PUDRY KOSMETYCZNE I ICH TECHNOLOGIA

W charakterze człowieka leży chęć podobania się drugiemu człowiekowi. Może to osiągnąć podkreślając naturalną urodę lub dbając o swój wygląd, aby wydawać się piękniejszym, młodszym i bardziej atrakcyjnym. Właśnie ta chęć podobania się nie zmieniła się od lat. Mężczyźni i kobiety czasów rokoka chowali twarz pod maską z bieli ołowianej, cynobru i ochry. Dzisiejsze pudry, które stanowią podstawę całego makijażu, ukrywają wiele niedostatków twarzy i zapewniają jej naturalny, zdrowy wygląd.

Pudry są różne (ich rodzaje wymienimy i omówimy za chwilę). Różnią się od siebie konsystencją i zdolnością do pokrywania barwy skóry. Puder tworzy na skórze warstwę chroniącą przed chłodem, promieniami UV, wiatrem oraz innymi czynnikami zewnętrznymi.

Puder jest miałkim proszkiem o drobinkach mniejszych od 100 nm. Jest przeznaczony do użytku zewnętrznego, stosujemy go nakładając na skórę. W sprzedaż są dostępne pudry do twarzy, stóp i do ciała. Te dwa ostatnie mają przede wszystkim wchłaniać pot, działać dezodoryzująco, ochładzająco i pielęgnująco. Pudry do twarzy służą głównie upiększaniu i pielęgnacji cery.

1)CHARAKTERYSTYKA PUDRÓW

IDEALNY puder powinien:

- składać się z surowców idealnie rozdrobnionych i dokładnie zmieszanych.

- być chłonnym, tzn. wchłaniać wydzieliny cery (pot i łój), nie kryć twarzy widoczną warstwą, pozostawiać ją matową.

- posiadać dobrą zdolność krycia defektów cery - wyrównywać nierówności, przebarwienia i zbyt otwarte pory.

-być śliski, tym samym nadawać gładki wygląd cerze, niezmieniający się na twarzy pod wpływem wydzielin skóry i czynników atmosferycznych.

-mieć dobrą przyczepność do skóry.

- łatwo się rozprowadzać.

-nie zmieniać koloru.

-posiadać właściwości pielęgnujące.

2)RODZAJE PUDRÓW

Pudry występują w postaciach:

-sypkiej

-prasowanej

-płynnej

-kremu typu make-up

Dwa pierwsze gatunki służą do matowania błyszczących części twarzy i nadawania jej świeżego, korzystnego wyglądu.

3)PRODUKCJA PUDRÓW

W produkcji wszystkich pudrów niezmiernie ważną czynnością jest dobór barwników i ścisłe odważenie podanych ilości, ponieważ każda najmniejsza zmiana gatunku barwnika lub nawet miligramowa różnica w ilości barwnika, przy niezbyt dokładnym ważeniu, wpłynie ujemnie na jakość pudru i spowoduje niezgodność z kolorem wzorcowym.

-PUDRY SYPKIE - sproszkowane surowce i przygotowane barwniki miesza się w specjalnym mieszalniku, a następnie przesiewa się puder przez odpowiednie sita. Tak otrzymany puder ma idealne rozdrobnienie i wymieszanie wszystkich składników i barwników.

-PUDRY PRASOWANE (STAŁE) - rozdrobnione surowce proszkowe zmieszane z barwnikami spryskuje się stopionymi substancjami tłuszczowymi, miesza i przeciera przez odpowiednie sita. Uzyskaną masę wprasowuje się w tabletkarki ze stemplami za pomocą specjalnego automatycznego urządzenia. Obecnie, jako czynników wiążących (zlepiających) używa się karboksymetyloceluozę, tragakantu, gumy arabskiej, skrobi, oleju parafinowego, alkoholu lanolinowego i alkoholu cetylowego.

-PUDRY PŁYNNE- klasyczny puder sypki miesza się z wodnym roztworem gliceryny. Składy mieszanin są tu nieco inne niż w pudrach klasycznych, zawierają, bowiem więcej tlenków cynku i tytanu. Często do zawiesiny dodaje się substancje zagęszczające i niewielką ilość środka powierzchniowo czynnego.

-PUDRY „MAKU UP” - są to zawiesiny pudrów w emulsjach wodno- tłuszczowych. W ich skład wchodzą na ogół pigmenty nieorganiczne, np. tlenek żelaza. Bazą tych kremów może być prawie każdy krem typu O/W, np. krem podkładowy oraz śmietanka kosmetyczna. Pudry te nie mogą zawierać skrobi ryżowej, która dobrze absorbuje wodę, lecz pęcznieje i wtedy stanowi dobrą pożywkę dla drobnoustrojów.

Skład pudru: tlenek cynku 15,00

Kreda strącona 75,00

Kaolin 10,00

Tlenek żelaza 10,00

Skład bazy kremowej: stearyna 15,00

Olej parafinowy 8,00

Gliceryna 5,00

Trójetanolamina 6,00

Roztwór karboksymetylo-

-celulozy 2% 30,00

woda do 100,00

PUDRY W KREMIE- wyroby te są formą przejściową pomiędzy kosmetykami typu „make up”, a pudrami prasowanymi. Otrzymuje się je przez sprasowanie dokładnie roztartej mieszaniny pudru z kremem typu O/W o dużej zawartości tłuszczu. Stosuje się przy tym znaczny nadmiar pudru.

WYKONANIE PUDRU W KREMIE:

W duplikatorach, tj. pojemnikach o podwójnych ściankach z medium grzewczym topi się bazę tłuszczową, następnie miesza się ze składnikami sproszkowanymi oraz pigmentami i kilkakrotnie walcuje celem uzyskania jednolitego rozprowadzenia barwników.

4) SKŁAD PUDRU

Puder uzyskuje się w wyniku starannego doboru surowców pochodzenia roślinnego, mineralnego i syntetycznego.

A) Główne składniki pudrów, niezależnie od końcowej postaci kosmetyku, są podobne:

0. TALK (uwodniony krzemian magnezu - 3MgO *4SiO2 *H2O) -jest jednym z ważniejszych surowców pudrowych. Nadaje pudrowi pewną przeźroczystość, zapewnia równe przyleganie do skóry i pomaga w kryciu nierówności cery. Wadą jego jest ograniczona odporność na wilgotność, słaba przyczepność do skóry i nadmierny połysk. Stosuje się go w stężeniu 10- 20%.

0. KAOLIN, czyli biała glinka (uwodniony glinokrzemian 2SiO2 * Al2O3 *2H2O)-jest dobrym absorbentem, redukuje nadmierny połysk.

0. WĘGLAN WAPNIA (CaCO3 )- jest szeroko stosowanym surowcem pudrowym. Stosuje się węglan strącony, nieposiadający struktury krystalicznej. Nadaje on produktom cechę matowości. Ma silne właściwości absorpcyjne, co może sprawić, że użyty w nieodpowiedniej proporcji do innych składników będzie powodował zbijanie się pudru w grudki. Jego wadą jest alkaliczny odczyn w wodzie oraz rozkładanie się pod wpływem kwasów.

0. WĘGLAN MAGNEZU (MgCO3 )- stosowany głównie ze względu na dobre właściwości absorpcyjne, szczególnie substancji zapachowych, dzięki czemu stosuje się go jako nośnik substancji aromatycznych. Lekko chłodzi skórę. Łatwo się rozpyla, a słabo przyczepia do skóry.

0. SOLE CYNKOWE I MAGNEZOWE KWASU STEARYNOWEGO (C17H35COO)2Zn (Mg) )- są nierozpuszczalne w wodzie, posiadają bardzo delikatną postać krystaliczną, dzięki czemu nadają produktowi odpowiednie przyleganie i zdolności kryjące. Przy zawartości od 5 -15% stearynianu cynkowego puder idealnie przylega do skóry.

0. TLENEK CYNKU, czyli biel cynkowa (ZnO) - jest niezbędnym składnikiem pudru dla uzyskania odpowiednio dobrego krycia mankamentów cery. Nadaje skórze wygląd matowy. Poza tym dobrze absorbuje wodę i tłuszcz. Posiada również właściwości lecznicze - antyseptyczne oraz wysuszające skórę. Do pudrów dodaje się go w ilości 10- 25%.

0. DWUTLENEK TYTANU, czyli biel tytanowa (TiO2) - posiada znakomite zdolności krycia, znacznie większe niż ZnO. Wykazuje jednak brak zdolności łączenia się z innymi składnikami pudru i dlatego może być stosowany tylko w ograniczonej ilości.

0. ALKOHOL STEARYLOWY (C18H37OH) - stosuje się w celu nadania produktowi cech tłustości i zlikwidowania możliwości pylenia. W tym celu mogą być też stosowane inne substancje, np.: acetylowane alkohole lanoliny, wazelina, różne rodzaje estrów.

0. KWAS BORNY (ORTOBOROWY)- służy jak substancja wypełniająca oraz poślizgowa, a także jako antyseptyk o właściwościach bakterio- i grzybobójczy.

Zależnie od rodzaju cery i przeznaczenia może zmieniać się jakościowy i ilościowy skład pudrów. Pudry przeznaczone do cery tłustej zawierają więcej tlenków cynku i tytanu, a do cery suchej więcej stearynianów, zwiększających przyczepność. Pudry lekkie, słabo kryjące mają w składzie dużo talku, natomiast pudry ciężkie cechują się wysoką zawartością skrobi ryżowej i tlenków metali. Nie są dopuszczalne związki ołowiu i arsenu, ze względu na działanie toksyczne.

B) PIGMENTY i BARWNIKI W PUDRACH

PIGMENTY - są to barwne proszki nierozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach, które podczas mieszania rozprowadza się w podłożu, np. w emulsji lub mieszance tłuszczu i wosku. Ponieważ pigmenty nie rozpuszczają się w podłożu, pudry dobrze pokrywają powierzchnię skóry.

BARWNIKI - wszystkie substancje organiczne i nieorganiczne, rozpuszczają się w środowisku aplikacji. czerwona glinka służy do barwienia pudrów kosmetycznych.

Podkłady zawierają pigmenty przyjazne dla skóry, maskujące przebarwienia i korygujące kolor cery. Takie pigmenty wyrównują niedobory tonów: czerwonych, żółtych i brązowych. Cera wydaje się dzięki temu gładsza i przy odpowiednim doborze odcienia pudru, nie traci swego naturalnego wyglądu.

Pigmenty zawarte w podkładach mogą działać jak pryzmat. Mowa tutaj o pigmentach perłowych (np. blaszki miki, czyli masy perłowej, pokryte warstwą tlenku tytanu. Mają one strukturę licznych cienkich płytek, tzw. strukturę blaszkowatą, warstwową. Uzyskany efekt połysku perłowego jest efektem wielokrotnego odbicia i załamania promieni świetlnych na licznych, równolegle ułożonych cienkich i przeświecających warstewkach substancji o wysokim współczynniku załamania światła. W konsekwencji, odbite światło możne optycznie zatuszować nierówności skóry, np. zmarszczki, duże pory czy wypryski.

Siła krycia podkładu zależy od zawartości białych i kolorowych pigmentów. Białymi pigmentami są:

0. Talk

0. Glinka kaolinowa

0. Tlenek cynku

0. Dwutlenek tytanu

0. Związki miki (masy perłowej) i mika pokryta warstwą tlenku tytanu

0. Mikrocząsteczki poliamidu (posiadają właściwości adsorpcyjne)

0. Stearyniany wapnia i cynku

0. Krzemian magnezu

Struktura tych związków decyduje o konsystencji podkładu oraz łatwości nakładania go na skórę. Wpływa również na sposób odbijania światła i możliwości korekty cery.

Jako barwniki i pigmenty kolorowe zmieniające odcień skóry na czerwonawy, pomarańczowy i brązowy stosuje się:

1)BARWNE SUBSTANCJE NIEORGANICZNE:

0. „terra die sienna” (uwodniony tlenek żelaza) - daje odcień od brązowego i ciemnoczerwonego.

0. ultramarynę (krzemiany potasowo - glinowe z zawartością siarki ), teraz coraz rzadziej używany daje odcień czerwonawy, zielony i niebieski.

0. Ochra (tlenki żelaza i manganu) - dające odcień brązowawy.

0. Umbra (tlenki żelaza z węglem brunatnym) - dająca kolor brązowy.

0. Tlenki chromu - pozwalają uzyskać intensywne odcienie zieleni, ogólnie znane pod nazwą zieleni Arnandon'ea. Znana jest jeszcze zieleń Pinglera, która jest mieszaniną fosforanów wapniowych i chromowych.

2)BARWNE SUBSTANCJE ORGANICZNE:

Laki - mają duże znaczenie w produkcji pudrów. Są to nierozpuszczalne sole monoazowych barwników kwasowych. Często osadzane w różnych nośnikach mineralnych lub wytwarzane z dodatkiem wypełniaczy. Nanoszenie laku na nośnik może odbywać się podczas strącania nierozpuszczalnej soli barwnika w obecności nośnika lub polegać na mieszaniu z nośnikiem gotowej nierozpuszczalnej sole barwnika. Podczas strącania soli barwnika w obecności nośnika powstający lak oznacza się żywym odcieniem i wysokim stopniem jednorodności.

PRZYKŁADY LAKÓW:

-sól sodowa, dająca czerwień oranżową

-sól wapniowa, dająca głęboką czerwień

-sole barowe i strontowe, dające odcień czerwieni, żółtawa czerwień

-sól barowa, dająca odcień czerwieni

-sól wapniowa, dająca odcień czerwieni, niebieskawą czerwień, kasztanowy

To kation z barwników monoazowych decyduje o odcieniu barwy.

W zależności od receptury podkłady mogą zawierać 5-10% kolorowych pigmentów. Aby, podkład dobrze się trzymał, pigmenty muszą być odpowiednio zwilżane przez składniki kosmetyku.

HUMEKTANTY- są to środki nawilżające i zagęstniki utrudniające sedymentację (osadzanie się) barwników i gwarantują jednolitą konsystencję podkładu. Aby ograniczyć pochłanianie wilgoci przez pigmenty i związane z tym wysychanie podkładu, dodaje się do nich substancje higroskopijne (zatrzymujące wodę), takie jak:

0. Gliceryna

0. Glikole

0. Proteiny

0. Kwas hialuronowy

Pełnią one dwie funkcje: są humektantami, czyli, czyli zapobiegają wysychaniu podkładu i jednocześnie nawilżają skórę. Oleje roślinne i inne składniki tłuszczowe nadają podkładom kremową konsystencję, działając też zmiękczająco na skórę. Podkład oparty na bazie emulsyjnej musi zawierać także emulgatory, które stabilizują i zapewniają uzyskanie jednolitej, nierozwarstwiającej się zawiesiny pigmentów.

Oprócz podkładów w postaci emulsji, dostępne są również nie zawierające wody sztyfty i fluidy. Są to preparaty bezwodne zawierające mieszanki tłuszczów, wosków i węglowodorów lub mieszanki silikonowe.

Na rynku znane są także podkłady kompaktowe (one nie wymagają nakładania pudru na skórę) zawierają więcej pigmentów i wypełniaczy niż tradycyjne podkłady. Mogą zawierać też składniki lotne (np. lotne silikony), odparowujące po nałożeniu preparatu na skórę. Dzięki temu uzyskuje się wygląd matowej i przypudrowanej cery.

C) Podkłady utrwala się za pomocą środków konserwujących i przeciwutleniaczy, które chronią je przed wtórnym zakażeniem i negatywnym działaniem tlenu.

KONSERWANTY STOSOWANE PRZY PRODUKCJI PUDRÓW:

0. Kwas salicylowy- stosowany w stężeniu 0,5%. Ma właściwości antyseptyczne.

0. kwas sorbinowy -stosowany w stężeniu 0,6%. Jest mało toksyczny, lecz podatny na utlenianie, dlatego musi być stosowany z czynnikiem antyoksydacyjnym.

0. Parabeny - estrowe pochodne kwasu para- hydroksybenzoesowego (PHB). Stosowane w stężeniu 0,4%. Bardzo szeroko stosowane środki konserwujące, lecz są mało skuteczne w przypadku bakterii. W środowisku słabo - kwaśnym likwidują jedynie grzyby i pleśnie. Muszą być więc stosowane w kombinacjach z czynnikami bakteriobójczymi.

Jeśli produkt przechowywany jest w ciemnym i chłodnym miejscu, nadaje się do użytku przez około 2 lata. Fluidu nie należy używać, jeśli zmienił się jego zapach, barwa lub konsystencja.

D) Wszystkie pudry zawierają ponadto około 0,6% środków zapachowych, czyli perfum. Do wyrobów pudrów suchych lub w kremie stosuje się olejki zapachowe:

0. Olejek geraniowy- zawiera geraniol (to alkohol terpenowy o wzorze sumarycznym C10H18O z dwoma wiązaniami podwójnymi). Ma zapach geranium.

0. Olejek różany - w 70% zawiera geraniol. Ma zapach różany.

0. Olejek goździkowy z pąków- w 95% zawiera eugenol (eter).

0. Olejek sandałowy -zawiera farnezol (alkohol terpenowy o wzorze sumarycznym C15H26O i trzech wiązaniach podwójnych). Ma on słaby, ale trwały zapach konwalii.

TU BĘDĄ NARYSOWANE WZORY CHEMICZNE - PRZED DRUKOWANIEM NA FOLII SKASUJ TO ZDANIE

Wszystkie składniki i barwniki pudrów powinny łatwo się rozpuszczać lub zawieszać w wodzie i mieszankach tłuszczów. Muszą być przetestowane dermatologicznie, aby nie było żadnych wątpliwości, co do ich użycia. Drobinki pudru nie mogą mieć żadnych ostrych kantów. Duże ilości dwutlenku tytanu, tlenku cynku i węglanu wapnia powodują, że pudry mogą być szorstkie i chropowate. Aby zwiększyć właściwości pielęgnujące pudru, wzbogaca się go naturalnymi olejami i czynnikami nawilżającymi.

5) TECHNOLOGICZNY PROCES OTRZYMYWANIA PUDRÓW:

Proces rozdrabniania jest to operacja pozwalająca na zwiększenie powierzchni substancji stałej w stosunku do jej masy. Rozdrabnianie przeprowadza się najczęściej w młynach przystosowanych do rozdrabniania substancji twardych, półtwardych, włóknistych, kruchych i miękkich.

W zależności od typu użytego młyna, rozdrobnienie materiału następuje na skutek rozcierania, rozgniatania lub uderzania. Operację rozdrabniania w młynach nazywa się mieleniem.

Całkowite rozdrobnienie z reguły osiąga się dopiero po kilkakrotnym mieleniu. Zwykłe mielenie jest poprzedzone odsiewaniem fragmentów mniejszych, które mogą znacznie przedłużyć czas mielenia. Z tego też powodu większe młyny mają w obudowie wymienne sita, co umożliwia usuwanie mniejszych fragmentów w sposób ciągły. W przypadku niektórych surowców (np. roślinnych) może zachodzić konieczność użycia dwóch typów młynów. W pierwszym młynie uzyskuje się maksymalne rozdrobnienie i przenosi się materiał do drugiego młyna, który pozwala na jeszcze większe rozdrobnienie.

Podczas mielenia dochodzi do wzrostu temperatury, ponieważ ok. 99% włożonej w ten proces pracy przekształca się w energię cieplną, a tylko 1% w energię powierzchniową. Podwyższona temperatura może niekorzystnie wpływać na właściwości mielonego materiału - powodować mięknięcie, topnienie, spiekanie lub przyklejanie się substancji do ścian młyna. Należy tak dobierać parametry procesu, aby nie doprowadzić do tego typu zmian.

Do rozdrobnienia surowców znajdujących się w pudrach stosuje się młyny: tarczowy lub kulowy.

-MŁYN TARCZOWY - ten typ młyna jest wykorzystywany do rozcierania lub rozgniatania materiałów niezbyt twardych, elastycznych. Młyny tarczowe nadają się do mielenia zarówno substancji krystalicznych jak i surowców roślinnych. Rozdrabnianie następuje pomiędzy dwiema stalowymi tarczami o nierównej powierzchni (karbowana, ząbkowana), z których jedna jest najczęściej stała (stator), natomiast druga obraca się (rotor). Stopień rozdrobnienia reguluje się, zmieniając odległość pomiędzy tarczami. Porywane szybkimi obrotami rotora powietrze chłodzi rozdrabniany materiał. Niekorzystne jest to, że powietrze opuszczając młyn, unosi ze sobą subtelnie rozdrobnione cząstki, zapylając otoczenie. Można temu zapobiec, umieszczając u wylotu młyna odpowiedni filtr. Młyny tarczowe mogą być również wykorzystywane do mielenia na mokro oraz do homogenizowania zawiesin i emulsji.

MŁYN KULOWY- służy do drobnego i bardzo drobnego mielenia twardych i półtwardych surowców w stanie suchym lub mokrym. Nie nadają się do mielenia surowców roślinnych, lecz mielą ciała kruche na bardzo subtelny proszek. Rozdrabnianie odbywa się w zamkniętych cylindrycznych bębnach, wykonanych zwykle z porcelany lub kamionki i trwa kilka godzin. W czasie mielenia bębny wypełnia się odpowiednia liczba kul, wykonanych również z porcelany lub kamionki. Wypełnianie młyna surowcem rozdrabnianym i kulami wynosi zwykle 15-35% pojemności komory. Podczas obrotu bębna kule oraz materiał rozdrabniany podnoszą się, a następnie opadają z pewnej wysokości. Wysokość ta zależy od szybkości obrotu bębna. Opadające kule powodują rozbijanie oraz rozcinanie cząstek mielonej substancji. Najlepszy rezultat uzyskuje się wówczas, gdy kule opadają z najwyższego położenia. Ma to miejsce wtedy, kiedy działająca na nie siła odśrodkowa jest prawie równa sile ciężkości. Siła odśrodkowa nie powinna być większa, ponieważ wtedy kule wirują wraz z bębnem lub przylegają do jego ścian.

O prawidłowym przebiegu procesu mielenia decyduje dobór właściwej szybkości obrotów bębna, odpowiednia zawartość w nim kul oraz ich wielkość. Przy mieleniu zgrubnym korzysta się z kul większych, natomiast przy mieleniu bardzo drobnym - z mniejszych. Przy prowadzeniu procesu dostatecznie długo można uzyskać proszek zmikronizowany.

Młyny kulowe zużywają stosunkowo mało energii. Ponadto pracują bezpyłowo.

Sproszkowane surowce (cząstki nie większe niż 0,5 mm) rozdrobnione uprzednio w młynach tarczowych lub kulowych, wprowadza się do mieszalnika grawitacyjnego o proces mieszania prowadzi się przez 2 godziny. Uzyskany puder po tym czasie mianuje się na zawartość związków biologicznie aktywnych.

6) KONTROLA JAKOŚCI PUDRÓW:

Sprawdzanie barwy i zapachu przeprowadza się organoleptycznie wg normy branżowej BN- 64/ 6145 - 06. Bada się:

- barwę: do niskiego pudełka wsypuje się warstwę badanego pudru, wyrównuje powierzchnię przez uciśnięcie gładką pokrywką, a następnie wsypuje szczyptę pudru wzorcowego i powtórnie uciska powierzchnię. Po wyrównaniu sprawdza się identyczność kolorów. Każda nawet minimalna, różnica w odcieniu jest wyraźnie zarysowana na gładkiej powierzchni.

-zapach: badanie przeprowadza się tylko organoleptycznie, przez porównanie z wymaganym zapachem.

1

---