TKANKA MIEŚNIOWA
Cechy budowy komórki mięśniowej (miocytu):
- cytoplazma (sarkoplazma). Występują w niej włókna kurczliwe (miofibryle) oraz organella komórkowa.
- błona komórkowa (sarkolema) białkowo-lipidowa
Miofibryle składają się z białek:
- aktyna - filamenty cienkie
- miozyna - filamenty grube.
Cechy budowy włókna mięśniowego składniki:
Filamenty miofibryla pęczki miofibryli włókno mięśniowe pęczek włókien mięśniowych miesień
Podstawową jednostką czynnościową każdego mięśnia jest włókno mięśniowe.
Tkanka GŁADKA: (dł. włókien: 15-200 μm)
kształt: wrzecionowate, ostro zakończone
Jedno jądro ułożone centralnie
Brak prążkowania
Mała szybkość skurczu.
Skurcz niezależny od woli
Występują w ścianach przewodu pokarmowego, krwionośnego i moczowo-płciowego.
Tkanka PRĄŻKOWANA SZKIELETOWA (4-12 cm)
Kształt: wydłużone, cylindryczne, tempo zakończone
Wiele jąder ułożonych peryferycznie
Obecne prążkowanie poprzeczne
Bardzo duża szybkość skurczu, zależna od woli.
Występowanie: mięśnie szkieletowe
Tkanka PRĄŻKOWANA SERCOWA (4-5 cm)
Kształt: wydłużone, cylindryczne
Wiele jąder ułożonych centralnie
Prążkowanie obecne
Szybkość skurczu pośrednia, niezależna od woli.
Występowanie: mięsień sercowy.
Prążki jasne zawierają fibryle aktynowe
W prążkach ciemnych najwięcej jest fibryli miozynowych.
FILAMENTY - „minipałeczki” tworzone przez białka kurczliwe.
TKANKA NERWOWA:
Komórki nerwowe (neurony):
-ciało neuronu (perykarion, neurocyt)
Posiada jądro i cytoplazmę
- wypustki neuronu:
* krótkie - dendryty - impulsy dośrodkowe
* długa - neuryt (akson) -impulsy odśrodkowe osiągający dł.nawet 1 m - zazwyczaj jest tylko jeden
Włókna nerwowe mają dwie osłonki:
* rdzenna (mielinowa): tłuszcze oraz cholesterol
* komórkowa (neurylena): cytoplaza i jądro komórki osłonkowej.
W miejscach styku występują przerwy w osłonce rdzennej. Są to przeżenia Ranviera.
Rodzaje włókien nerwowych:
* nagie (bezosłonkowe)
* jednoosłonkowe
* dwuosłonkowe
SYNAPSA: połączenie dwóch neuronów, złącza między dwoma neuronami.
Rodzaje impulsów nerwowych:
Synapsa (nerwowo-nerwowa, nerwowo-gruczołowa, nerwowo-mięśniowa).
Gdy impuls dociera do błony presynaptycznej, wówczas do szczeliny synaptycznej otwierają się pęcherzyki synaptyczne zawierające mediator synaptyczny (acetylocholina, noradrenalina). Substancja ta dyfunduje przez szczelinę i pobudza białkowe receptory w błonie postsynaptycznej wyzwalając impuls.
TKANKA GLEJOWA:
Cechy komórek glejowych:
- pełni funkcje odżywcze i ochronne komórek nerwowych.
Składa się z dwojakiego rodzaju komórek:
astrocytów („śniegowe gwiazdki”), które otaczają neurony.
- tworzące ependymę wyścielącą komory mózgu i rdzenia kręgowego.
HOMEOSTAZA - stan równowagi dynamicznej organizmu, który umożliwia zachowanie sprawnej czynności układów regulacyjnych.
ISTOTA BIAŁA - obszary mózgu i rdzenia kręgowego z aksonów oraz oligodendrocytów, czyli gleju skąpokomórkowego. Nie występują w niej ciała neuronów.
ISTOTA SZARA - substancja występująca w mózgu i rdzeniu kręgowym (obok istoty białej). Zbudowana z ciał komórek nerwowych tworzących korę mózgu i móżdżku oraz ośrodki podkorowe.