkcja kary, funkcja nagrody.

Karanie: ma na celu wyeliminowanie pewnych zachowanie czy czynności doprowadzanie do spadku intensywności tych zachowań. Kara jest reakcją na bezprawne, na działanie naruszające porządek publiczny kara jest skuteczna nie tylko wtedy, kiedy jest surowa, ale wtedy kiedy nieuchronna i natychmiastowa kara jest wyrazem negatywnej oceny postępowania jednostki i zmierza do spowodowania zmiany tego zachowania.

Funkcje kary:

• Funkcja odwetowa - odpłata za przestępstwo

• Funkcja eliminacyjna - wyeliminowanie z grupy

• Funkcja odstraszająca

• Funkcja poprawcza (resocjalizacyjna)

Nagradzanie: nagroda to wszelkie odczuwalne jego przyjemne przez danego osobnika konsekwencje jego zachowania. Nagroda to jeden z podstawowych regulatorów postępowania, nagroda odgrywa rolę pozytywnego wzmocnienia w stosunku do poprzedzających ja zachowań jednostki i przyczynia się do ich utrwalenia. Nagroda to jeden ze świadomych stosowanych zabiegów wychowawczych służących do kształtowania się pożądanych społecznie zachowań.

19. Co to jest antropotechnika, socjotechnika, kulturotechnika?

ANTROPOTECHNIKA - to taka metoda pracy resocjalizacyjnej, która odwołuje się do więzi międzyludzkich pomiędzy osoba wychowująca, a wychowywaną.

SOCJOTECHNIKA - to taka metoda pracy resocjalizacyjnej, która bazuje na wpływie grupy na jednostkę lub jednej osoby na grupę.

KULTUROTECHNIKA - to taka metoda pracy resocjalizacyjnej, która bazuje na szeroko pojętej kulturze dla osiągnięcia celów działalności resocjalizacyjnej.

20. Od czego zależy efektywność metod resocjalizacyjnych.

• osobowości wychowanka

• uprzednich wpływów społecznych

• kwalifikacji zawodowych kadry

• sprawności metodycznych

• klimatu społecznego instytucji resocjalizującej

21. Ustawa o nieletnich. Co jest celem tej ustawy (art. 1 § 1 pkt 1)

• zapobieganie i zwalczanie demoralizacji - w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18

• postępowanie w sprawach o czyny karalne - w stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17,

• wykonywanie środków wychowawczych lub poprawczych - w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21.

22. Katalog środków wychowawczych (art. 6)

• Nadzór rodziców lub opiekunów,

• nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania,

• nadzór kuratora,

• zakaz prowadzenia pojazdów,

• umieszczenie w zakładzie poprawczym,

23. Kurator sądowy (kto powołuje policyjna izbę dziecka)

Kurator sądowy to funkcjonariusz publiczny, który w szczególności pełni rolę wychowawczo-resocjalizacyjną.

Kuratorzy pełnią pieczę nad orzeczeniami sądu w zakresie kontroli i profilaktyki, ale również diagnostyki zachowań osoby wymagającej ich pomocy.

W sprawach karnych „opieką” otaczają osoby dorosłe natomiast w sprawach rodzinnych tych nieletnich oraz całe rodziny.

Kto powołuje policyjna izbę dziecka?

24. Wymień instytucje powołaną do readaptacji dziecka

• Ośrodka Readaptacji Społecznej Szansa

• Ośrodek Leczenia Uzależnień MONAR

25. Profilaktyka - pierwszorzędowa (zanim się wydarzy), drugorzędowa (jak coś się dzieje to działamy) trzeciorzędowa.

Profilaktyka pierwszorzędowa, to działanie mające na celu z jednej strony promocję zdrowia i przedłużanie życia człowieka, z drugiej zaś, zapobieganie pojawiania się problemów związanych z używaniem i nadużywaniem środków odurzających. Szczególnie wyraźnie tutaj akcentuje się budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, gdyż deficyty w tym zakresie są powszechnie spotykane w populacji osób, uwikłanych w używanie środków odurzających.

Profilaktyka drugorzędowa ma na celu ujawnianie osób o najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności oraz pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi zaburzeń).

Profilaktyka trzeciorzędowa rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu dysfunkcji. Ma ona na celu, z jednej strony - przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego, zaś z drugiej - umożliwienie osobie objętej terapią i rehabilitacją powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii.

---