Pedagogika resocjalizacyjna-
dziedzina teoretyczna i praktyczna zajmująca się wychowaniem osób z zaburzeniami procesu socjalizacji.
Kryteria przystosowania społecznego:
-k. statystyczne- to co najczęściej, powszechnie
-k. ekologiczno- biologiczne- najsilniejszy aby przetrwać
-k. medyczno-psychiatryczne- zdrowy fizycznie i psychicznie
-k. psychologiczne- zachowuje równowagę psychiczną
-k. interakcyjne- umiejętność funkcjonowania w grupie
-k. społeczne- umiejętność postępowania zgodnie z normami społecznymi
-k. pedagogiczne- samorozwój
Typy nieprzystosowania społecznego (Czapów)
-zwichnięta socjalizacja- wyniki nieprawidłowej socjalizacji
-demoralizacja- socjalizacja została zaburzona
Etapy wykolejenia społecznego:
-poczucie odtrącenia- niezaspokojenie potrzeb dziecka
-utrwalenie wrogich reakcji- relacje utrwalają się w stosunku do osób znaczących np. rodziców, a potrzeby zaspokajane zostają gdzie indziej
Objawy nieprzystosowania społecznego(STTOT):
-zew. aktywne- zachowania wrogie, podejrzliwość, napady złości
- wew. bierne- zahamowania, wycofanie, lękliwość
Podział zachowań na (ACHENBACH):
-eksternalizacyjne- problemy w zachowaniu np. wagary, kradzieże, alkohol, agresja werbalna i fizyczna (osoby wybuchowe)
-internalizacyjne- wycofanie się, nieśmiałość, smutek depresja
3 grupy norm:
-rygorystyczne- zawierają uregulowania, których przekroczenie wiąże się z konsekwencjami np. normy prawne
-tolerowane- moralne
-z obszaru moralnego maksymalizmu- pożądane zachowania
Diagnozy:
-konstatująca fakty- rodzaj zaburzeń, czynniki genetyczne(przyczyny)
-projektująca- ukierunkowująca, program działań resocjalizacyjnych
-weryfikująca- sprawdzająca
Przyczyny nieprzystosowania społecznego:
-biopsychologiczne- upośledzenie, uszkodzenie układu nerwowego, choroby genetyczne
-środowiskowe- rodzina, szkoła, grupa koleżeńska, środowisko lokalne (sąsiedzkie)
Zasady wychowania resocjalizacyjnego:
1.reedukacji- dobór środków wychowawczych, aby przyczyniły się one do redukcji negatywnych, a wzmacniały postawy prospołeczne
2.wszechstronnego rozwoju osobowości-polega na nastawieniu oddziaływań wychowawczych na wieloaspektowy rozwój wychowanka
3.traktowania penitencjarnego- kontrola i dyscyplina
4.akceptowania- wychowanek jako wartościowa jednostka ludzka
5.respektowania- szanowanie cech, potrzeb i praw podopiecznego
6.perspektywicznej opieki- umożliwienie i ukierunkowanie wychowanka na właściwe zaspokojenie jego potrzeb
7.wymagań- nauczenie wychowanka szanowania potrzeb i interesów innych ludzi
8.indywidualizacji-metody działań resocjalizacyjnych dostosowane do potrzeb wychowanka
9.kompleksowego traktowania przypadku- odziaływanie rosocj. musi skupić się na wszystkich przyczynach nieprzyst. Społecznego
Strategie w CASEWORK:
-urabiania- kształtowania osobowości drogą jednostronnego przekazu
-poszukująca- dwustronny przekaz, dialog, współpraca
-otwarta- negocjacje wychowanek to partner w resocjalizacji
Zasady strategii otwartej CASEWORK:
-akceptacji i szacunku dla wychowanka
-negocjacyjnego traktowania konfliktów
-eliminacji lęku
-autonomicznego traktowania wychowanka
-czynnego dialogu
-wdrażania wychowanka do świadomej odpowiedzialności za siebie
-respektowania partnerstwa
-obustronnego dążenia do eliminacji porażek
Etapy resocjalizacji (PYTKA)
-nawiązanie kontaktu i wytworzenie więzi emocjonalnej z wychowankiem
-uruchomienie konfliktu wewnętrznego jednostki
-zmniejszenie wewnętrznej kontroli wychowawczej i kształtowanie mechanizmów kontroli wewnętrznej
-autonomizowanie wychowanka, rozluźnienie więzów
Systemy resocjalizacji: dyscyplinarno-izolacyjny, socjopedagogiczny, indywidualny, homogeniczny, komplementarny, progresywny
Ustawa z dn. 23.10.1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich
Nieletni- osoba przed 18 r.ż. w sprawie zapobiegania lub zwalczania demoralizacji nieletnich, od13-17 r.ż. w zakresie czynu karalnego, do 21 r.ż. w sprawie wykonywania środka wychowawczego lub poprawczego
Małoletni- osoba nieodpowiedzialna prawnie do 13 r. ż., rodzice odpowiadają za niewypełnianie obowiązków
Demoralizacja- skutek wadliwej socjalizacji oraz zaburzeń osobowości
Środki wychowawcze:
-upomnienie
-zobowiązanie nieletniego do określonego postępowania( do nauki bądź pracy, niealkoholizowania, do niekontaktowania się z określonym środowiskiem, zadośćuczynienie)
- nadzór odpowiedzialny rodziców/opiekunów (składają sprawozdania)
- nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy lub osoby godnej zaufania
- nadzór kuratora sądowego
- skierowanie do ośrodka kuratorskiego
- orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych
- orzeczenie przepadku rzeczy zdobytych w związku z popełnieniem czynu zabronionego
-orzeczenie umieszczenia w instytucji powołanej do przygotowania zawodowego, OHP, rodzina zastępcza
- umieszczenie w zakładzie poprawczym
Kiedy stosuje się zakład poprawczy:
-nieletni mają poważne zaburzenia charakterologiczne
-nieletni kierowani są w wieku 13-17 lat i przebywają tam do 21 r. ż., jeśli po ukończeniu 17 r. ż. nie zastosowano innego środka karnego
-dotychczasowe środki wychowawcze nie przyniosły rezultatów
Klasyfikacja więźniów: płeć, wiek, uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolności, umyślność bądź nieumyślność czynu, rodzaj popełnionego przestępstwa, czas pozostały do odbycia kary, stan zdrowia psychicznego i fizycznego, uzależnienia, stopień demoralizacji i zagrożenia społecznego
Ustawa z dn. 27.07.2001 o kuratorach sądowych (dla dorosłych i rodzinni(również dla nieletnich))
Kandydat na kuratora zawodowego:
-osoba posiadająca polskie obywatelstwo
-korzysta w pełni spraw cywilnych i obywatelskich
-ma nieskazitelny charakter
-stan zdrowia pozwala na pełnienie obowiązków kuratora
-posiada wyższe studia magisterskie z zakresu nauk pedagogiczno-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych, studia podyplomowe
-odbyła praktyki kuratorska i zdała egzamin kuratorski
Kurator zawodowy:
-sprawuje dozór przy: warunkowym umorzeniu postepowania karnego, zawieszeniu kary pozbawienia wolności, przedterminowym zwolnieniu
-sprawuje kontrolę nad pracą społecznie użyteczną
-sprawuje dozór elektroniczny